L

A

I

K

0

S

Segretarjat għal-Lajċi tal-Arċidjoċesi ta' Malta

Home  

Ikkuntattjana

 

 

 

Ħniena u Mogħdrija fit-Testment il-Ġdid

Miġbura minn Felix Just, S.J., Ph.D.

Testi Bibliċi:

Ifejjaq wieħed lebbruż (Mark 1:40-45)

  • Mark 1:41 Mqanqal mill-ħniena, Ġesù medd idu fuqu, messu u qallu: “Irrid, kun imnaddaf.

L-imxajtan ta’ Ġerasa (Mark 5:1-20)

  • Mark 5:19 – Iżda hu ma ħalliehx, u qallu: “Mur inġabar id-dar ma’ niesek, u għidilhom kull ma għamel miegħek il-Mulej, u kif ħenn għalik.

Jitma’ ħames elef ruħ (Mark 6:30-44; Mattew 14:13-21)

  • Mark 6:34 – Xħin niżel l-art mid-dgħajsa, ra kotra kbira ta’ nies u tħassarhom, għax kienu qishom nagħaġ bla ma għandhom ragħaj, u qabad jgħallimhom ħafna ħwejjeġ.

  • Mattew 14:14 – Xħin niżel l-art mid-dgħajsa ra kotra kbira ta’ nies u tħassarhom, u fejqilhom il-morda tagħhom.

Jitma’ erbat elef ruħ (Mark 8:1-10; Mattew 15:32-39)

  • Mark 8:2 – Nitħassarhom lil dawn in-nies, għax ġa ilhom miegħi tlitt ijiem, u ma għandhom xejn x’jieklu.

  • Mattew 15:32 – Ġesù sejjaħ lid-dixxipli tiegħu u qalilhom: “Nitħassarhom lil dawn in-nies, għax ġa ilhom tlitt ijiem miegħi u ma għandhom xejn x’jieklu.  Ma rridx inħallihom imorru sajmin, li ma jmurx iħosshom ħażin fit-triq”.

It-tifel maħkum mix-xitan (Mark 9:14-29; Mattew 17:14-21)

  • Mark 9:22 – Sikwit ġie li tefgħu fin-nar u fl-ilma biex jeqirdu.  Imma int, jekk tista’ tagħmel xi ħaġa, għinna u ħenn għalina”.

  • Mattew 17:15 – “Mulej, ikollok ħniena minn ibni, għax marid b’tal-qamar u qiegħed ibati ħafna; għax sikwit jaqa’ jew fin-nar jew fl-ilma”.

Ir-raġel agħma (Bartimew) f’Ġeriko (Mark 10:46-52; par. Mattew 9:27-31; Mattew 20:29-34; Luqa 18:35-43)

  • Mark 10:47-48 – Dan, meta sama’ li kien Ġesù ta’ Nazareth, qabad jgħajjat u jgħid: “Ġesù, bin David, ikollok ħniena minni!. / Kien hemm ħafna li bdew jgħajtu miegħu biex jiskot imma hu aktar beda jgħajjat: “Bin David, ikollok ħniena minni!.

  • Mattew 9:27 – Waqt li Ġesù kien għaddej minn hemm, marru warajh żewġ għomja jgħajtu u jgħidu: “Bin David, ħenn għalina!.

  • Mattew 20:30-31, 34 – Kien hemm żewġ għomja bil-qiegħda mal-ġenb tat-triq, u semgħu li kien għaddej Ġesù; u qabdu jgħajtu u jgħidu: “Mulej, Bin David, ikollok ħniena minna! In-nies bdew iċanfruhom biex isikktuhom, iżda huma aktar bdew jgħajtu u jgħidu: “Mulej, Bin David, ikollok ħniena minna!”. /…/ Ġesù tħassarhom, messilhom għajnejhom, u minnufih bdew jaraw.  U baqgħu miexja warajh.

  • Luqa 18:38-39 – Hu qabad jgħajjat u jgħid: “Ġesù, Bin David, ikollok ħniena minni!. / Dawk li kienu mexjin quddiem bdew iċanfruh u jsikktuh, imma hu aktar issokta jgħajjat: “Bin David, ikollok ħniena minni!.

Id-Diskors tal-Muntanja (Mattew 5-7) / Id-Diskors fil-Wita (Luqa 6:17-49)

  • Mattew 5:7 – Henjin dawk li jħennu, għax huma jsibu ħniena”.

  • Luqa 6:36 – Ħennu, bħalma hu ħanin Missierkom.

Jiekol mal-pubblikani u l-midinbin (Mattew 9:9-13); Jaqtgħu ż-żbul is-Sibt (Mattew 12:1-8); ara Hos 6:6

  • Mattew 9:13 – Mela morru tgħallmu x’jiġifieri, ‘Ħniena rrid, u mhux sagrifiċċju’; għax mhux lill-ġusti ġejt insejjaħ, iżda lill-midinbin”.

  • Mattew 12:7 – Li kieku kontu tafu xi jfissru l-kelmiet, ‘Ħniena rrid, u mhux sagrifiċċju’, ma kontux tikkundannaw lil min hu bla ħtija.

Il-ħsad kbir, imma l-ħaddiema ftit (Mattew 9:35-48)

  • Mattew 9:36 – Ra n-nies u tħassarhom, għax kienu mdejqa u mitluqa bħal nagħaġ bla ragħaj.

Bint il-mara Kangħanija (Mattew 15:21-28)

  • Mattew 15:22 – U ħarġet waħda mara Kangħanija minn dawk l-inħawi, u qabdet tgħajjat u tgħid: “Ħenn għalija, Mulej, Bin David; binti għandha fiha xitan, u magħdura ħafna!”.

Il-fejqan ta’ għaxar lebbrużi (Luqa 17:11-19)

  • Luqa 17:13 – Għollew leħinhom u qalulu: “Ġesù, Mgħallem, ikollok ħniena minna!.

Il-Parabbola tal-qaddej li ma ħafirx/ma ħennx (Mattew 18:23-35)

  • Mattew 18:27 – Is-sinjur ġietu ħasra minn dak il-qaddej, bagħtu u ħafirlu dejnu.

  • Mattew 18:33 – Ma kienx imissek int ukoll tħenn għal sieħbek kif ħennejt jien għalik?”.

Ħażin għall-kittieba u l-Fariżej (Mattew 23:1-36)

  • Mattew 23:23 – Ħażin għalikom, intom il-kittieba u l-Fariżej, uċuħ b’oħra!  Intom tħallsu d-dieċmi fuq in-nagħniegħ u l-busbies u l-kemmun, u mbagħad tagħlqu għajnejkom għal dak li hu l-aqwa fil-Liġi, jiġifieri, il-ġustizzja u l-ħniena u s-sinċerità!  Dawn kien imisskom tagħmlu, bla ma tħallu l-oħrajn barra”.

Il-Kantiku ta’ Marija / Il-Magnificat (Luqa1:46-55)

  • Luqa 1:50 – Il-ħniena tiegħu tinfirex f’kull żmien fuq dawk li jibżgħu minnu”.

  • Luqa 1:54 – Ħa ħsieb Iżrael qaddej tiegħu, għax ftakar fil-ħniena tiegħu”.

It-twelid ta’ Ġwanni l-Battista u l-Kantiku ta’ Żakkarija / Il-Benedictus (Luqa 1:57-80)

  • Luqa 1:58 – Il-ġirien u qrabatha semgħu li l-Mulej wera ħniena kbira magħha, u marru jifirħu magħha.

  • Luqa 1:72 – B’hekk juri ħniena ma’ missirijietna u jiftakar fil-patt qaddis tiegħu”.

  • Luqa 1:78 – Mogħtija mill-qalb ħanina ta’ Alla tagħna, li mill-għoli jiġi jżurna bħax-xemx tielgħa.

Iqajjem lil bin l-armla ta’ Najn (Luqa 7:11-17)

  • Luqa 7:13 – Kif raha l-Mulej tħassarha.  “Tibkix!, qalilha.

PARABBOLI f’LUQA: Is-Samaritan it-tajjeb (10:29-37); l-iben il-ħali (15:11-32); l-għani u Lazzru (16:19-31); il-Fariżew u l-pubblikan (18:9-14)

  • Luqa 10:33 – Imma kien għaddej minn hemm wieħed Samaritan, wasal ħdejh, rah u tħassru.

  • Luqa 10:37 – “Min ħenn għalih!, wieġbu dak.  “Mur!, qallu Ġesù, “u agħmel hekk int ukoll”.

  • Luqa 15:20 – Qam, u telaq għal għand missieru.  Iżda kif kien għadu fil-bogħod missieru lemħu u tħassru, u b’ġirja waħda mar inxteħet fuq għonqu u biesu.

  • Luqa 16:24 – U għolla leħnu u qallu: Missier Abraham, ikollok ħniena minni u ibgħat lil Lazzru jbill tarf sebgħu fl-ilma ħa jtaffili n-nixfa li għandi fi lsieni, għax qiegħed ninħaqar wisq f’dan in-nar.

  • Luqa 18:13 – Iżda l-pubblikan, bil-wieqfa fil-bogħod, anqas biss ried jerfa’ għajnejh lejn is-sema, imma beda jħabbat fuq sidru u jgħid: O Alla, ħenn għalija, għax jien midneb!”.

IL-VANĠELU ta’ ĠWANNI:

  • Ħaġa ta’ l-iskantament, il-Vanġelu ta’ Ġwanni ma jġib qatt il-kelmiet “ħniena” jew “mogħdrija”.

  • Imma din it-tema hi impliċitament imdaħħla fil-kmandament spiss imtenni, “Ħobbu lil xulxin, kif ħabbejtkom jien”.

L-ITTRI TA’ SAN PAWL:

  • Rumani 9:15-16, 18 – Alla qal lil Mosè: “Inħenn għal min inħenn; u nitħassar lil min nitħassar”. / Mhux x’wieħed irid jew kemm jitħabat li jgħodd, iżda għal min Alla jħenn.  //  Hu jħenn għal min irid, u jwebbes il-qalb ta’ min irid.

  • Rumani 9:23 – Biex imbagħad jgħarraf l-għana tal-glorja tiegħu għall-oġġetti tal-ħniena, li hu ħejja għall-glorja minn qabel.

  • Rumani 11:30-32 – Bħalma fl-imgħoddi intom ma kontux tobdu lil Alla, imma issa sibtu l-ħniena tiegħu minħabba d-diżubbidjenza tagħhom; / hekk huma wkoll m’humiex jobduh minħabba l-ħniena li sibtu intom minn għandu, ħalli issa huma wkoll isibu l-ħniena. / Għax Alla ħalla ’l kulħadd fil-jasar tad-diżubbidjenza, biex jagħmel ħniena ma’ kulħadd.

  • Rumani 12:1 – Nitlobkom ħuti, għall-ħniena ta’ Alla, offru ġisimkom b’sagrifiċċju ħaj, qaddis, jogħġob lil Alla, jiġifieri l-qima spiritwali tagħkom.

  • Rumani 12:8 – Min id-don tat-tħeġġiġ, ħa jħeġġeġ; min id-don tat-tqassim, ħa jqassam b’idejh miftuħa; min għandu l-awtorità fuq l-oħrajn, ħa jmexxi bil-ħerqa; min id-don ta’ l-opri tal-ħniena, ħa jagħmel dan bil-ferħ.

  • Rumani 15:9 – U biex il-pagani wkoll ifaħħru lil Alla minħabba l-ħniena tiegħu bħalma hu miktub: “Għalhekk jien infaħħrek fost il-ġnus u ngħanni tifħir ismek”.

  • 1 Korintin 7:25 – Dwar dawk li m’humiex miżżewġin, ma għandi ebda preċett mill-Mulej, iżda nagħtikom parir bħala wieħed li, għall-ħniena tal-Mulej, hu bniedem ta’ fiduċja.

  • 1 Korintin 15:19 – Jekk għandna tama fi Kristu għal din il-ħajja biss, aħna l-aktar nies imsejkna [ta’ min jitħassarna] fost kemm huma l-bnedmin.

  • 2 Korintin 1:3 – Mbierek Alla u Missier Sidna Ġesù Kristu, Missier il-ħniena u Alla ta’ kull faraġ.

  • 2 Korintin 4:1 – Ladarba għall-ħniena ta’ Alla aħna għandna dan il-ministeru, ma naqtgħux qalbna.

  • Galatin 6:16 – U dawk kollha li jimxu fuq din ir-regola, is-sliem u l-ħniena fuqhom, u wkoll fuq Iżrael ta’ Alla.

  • Efesin 2:4 – Imma Alla, għani fil-ħniena tiegħu, bis-saħħa ta’ l-imħabba kbira li biha ħabbna.

  • Filippin 1:8 – Iva, jixhidli Alla kemm jien miġbud lejkom bil-qalb [ħniena] ta’ Kristu Ġesù!

  • Filippin 2:1 – Jekk hemm fikom xi faraġ fi Kristu; jekk hemm xi kelma ta’ ħlewwa fl-imħabba; jekk hemm xi xirka fl-Ispirtu; jekk hemm xi ħniena u mogħdrija.

  • Filippin 2:27 – Tassew li kien marid għall-mewt; iżda Alla ħenn għalih, u mhux biss għalih, imma għalija wkoll u b’hekk ma kellix għali fuq għali.

  • Kolossin 3:12 – Intom il-magħżulin ta’ Alla, il-qaddisin u l-maħbubin tiegħu.  Ilbsu mela sentimenti ta’ ħniena, tjieba, umiltà, ħlewwa u sabar.

  • 1 Timotju 1:2 – Lil Timotju, ibni tassew fil-fidi; grazzja, ħniena u sliem minn għand Alla l-Missier u minn għand Kristu Ġesù Sidna.

  • 1 Timotju 1:13 – Lili li qabel kont dagħaj, persekutur u żeblieħi tiegħu.  Iżda sibt il-ħniena, għax dak li għamilt għamiltu bla ma kont naf, billi kont għadni bla fidi.

  • 1 Timotju 1:16 – Iżda jien minħabba f’hekk sibt il-ħniena, biex bija, bħala l-ewwel wieħed, Kristu Ġesù juri s-sabar kollu tiegħu, b’eżempju għal dawk li kienu għad iridu jemmnu fih biex ikollhom il-ħajja ta’ dejjem.

  • 2 Timotju 1:2 – Lil Timotju, ibni l-għażiż: grazzja, ħniena u sliem minn għand Alla l-Missier u minn għand Kristu Ġesù Sidna.

  • 2 Timotju 1:16 – Il-Mulej ikollu ħniena mill-familja ta’ Onesiforu, li sikwit sibtu ta’ faraġ għalija: hu ma staħax mill-ktajjen tiegħi.

  • 2 Timotju 1:18 – Il-Mulej jagħtih il-grazzja li jsib ħniena quddiem il-Mulej f’dak il-Jum.  Inti taf aħjar minni kemm għenni f’Efesu.

  • Titu 3:5 – Hu salvana bil-ħasil ta’ twelid ġdid u t-tiġdid ta’ l-Ispirtu s-Santu, mhux minħabba l-opri tajba li stajna għamilna aħna, iżda minħabba l-ħniena tiegħu.

L-Ittri Kattoliċi u l-Ktieb ta’ l-Apokalissi:

  • Lhud 2:17 – Għalhekk kellu jkun jixbah lil ħutu f’kollox, biex ikun il-qassis il-kbir, ħanin u fidil f’dak li għandu x’jaqsam ma’ Alla, u biex ipatti għal dnubiet il-poplu.

  • Lhud 4:15-16 – Għax aħna ma għandniex qassis il-kbir li ma jistax jagħder id-dgħufija tagħna, imma għandna wieħed li kien imġarrab bħalna f’kollox, minbarra d-dnub. / Ħa nersqu, mela, b’qalbna qawwija lejn it-tron tal-grazzja, biex naqilgħu ħniena u nsibu f’waqtha l-grazzja li neħtieġu.

  • Lhud 5:2 – Hu dak li jista’ jagħder [metriopathein] il dawk li ma jafux u li jiżbaljaw, għax huwa mlibbes bid-dgħufija.

  • Lhud 8:12 – Jiena nħenn għalihom fil-ħażen tagħhom, u fi dnubiethom ma niftakarx iżjed.

  • Lhud 9:5 – Fuq l-arka kien hemm il-kerubini tal-glorja jgħattu l-għatu tat-tpattija għad-dnubiet [tal-ħniena].  M’hemmx għalfejn hawnhekk nidħlu fl-irqaqat kollha.

  • Lhud 10:28 – Jekk wieħed iwarrab il-Liġi ta’ Mosè jingħata għall-mewt bla ebda ħniena fuq il-kelma ta’ tnejn jew tliet xhieda.

  • Lhud 10:34 – Għax tassew, intom ħadtu sehem [ħennejtu] fit-tbatijiet tal-priġunieri, u fraħtu meta serqulkom ġidkom, għax tafu li għandkom ġid akbar li jibqa’ għal dejjem.

  • Ġakbu 2:13 – Għax il-ħaqq ikun bla ħniena għal min ma jurix ħniena; u l-ħniena tirbaħ fuq il-ħaqq.

  • Ġakbu 3:17 – L-għerf li ġej mis-Sema, qabel kollox hu għerf safi, imbagħad hu għerf li jfittex is-sliem, it-tjubija u l-ħlewwa; huwa kollu ħniena u frott tajjeb, bla ma jħares lejn l-uċuħ u bla qerq.

  • Ġakbu 5:11 – Dawk li żammew sħiħ sa l-aħħar, araw, aħna nqisuhom bħala hienja.  Smajtu bis-sabar ta’ Ġob, u tafu kif bl-għajnuna tal-Mulej hu għalaq jiem ħajtu; għax il-Mulej jaf jagħder, u hu ħanin bil-bosta.

  • 1 Pietru 1:3 – Ikun imbierek Alla u Missier Sidna Ġesù Kristu, li fil-ħniena kbira tiegħu raġa’ wilidna għal tama ħajja bil-qawmien ta’ Ġesù Kristu mill-imwiet

  • 1 Pietru 2:10 – Intom li darba ma kontux poplu, issa sirtu l-poplu ta’ Alla; intom li darba ma kontux issibu ħniena, issa sibtu l-ħniena tiegħu.

  • 1 Pietru 3:8 – Fl-aħħar nett ngħidilkom, kunu lkoll fehma waħda, ħossu għal xulxin, inħabbu bħal aħwa b’qalb ħanina u umli.

  • 2 Ġwanni 1:3 – Grazzja, ħniena u sliem ikunu magħna fil-verità u fl-imħabba, minn għand Alla l-Missier u minn għand Ġesù Kristu Bin il-Missier.

  • Ġuda 1:2 – Jalla jitkattru fuqkom il-ħniena, is-sliem u l-imħabba.

  • Ġuda 1:21-23 – Żommu rwieħkom fl-imħabba ta’ Alla, stennew il-ħniena ta’ Sidna Ġesù Kristu għall-ħajja ta’ dejjem. / Uru ħniena ma’ dawk li għadhom fid-dubju; / salvawhom u aħtfuhom min-nar; l-oħrajn, ħennu għalihom, bil-biża’, waqt li tistkerrhu saħansitra l-libsa mċappsa b’ġisimhom.

  • Apokalissi 3:17 – Int tgħid: “Jiena għani, jiena stagħnejt u ma jonqosni xejn!”, bla ma taf li l-imsejken huwa int, ta’ min jitħassrek, fqir, agħma u għeri.

 

ara http://catholic-resources.org/Bible/Mercy-Compassion.htm

miġjuba għall-Malti minn Francesco Pio Attard.