Aktar mill-Papa Ġwanni Pawlu II
...
|
ŻJARA
LILL-PARROĊĊA RUMANA
TA’ SAN LUQA EVANĠELISTA F’VIA PRENESTINA
OMELIJA
TAL-QDUSIJA TIEGĦU ĠWANNI PAWLU II
Il-Ħadd, 4
ta’ Novembru 1979
Ħuti Għeżież!
“Grazzja
lilkom u Sliem minn Alla, Missierna u minn Sidna Ġesù Kristu” (Rm 1,7).
1. B’dan il-kliem
ta’ San Pawl lir-Rumani nixtieq illum nestendi t-tislima kordjali tiegħi lil
dawk kollha li jiffurmaw il-Parroċċa ta’ San Luqa, li għadha verament żagħżugħa,
- infatti din twaqqfet b’mod ġuridiku fl-1956 – imma diġa hija hekk mimlija
b’dinamiżmu u b’vitalità. F’dawn il-jiem, eżattament mit-13 sat 28 ta’ Ottubru,
l-Isqof Awżiljarju tas-Settur, Monsinjur Ġulju Salimei, wettaq il-vista
pastorali. Jiena qrajt, b’sodisfazzjon intimu u b’ferħ leġittimu, dwar
ir-rapport minnu elaborat u wkoll dwar dak imħejji mill-kappillan, Monsinjur
Alessandro Agostini, flimkien mas-saċerdoti, li miegħu jikkollaboraw għall-ġid
tagħkom. B’din iż-żjara tiegħi feħsiebni nikkonkludi u. b’xi mod, nagħti
s-“siġill” tiegħi għal dak tal-Isqof Awżiljarju.
Tislima qabel
kollox lill-Kardinal Vigarju u lill-Monsinjur Salimei, lill-kappillan u
lill-grupp tas-saċerdoti li jirregalaw l-aħjar enerġiji fiżiċi u spiritwali għal
din il-komunità parrokkjali li tippreżenta problem varji u diffiċli, mhux
l-aħħar dak tal-popolazzjoni numeruża: madwar tletin elf ruħ, bi tmint elef
familja.
Tislima
lis-saċerdoti tal-parroċċi fil-qrib, lir-Reliġjużi rġiel u lir-Reliġjużi nisa,
li jgħixu u jaħdmu fil-qasam tal-parroċċi: nixtieq infakkar, f’dan il-waqt
l-Uffiċċju provinċjali tal-Piccoli Fratelli ta’ Patri Charles de Foucauld;
is-Sorijiet Oblati tal-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù li b’mod ġeneruż jiddedikaw ruħhom
għall-ħsieb tal-parroċċa; il-grupp numeruż tas-Sorijiet tal-Ħniena ta’ Verona,
impenjati fid-diversi attivitajiet tagħhom edukattivi, kateketeki u karitattivi.
Din il-preżenza hija għalija espressjoni tal- komunità, li hija ħaġa għażiża u
prezzjuża fil-ħajja tal-Knisja, hekk utli fl-eżistenza u fis-servizz
saċerdotali. Tislima kordjali nindirizza lill-membri tal-gruppi numerużi
taż-żgħażagħ – sbatax! - li b’diversi modi u b’inizjattivi multipli, feħsiebhom
japprofondixxu flimkien l-esiġenzi tal-fidi nisranija; tislima mill-qalb u
rispettuża lill-missirijiet u lill-ommijiet tal-familja, li, minkejja f’nofs
tant diffikultajiet iridu jgħixu fil-milja tiegħu l-misteru nisrani taż-żwieġ
tagħhom, u jimpenjaw ruħhom, b’kull sforz, biex jedukaw b’mod nisrani lil
uliedhom.. Tislima mqanqla lil ħutna morda, li jġorru s-sinjal tat-tbatija ta’
Kristu u tal-Knisja; lill-foqra, li jinħtieġu l-ġest konkret tagħna ta’
solidarjetà u ta’ mħabba. Tislima paterna lit-tfal, il-ferħ awtentiku tagħna u
t-tama tagħna serena għal għada aħjar.
Imma tislima
partikolari illum nindirizza lill-katekisti tal-parroċċa li jlaħħqu 160! Irrid
ngħidilkom, żgħażagħ, sorijiet, ġenituri, iddedikati għal din l-opra tant
meritorja, l-applaws tiegħi u tal-Knisja kollha għall-impenn ġeneruż li turu
fl-għajnuna lit-tfal fl-itinerarju tagħhom tal-fidi. Nirrepetilkom il-kliem, li
ndirizzajt lill-katekisti tad-dinja kollha fl-Eżortazzjoni Apostolika riċenti
tiegħi Catechesi
Tradendae:
“Jien feħsiebni niżżi ħajr, f’isem il-Knisja kollha, lilkom katekisti
parrokkjali… li kullimkien fid-dinja iddedikajtu lilkom infuskom
għall-edukazzjoni reliġjuża ta’ ġenerazzjonijiet numerużi. L-attività tagħkom,
spiss umli u moħbija, imma mwettqa b’żelu jaħraq u ġeneruz, hija forma distinta
ta’ apostolat lajkali (Ġwsanni Pawlu II, Catechesi
Tradendae,
66).
Hawn jien,
quddiem komunità, li ħejjiet ruħha għal din il-laqgħa mal-Papa b’serjetà
eżemplari, li l-espressjoni l-iktar tanġibli tagħha kienet il-velja notturna ta’
talb. Din hija komunità, li trid tgħix b’mod intens u twassal lill-oħrajn
il-fidi nisranija propja f’għaqda fraterna artikolata: is-sors ta’ din l-għaqda,
komunjoni u koperazzjoni huwa l-imħabba li ġiet minquxa f’qalbna minn Kristu
stess, Sidna u Mgħallem, bħal ma hu enfasizzat, b’mod speċjali, mil-Liturġija
tal-Kelma tallum.
2. Kristu jgħid:
“Jekk wieħed iħobbni, iħares kelmti u Missieri jħobbu u aħna niġu għandu…” (Ġw 14,23).
Fiċ-ċentru stess tat-tagħlim ta’ Kristu jinsab il-kmandament kbir tal-imħabba.
Dan il-kmandament diġa kien inkiteb fit-tradizzjoni tat-Testment il-Qadim, bħal
ma jixhed l-ewwel qari tallum, meħud mill-ktieb tad-Dewteronomju.
Meta Sidna Ġesù
jwieġeb għall-mistoqsija ta’ wieħed mill-iskribi, imur lura għal din il-kitba
tal-Liġi divina, irrivelata fil-patt il-Qadim: “Liema huwa l-ewwel
mill-kmandamenti kollha!” “L-ewwel huwa…tħobb… lill-Mulej Alla tiegħek b’qalbek
kollha, b’moħħok kollu u bil-qawwa tiegħek kollha”. “U t-tieni huwa dan. Tħobb
lill-proxxmu tiegħek bħalek innifsek”. “Mhemmx kmandament ieħor iktar important
minn dawn” (Mk 12,29-31).
3. Dak
l-interlokotur, li jerġà jissemma minn San Mark, aċċetta b’riflessjoni t-tweġiba
ta’ Kristu. Aċċettaha b’approvazzjoni profonda. Jeħtieġ li wkoll aħna, illum,
nirriflettu ftit dwar dan “l-ikbar kmandament”, biex inkunu nistgħu naċċettawh
mill-ġdid b’approvazzjoni sħiħa u b’konvinzjoni profonda. Qabel kollox, Kristu
jifrex il-primat tal-imħabba fil-ħajja u l-vokazzjoni tal-bniedem. L-ikbar
vokazzjoni tal-bniedem hija s-sejħa għall-imħabba. L-imħabba tagħti wkoll
is-sinifikat definittiv lill-ħajja umana. Hija hi l-kondizzjoni essenzjali
tad-dinjità tal-bniedem,. Il-prova tan-nobiltà ta’ ruħu. San Pawl jgħid li huwa
hu “r-rabta tal-perfezzjoni” (Kol 3,14). Din hija l-ikbar ħaġa fid-dinja
tal-bniedem, għaliex il-vera mħabba ġġib fiha d-dimensjoni tal-eternità, Hija
mmortali: “il-karità ma jkollha qatt tmiem” naqraw fl-ewwel ittra lill-Korintin
(1Kor 13,8). Il-bniedem imut f’dak li jirrigwarda l-ġisem, għaliex tali
hu d-destin ta’ kulħadd fid-dinja, iżda din il-mewt ma’ tagħmilx ħsara
lill-imħabba, li tkun immaturat f’ħajtu. Bla dubju, din tibqà b’mod speċjali
biex tagħti xhieda tal-bniedem quddiem Alla, li huwa mħabba. Hija tiffissa
l-post tal-bniedem fis-Saltna ta’ Alla; fl-ordni tal-Komunjoni tal-Qaddisin.
Il-Mulej Ġesù lill-interlokutur fil-Vanġelu tallum – billi jara li huwa jifhem
il-primat tal-imħabba fost il-kmandamenti – jgħid: “Mintix bogħod mis-saltna ta’
Alla) (Mk 12,34).
4. Tnejn huma
l-kmandamenti tal-imħabba – kif jistqarr l-Imgħallem espressament fit-tweġiba
tiegħu – imma l-imħabba hija waħda biss. Waħda u identika tħaddan lil Alla u
lill-proxxmu. Alla: fuq kull ħaġa, għaliex huwa hu fuq kollox. Il-proxxmu:
bil-kejl tal-bniedem, u allura “bħalu nnifsu”.
Dawn “iż-żewġ
imħabbiet” huma b’mod hekk strett marbutin bejniethom, li waħda ma tistax
teżisti mingħajr l-oħra. Dan f’post ieħor jgħidu San Ġwann: “min infatti ma
jħobbx lil ħuh li jarah, ma jistax iħobb lil Alla li ma jarahx” (1Ġw 4,20).
Mela ma nistgħux nifirdu mħabba mill-oħra. Il-veru mħabba tal-bniedem,
tal-proxxmu, minħabba li hija mħabba vera, hija fl-istess ħin, imħabba lejn
Alla. Dan jistà jgħaġġeb lil xi ħadd. Jgħaġġeb bla dubju. Meta l-Mulej Ġesù
jippreżenta lis-semmiegħa tiegħu il-viżjoni tal-aħħar ġudizzju, irriferut
fil-Vanġelu ta’ San Mattew. Jgħid: “Jiena kont bil-ġuħ u tajtuni niekol, kelli
l-għatx u tajtuni nixrob; kont barrani u lqajtuni, għarwien u libbistuni, marid
u ġejtu tarawni, kalzrat u ġejtu żżuruni (Mt 25,35-36).
Allura dawk li
jisimgħu dan il-kliem jistagħġbu, għaliex nisimgħu min jistaqsi: “Mulej, meta
qatt għamilna dan miegħek?” U t-tweġiba: “Fis-sewwa ngħidilkom, kull darba li
għamiltu dawn il-ħwejjeġ ma wieħed biss minn dawn ħutkom iż-żgħar – jiġifieri
lill-proxxmu tagħkom: lil wieħed mill-bnedmin – għamiltuh lili” (cf. Mt 25,37.40).
5. Din il-verità
hija mportanti ħafna għal ħajjitna kollha u għall-imġieba tagħna. Hija b’mod
speċjali mportanti għal dawk li jfittxu li jħobbu lill-bnedmin, imma “ma jafux
jekk iħobbux lil Alla” jew saħansitra jiddikjaraw li ma’ “jafux” iħobbuh.
Tali diffikultà
hija faċli li tispjegaha meta tikkonsidra n-natura kollha tal-bniedem,
il-psikoloġija kollha tiegħu. Għall-bniedem huwa, b’ċertu mod, iktar faċli jħobb
dak li jara milli dak li ma jarax (cf. 1Gv 4,20).
6.Madankollu l-bniedem
huwa msejjaħ u huwa msejjaħ b’fermezza kbira, dan jixhdu l-kliem tal-Mulej Ġesù,
għall-imħabba lejn Alla, għall-imħabba li hija fuq kull ħaġa. Jekk nagħmlu
riflessjoni dwar dan il-kmandament, dwar is-sinifikat tal-kliem miktub fit-Testment
il-Qadim u rripetut b’tant determinazzjoni minn Kristu, hemm bżonn li nagħrfu li
dan jgħidilna ħafna dwar il-bniedem stess. Jiżvela l-prospettiva profonda, u fl-istess
ħin, definittiva tal-eżistenza tiegħu, tal-umanità tiegħu. Jekk Kristu jassenja
lill-bniedem bħala dmir tali mħabba, jiġifieri l-imħabba ta’ Alla li hu, bniedem,
ma jarax, dan ifisser li l-qalb umana taħbi fiha l-ħila ta’ din l-imħabba, li l-qalb
umana hija maħluqa “fuq il-kejl ta’ tali mħabba”. Mhijiex jewwilla din l-ewwel
verità dwar il-bniedem, jiġifieri li huwa hu x-xbiha u x-xebħ ta’ Alla nnifsu?
Santu Wistin ma jitkellimx dwar il-qalb umana li tibqà bla mistrieħ sakemm din
ma tistrieħx f’Alla? Hekk mela l-kmandament tal-imħabba ta’ Alla fuq kull ħaġa
jiżvela skala tal-possibiltajiet interni tal-bniedem. Din mhix skala astratta.
Din kienet ikkonfermata mill-ġdid u b’mod kostanti ssib konferma min-naħa
tal-bnedmin kollha li jieħdu bis-serjetà l-fidi tagħhom, il-fatt li huma nsara.
Bdanakollu ma jonqsux il-bnedmin li kkonfermaw b’mod erojku din l-iskala
tal-possibiltajiet interni tal-bniedem.
7. Fl-epoka
tagħna niltaqgħu ma’ Kritika spiss radikali tar-reliġjon, bi Kritika
tal-kristjanità. U allura dan “l-ikbar kmandament” isir vittma ta’ analiżi
distruttiva. Jekk teħlisha u, saħansitra, ġeneralment tapprova l-imħabba lejn
il-bniedem, l-imħabba lejn Alla tiġi għall-kuntrarju, għal diversi motivi,
rifjutata. L-iktar spiss, dan tagħmlu sempliċement bħala espressjoni ateja
tal-viżjoni tad-dinja.
Fil-kuntatt ma’
din il-kritika, li tippreżenta ruħha f’diversi forom, kemm f’forma sistematika,
kif ukoll f’dik ċirkolanti. Hemm bżonn almenu li nikkonsidraw il-konsegwenzi
tagħha fil-bniedem stess. Jekk infatti Kristu, permezz tal-ikbar kmandament
tiegħu, żvela l-iskala kollha tal-possibiltajiet interni tal-bniedem, allura
hemm bżonn li nwieġbu fina nfusna għad-domanda: waqt li nirrifjutaw dan
il-kmandament, ma nbaxxux jewwilla l-bniedem? Huwa suffiċjenti li jiena
nillimita lili nnifsi, f’dan il-waqt, biex nagħmel biss din id-domanda.
8. Dak li rrid
nawgura, fl-okkażjoni tal-laqgħa tallum mal-parroċċa tagħkom, jesprimi ruħu fuq
kollox fix-xewqa ferventi li l-kmandament il-kbir tal-Vanġelu jkun il-bidu
tal-ħajja ta’ kull wieħed u waħda minnkom u tal-komunità kollha tagħkom.
Bdanakollu dan il-kmandament jagħti il-veru sens lil ħajjitna. Jixraq li ngħixu
u naħdmu kuljum f’ismu. Fid-dawl tiegħu wkoll l-itqal xorti, it-tbatija,
id-distorsjoni (disabiltà), il-mewt infisha jakkwistaw valur. Bhal b’mod
affaxxinanti, ikellimna dwar dawn, fil-liturġija tallum, il-kliem tas-Salm:
“Inħobbok, Mulej, qawwa tiegħi / Mulej blata tiegħi. Fortizza tiegħi, / ħellies
tiegħi: / Alla tiegħi, irdum tiegħi, li fih insib il-kenn...” (Sal 18,1-3).
Għalhekk nawgura
li fuq kull wieħed u waħda minnkom u fuq kulħadd jitwettaq il-kliem ta’ Kristu:
“Jekk wieħed iħobbni, josserva kelmti u Missieri jħobbu u aħna niġu u ngħammru
għandu” (Ġw 14,23). Amen.
Miġjub mit-Taljan għall-Malti minn Emanuel Zarb
|