Aktar mill-Papa Ġwanni Pawlu II
...
|
VJAĠĠ APOSTOLIKU FL-ISTATI
UNITI TAL-AMERIKA
QUDDIESA FIL-«YANKEE
STADIUM» TA’ NEW YORK
OMELIJA TAL-QDUSIJA
TIEGĦU ĠWANNI PAWLU II
It-Tlieta, 2 ta’
Ottubru 1979
1. “Il-paċi magħkom!”.
Dawn kienu l-ewwel
kelmiet li Ġesù qal lill-Appostli wara l-Qawmien mill-Imwiet. B’dawn il-kelmiet
Kristu Rxoxt reġà ġab il-paċi fi qlubhom, meta huma kien għadhom fi stat ta’
emozzjoni qawwija wara l-ewwel esperjenza terribbli tal-Ġimgħa l-Kbira. Illejla,
f’Isem Sidna Ġesù Kristu, bil-qawwa tal-Ispirtu tiegħu, fil-qalb ta’ dinja li
hija kkonċernata minħabba l-istess eżistenza tagħha, jien ntenni lilkom dawn
il-kelmiet, għaliex huma kelmiet ta’ ħajja: “Il-paċi magħkom”!
Ġesù ma taniex biss
il-paċi. Tana l-paċi tiegħu akkumpanjata mill-ġustizzja tiegħu. Huwa jsir
il-paċi tagħna u l-ġustizzja tagħna.
Dan xi jfisser?
Ifisser li Ġesù Kristu – l-Iben ta’ Alla magħmul bniedem, il-bniedem perfett –
iwettaq, jirristabilixxi u juri fih innifsu d-dinjità insuperabbli li Alla
jixtieq jagħti lill-bniedem sa mill-bidu. Huwa jwettaq fih innifsu dak li l-bniedem
huwa msejjaħ biex ikun: dak li huwa pjenament rikonċiljat mal-Missier,
kompletament wieħed fih innifsu, kompletament irregalat lill-oħrajn. Ġesù Kristu
huwa l-paċi ħajja u l-ġustizzja ħajja.
Ġesù Kristu jqiegħdna
f’pożizzjoni li naqsmu dak li huwa hu. Permezz tal-Inkarnazzjoni tiegħu, l-Iben
ta’ Alla jingħaqad b’ċertu mod ma’ kull esseri uman. Fl-eżistenza nterna tagħna
huwa rrikonċiljana ma’ Alla. Irrikonċiljana mal-oħrajn, irrikonċiljana ma’ ħutna
irġiel u nisa: huwa hu l-paċi tagħna .
2. Liema għana li
wieħed ma jistax jifhem inġorru fina, u fil-komunitajiet insara tagħna! Aħna
nġorru l-ġustizzja u l-paċi ta’ Alla! Aħna m’aħniex prinċipalment l-bennejja
operanti tal-ġustizzja u tal-paċi li huma sempliċement umani, dejjem jitħassru u
dejjem fraġli. Aħna l-ewwelnett il-benefiċjarji umli tal-vera ħajja ta’ Alla, li
huwa ġustizzja u paċi fir-rabta tal-karità.
Waqt il-Quddiesa, meta
s-saċerdot isellmilna bil-kliem “il-paċi tal-Mulej tkun dejjem magħkom”, irridu
naħsbu prinċipalment f’din il-paċi li hija don ta’ Alla, Ġesù Kristu il-paċi
tagħna. U meta, qabel it-tqarbin is-saċerdot jistedinna biex nagħtu sinjal ta’
paċi lil xulxin, irridu naħsbu prinċipalment għall-fatt li aħna mistednin biex
nibdlu l-paċi ta’ Kristu, li jgħammar fina, li jistedinna biex nieħdu sehem
f’Ġismu u f’Demmu, għall-ferħ tagħna u għas-servizz tal-umanità.
La darba l-ġustizzja u
l-paċi ta’ Alla jesiġu li nġorru l-frott tal-opra umana tal-ġustizzja u l-paċi,
fl-oqsma kollha tal-ħajja tallum. Meta aħna l-insara nqiegħdu lil Ġesù Kristu
fiċ-ċentru tas-sentimenti ta’ ħsibijietna, ma ningħalqux min-nies u
mill-bżonnijiet tan-nies. Bil-maqlub aħna nkunu nvoluti fil-moviment tal-imħabba
ta’ Alla li jiġi jiltaqà magħna; inkunu nvoluti fil-moviment tal-Iben, li ġie
fostna, li sar wieħed minna; inkunu nvoluti fil-moviment tal-Ispirtu Santu, li
jżur il-foqra, jikkalma l-qlub inkwieti, iserraħ l-qlub feruti, isaħħan il-qlub
kiesħa u jagħtina l-milja tad-doni tiegħu. Ir-raġuni li għaliha l-bniedem huwa
t-triq ewlenija u fundamentali tal-Knisja hija fil-fatt li l-Knisja timxi fuq
il-passi ta’ Kristu: huwa Ġesù li wriena il-mixja. Din il-mixja tgħaddi b’mod
inekwivokabli mill-misteru tal-Inkarnazzjoni u tar-Redenzjoni; twassal minn
Kristu għall-bniedem. Il-Knisja tħares lejn id-dinja propju permezz ta’ għajnejn
Kristu: Ġesù huwa l-bidu tal-attenzjoni tagħha għall-bniedem (Ġwanni Pawlu II, Redemptor
Hominis, 13-18).
3. Dan huwa dmir
immens, Dan huwa affaxxinanti. Għadni kemm irrivelajt diversi aspetti quddiem
l-Assemblea Ġenerali tal-Ġnus Magħquda, u se nmiss oħrajn fil-kors tal-vjaġġ
tiegħi apostoliku fil-Pajjiż tagħkom.
Illum ippermettuli li
ninsisti dwar l-ispirtu u dwar in-natura tal-kontribut tal-Knisja għall-kawża
tal-ġustizzja u tal-paċi, u nfakkar xi prijoritajiet urġenti li dwarhom
is-servizz tagħkom għall-umanità għandu jikkonċentra.
Il-ħsieb soċjali u
l-prattika soċjali ispirati mill-Vanġelu għandhom dejjem ikunu kkaraterizzati
minn sensibiltà partikolari fil-konfront ta’ dawk li jinsabu f’sitwazzjonijiet
iktar iebsa, lejn l-iktar fqar, il-batuti minħabba problem fiżiċi, psikiċi u
morali li jweġġgħu l-umanità, inklużi dawk bil-ġuħ, l-emarġinati, dawk bla
xogħol u l-iddisprati. Hemm tant nies imsejkna ta’ dan it-tip fid-dinja. Hemm
tant minnhom fostkom. F’ħafna okkażjonijiet, in-Nazzjon tagħkom immerita
reputazzjoni tassew ġustifikata għall-ġenerożità kemm pubblika kif ukoll
privata. Kunu fidili għal din it-tradizzjoni, billi tkunu denji
tal-possibiltajiet kbar tagħkom u tar-responsabiltajiet preżenti. Is-sistema ta’
opri karitattivi ta’ kull tip li l-Knisja rnexxiela toħloq hawn hija strument
prezzjuż biex timmobilizza b’mod effikaċi impriżi ġenerużi iddestinati biex
jagħtu serħan lil sitwazzjonijiet ta’ skonfort li qegħdin jimmultiplikaw kemm
hawn , kif ukoll kullimkien fid-dinja. Agħmlu sforz biex tassikuraw ruħkom li
din il-forma ta’ għajnuna żżomm il-karattru insostitwibbli tagħha ta’ laqgħa
fraterna u personali ma’ dawk li jinsabu fi stat ta’ bżonn; jekk inhu meħtieġ,
stabilixxu mill-ġdid dan il-karattru bi sfida għall-fatturi kollha li joperaw
f’sens kuntrarju. Jalla din il-forma ta’ għajnuna rispettuża tal-libertà u
tad-dinjità ta’ dawk li jiġu mgħejjuna, tkun mezz biex tifforma l-kuxjenza
tad-donaturi.
4. Imma dan mhux
biżżejjed. Fl-istruttura tal-istituzzjonijiet nazzjonali tagħkom, u
f’kollaborazzjoni man-nies ta’ pajjiżkom kollha, hemm li toħolqu argumenti
strutturali li jitimgħu u jikkawżaw il-forom differenti ta’ faqar fid-dinja u
f’Pajjiżkom, hekk li tkunu tistgħu tipprovdu r-rimedji opportuni. La
tippermettux li tkunu mhedda u skuraġġiti minn spjegazzjonijiet superfiċjali, li
huma iktar idejoloġiċi milli xjentifiċi, spjegazzjonijiet li jfittxu li jiċċaraw
ħażin kumpless b’kawża waħda biss. Imma tirtirawx quddiem ir-riformi b’mod
speċjali dawk profondi ta’ atteġjamenti u strutturi li jistgħu jirrivelaw ruħhom
meħtieġa biex jerġgħu joħolqu mill-ġdid il-kondizzjonijiet li jinħtieġu
l-iżvantaġġjati għal ċans effettiv fil-ġlieda iebsa tagħhom tal-ħajja. Il-foqra
tal-Istati Uniti u tad-dinja kollha huma ħutkom maskili u femminili fi Kristu.
Qatt m’għandkom tikkuntentaw ruħkom li tħallu lilhom il-loqom tal-festa, Hemm
bżonn taslu għall-konklużjoni tas-sustanza tagħkom, u mhux tal-abbundanza
tagħkom, biex tgħinuhom. U għandkom tittrattawhom bħala mistiedna għall-mejda
tagħkom.
5. Kattoliċi
tal-Istati Uniti, waqt li taraw li tipprogredixxu l-istituzzjonijiet leġittimi
tagħkom, intom tieħdu sehem fl-istess ħin fl-iżvilupp tan-Nazzjon fl-isfera
tal-istituzzjonijiet u tal-organizzazzjonijiet li jitqanqlu mill-istorja komuni
nazzjonali u mill-attivitajiet komuni tagħkom. Dan huwa dak li soltu tagħmlu, id
f’id, mal-koċittadini tagħkom ta’ kull fidi u stqarrija reliġjuża. L-għaqda
fostkom f’dan kollu hija essenzjali, taħt il-gwida tal-Isqfijiet tagħkom, biex
tapprofondixxu, ixxandru u tippromwovu tassew il-verità dwar il- bniedem, dwar
id-dinjità tiegħu u d-drittijiet aljenabbli tiegħu, il-verità kif il-Knisja
tirċeviha fir-Rivelazzjoni u bla ma taqtà tiżviluppaha fid-dutrina soċjali
fid-dawl tal-Vanġelu. Dawn il-konvinzjonijiet madankollu mhumiex mudell
prifabrikat għas-soċjetà (cf. Pawlu VI, Octogesima
Adveniens, 42). Dan huwa dmir prinċipalment tal-lajċi li jqegħduh
fil-prattika fi proġetti konkreti, li jiddefinixxu l-prijoitajiet u li
jiżviluppaw il-mudelli li jkunu konvenjenti biex jippromwovu il-veru ġid
tal-bniedem. Il-Kostituzzjoni Pastorali tal-Konċilju Vatikan II
Gaudium et Spes tgħidilna li
“mis-saċerdoti, il-lajċi jistennew dawl u qawwa spiritwali. Ma jaħsbux iżda li
r-rgħajja tagħhom huma dejjem esperti sa tali punt, li għal kull problema ġdida,
ukoll dawk gravi, huma jistgħu jkollhom lesta soluzzjoni konkreta jew li propju
għal dan issejħilhom il-missjoni tagħhom: huma jassumu minflok, pjuttost,
ir-responsabiltà propja, fid-dawl tal-għerf nisrani u billi joffru attenzjoni
fidila għad-duttrina tal-Maġisteru” (Gaudium
et Spes, 43).
6. Biex inwasslu din
l-impriża għal konklużjoni feliċi, hija meħtieġa enerġija spiritwali u morali
friska misluta mis-sors divin ineżawribbli. Din l-enerġija ma tiżviluppax ruħha
b’mod faċli. L-istil ta’ ħajja ta’ bosta membri tas-soċjetà għanja tagħna huwa
permissiv u komdu, u huwa tali wkoll l-istil ta’ ħajja ta’ numru dejjem ikbar
ta’ persuni fil-Pajjiżi l-iktar foqra. Kif qalet is-sena li għaddiet l-Assemblea
Plenarja tal-Kommissjoni Pontifiċja “Iustitia et Pax”: “L-insara jridu jkunu
minn ta’ quddiem li jiffavorixxu modi ta’ ħajja li jinterrompu finalment
l-ferneżija tal-konsumeriżmu, miżerabbli u egoist” (Ġwanni Pawlu II, Allocutio
ad eos, qui Plenario Coetui interfuerunt Pontificiae Commissionis “Iustitia et
Pax”, coram admissos, 11 ta’ Novembr 1978: AAS 71 [1979] 28). Dan
mhux rallentament tal-progress, ladarba mhuwiex progress uman tassew meta kollox
jikkontribwixxi biex jiffavorixxi l-istint tal-interess egoistiku, dak tas-sess
u dak tal-poter. Hemm bżonn li nsibu mod ta’ ħajja sempliċi. La darba mhux ġust
li l-livell tal-ħajja fil-Pajjiżi għonja jfittex li jżomm ruħu inalterat billi
jżomm l-parti l-kbira tar-riservi tal-enerġija u tal-materja prima li huma
ddestinati biex jaqdu lill-umanità kollha. La darba r-rapidità fil-ħolqien ta’
solidarjetà ikbar u iktar ġusta fost il-popli hija l-ewwel kondizzjoni tal-paċi.
Il-kattolci tal-Istati Uniti, u intom ilkoll ċittadini tal-Istati Uniti,
għandkom tali tradizzjoni ta’ ġenerożità spiritwali, ta’ operożità, ta’
sempliċità u ta’ sagrifiċċju li ma tistgħux tevitaw li tagħtu attenzjoni għal
dan l-appell tallum għal entużjażmu mġedded u għal determinazzjoni ġdida. Huwa
fis-sempliċità ferrieħa ta’ ħajja ispirata mill-Vanġelu u mill-ispirtu
evanġeliku ta’ kondiviżjoni fraterna li intom issibu l-aħjar rimedju kontra
l-kritika qarsa, id-dubju paralizzanti u t-tentazzjoni li naraw fil-flus
l-istrument ewlieni u l-kejl veru tal-progress uman.
7. F’diversi
okkażjonijiet jiena fakkart l-parabbola evanġelika tal-għani u ta’ Lażżru. “Kien
hemm bniedem għani li kien jilbes il-porpra u l-ħarir fin u kuljum kien jagħmel
ikla mill-aħjar. Tallab jismu Lażżru, li kellu ġismu ġerħa waħda, kien imur
jinxteħet ħdejn il-bieb ta’ daru, bix-xewqa li jixba b’dak li kien jaqà mill-mejda
tal-għani” (Lq16,19ss.). Kemm l-għani, kif ukoll it-tallab mietu u
ttieħdu quddiem Abraham, u ingħata l-ħaqq a bażi tal-kondotta tagħhom. L-Iskritturi
jgħidu li Lażżru sab konsolazzjoni, waqt li l-ieħor sab it-tbatija. Il-għani
kien ikkundannat għaliex kien għani, għaliex fid-dinja kellu propjetà abbundanti,
għaliex “kien jilbes il-porpra u l-ħarir fin u ta’ kuljum kien jagħmel ikla
kbira”” Le, ikolli ngħid li din ma kinitx ir-raġuni. Il-għani kien ikkundannat
għaliex qatt ma ta attenzjoni lir-raġel l-ieħor. Għaliex ittraskura li jinforma
ruħu dwar Lażżru, il-persuna li kienet tinxteħet ħdejn biebu mxennqa li taqtà l-ġuħ
b’dak li kien jaqà minn fuq il-mejda tiegħu. Kristu ma jikkundanna qatt
il-pussess sempliċi tal-ġid materjali. Huwa minflok jippronunzja kliem tassew
iebes kontra dawk li jużaw il-ġid materjali b’mod egoist mingħajr ma jagħtu każ
tal-bżonnijiet tal-oħrajn. Id-Diskors tal-Muntanja jibda bil-kliem: “Imberkin
il-foqra tal-ispirtu… U fit-tmiem tal-bilanċ tal-aħħar ġudizzju, kif naqraw
fil-Vanġelu ta’ San Mattew, Ġesù jgħid il-kliem li nafu sewwa: “Kelli l-ġuħ u ma
tajtunix niekol, kelli l-għatx u ma tajtunix nixrob, kont barrani u ma lqajtunix,
kont għeri u ma libbistunix, marid u l-ħabs u ma ġejtux iżżuruni” (Mt 25,42-43).
Il-parabbola tar-raġel
għani u ta’ Lażżru għandha tkun dejjem preżenti fil-memorja tagħna; hija għandha
tifforma l-kuxjenza tagħna. Kristu jitlobna biex inkunu miftuħa għal ħutna rġiel
u nisa li huma fil-bżonn: lill-għonja, lill-benestanti, lil dawk li huma
ekonomikament ivvantaġġjati jitlob li jkunu miftuħa għall-foqra,
għas-sottożviluppati u għall-isvantaġġjati. Kristu jitlob ftuħ li huwa iktar
minn attenzjoni benevola, iktar minn atti simboliċi jew ta’ attiviżmu distakkat
li jħallu lill-fqir nieqes minn kollox bħal qabel, jekk mhux ukoll agħar.
L-umanità kollha trid
taħseb fuq il-parabbola tal-għani u tat-tallab. L-umanità trid tittraduċiha
f’termini kontemporanji, f’termini ta’ ekonomija u ta’ politika, f’termini tad-drittijiet
umani kollha, f’termini ta’ relazzjoni bejn l-“Ewwel”, it-“Tieni” u t-“Tielet
Dinja”. Ma nistgħux nitgħażżnu waqt li eluf ta’ esseri umani qegħdin imutu
bil-ġuħ. Ma nistgħux nibqgħu ndifferenti waqt li d-drittijiet tal-ispirtu uman
jiġu kkalpestati, waqt li ssir vjolenza lill-kuxjenza umana f’materja ta’ verità,
ta’ reliġjon, ta’ krejattività kulturali.
Ma nistgħux inkomplu
nitgħażżnu, waqt li nifirħu bir-rikkezzi tagħna u tal-libertà tagħna, jekk f’xi
partijiet, il-Lażżru tas- seklu jinsab mixħut wara biebna. Fid-dawl
tal-parabbola ta’ Kristu, l-għana u l-libertà joħolqu obbligazzjoni speċjali. U
hekk f’isem is-solidarjetà li tgħaqqadna lkoll flimkien f’umanità komuni.
Nipproklama mill-ġdid id-dinjità ta’ kull persuna umana: ir-raġel għani u Lażżru
huma t-tnejn esseri umani, it-tnejn maħluqin xbiha u xebħ ta’ Alla, it-tnejn
ugwalment mifdijin minn Kristu, bi prezz għoli, il-prezz tad-“demm prezzjuż ta’
Kristu” (1Pt 1,19).
8. Ħuti rġiel u nisa
fi Kristu, b’konvinzjoni u mħabba profondi nirrepetilkom il-kliem indirizzati
lid-dinja meta aċċettajt il-ministeru apostoliku tiegħi għas-servizz tal-irġiel
kollha u tan-nisa kollha: “La tibżgħux! Iftħu, anzi, Iftħu beraħ il-bibien lil
Kristu! Għall-awtorità feddejja tiegħu iftħu l-fruntieri tal-Istati, is-sistemi
ekonomiċi kif ukoll dawk politiċi, l-oqsma vasti ta’ kultura, ta’ ċiviltà, ta’
żvilupp. La tibżgħux! Kristu jaf “x’hemm ġol-bniedem” Huwa biss jafu dan!”
(Ġwanni Pawlu II, Homilia
habita ob initium ministerii Summi Catholicae Ecclesiae Pastoris,
22ta’ Ottubru 1978: AAS 70 [1978] 947).
Bħal ma għidtilkom
fil-bidu, Kristu huwa l-ġustizzja tagħna u l-paċi tagħna, u l-opri kollha tagħna
ta’ ġustizzja u ta’ paċi jieħdu minn dan is-sors l-enerġija insostitwibbli u
d-dawl għad-dmir kbir li qed jistenniena. Waqt li niddedikaw ruħna b’mod riżolut
għas-servizz tal-bżonnijiet kollha tal-individwi u tal-popli - ladarba huwa
Kristu li jimbuttana biex nagħmluh – bdanakollu niftakru li l-missjoni
tal-Knisja mhix limitata għal din ix-xhieda ta’ fertilità soċjali tal-Vanġelu.
Tul din it-triq li twassal lill-Knisja għand il-bniedem, il-Knisja ma toffrix,
fil-qasam tal-ġustizzja u tal-paċi, il-frott terren biss tal-Vanġelu; hija
twassal lill-bniedem – lil kull persuna umana – il-veru sors tagħha: Ġesù Kristu
nnifsu, il-ġustizzja tagħna u l-paċi tagħna.
Miġjub
mit-Taljan għall-Malti minn Emanuel Zarb
|