|
|
QUDDIESA TAL-GRIŻMA
OMELIJA TAL-QDUSIJA TIEGĦU
BENEDITTO XVI
Basilika Vatikana
Ħamis ix-Xirka, 9 t’April 2009
Għeżież ħuti, irġiel u nisa,
Miċ-Ċenaklu, il-lejla ta qabel
il-passjoni tiegħu, il-Mulej
talab għad-dixxipli tiegħu
miġbura madwaru, waqt li fl-istess
ħin kien qiegħed jara
bil-quddiem il-komunità tad-dixxipli
tas-sekli kollha, għal “dawk li
se jemmnu fija permezz ta’
kelmthom” (Ġw 17, 20). Fit-talba
għad-dixxipli taż-żmenijiet
kollha Hu ra wkoll lilna u talab
għalina. Ejjew nisimgħu, x’talab
għat-Tnax u għalina hawn miġbura:
“Ikkonsagrahom fil-verità. Il-kelma
tiegħek hija verità. Bħal ma
inti bgħatt lili fid-dinja, jien
ukoll bgħatthom fid-dinja;
għalihom jiena nikkonsagra lili
nnifsi, sabiex ikunu wkoll huma
ikkonsagrati fil-verità” (17,
17ss). Il-Mulej jitlob is-santifikazzjoni
tagħna, il-konsagrazzjoni tagħna
fil-verità. U jibgħatna biex
inkomplu l-missjoni stess tiegħu.
Imma f’din it-talba hemm kelma
li tiġbed l-attenzjoni tagħna,
tidhrilna ftit li xejn
komprensibbli. Ġesù jgħid:
“Għalihom nikkonsagra lili
nnifsi”. Din xi tfisser? Ġesù
mhuwiex forsi minnu nnifsu
“il-Qaddis ta’ Alla”, bħal ma
stqarr Pietru fis-siegħa
deċiżiva ta’ Kafarnaw (cfr Ġw 6,
69)? Kif jistà Hu issa
jikkonsagra, iqaddes lilu nnifsu?
Biex nifhmu dan, jeħtieġ l-ewwelnett
li niċċaraw xi jridu jgħidu
fil-Bibbja l-kliem “qaddis” u
“titqaddes”/ “jikkonsagra”.
“Qaddis” – b’din il-kelma wieħed
jiddeskrivi qabel kollox in-natura
ta’ Alla nnifsu, il-mod tiegħu
li jkun għal kollox partikolari,
divin, li għalih huwa propju.
Huwa biss huwa l-Qaddis veru u
awtentiku fis-sens oriġinarju.
Kull qdusija oħra tiġi minnu,
hija sehem fil-mod tal-eżistenza
tiegħu. Huwa hu d-dawl purissmu,
il-Verità u t-Tajjeb bla tebgħa.
Tikkonsagra xi ħaġa jew lil xi
ħadd mela tfisser tagħti
lill-ħaġa jew lill-persuna fi
propjetà lil Alla, twarrabha
mill-qasam ta’ dak li hu tagħna
u tqiegħdha fl-atmosfera tiegħu,
hekk li ma tibqax tappartieni
iktar lilna, u linqas għaliha
nfisha, imma tiġi mgħaddsa
f’Alla. Tali ċaħda minn xi ħaġa
biex nikkonsenjawha lil Alla,
insejħulha mbagħad ukoll
sagrifiċċju: din ma tkunx iktar
propjetà tiegħi , imma propjetà
tiegħu. Fit-Testment il-Qadim,
il-għotja ta’ persuna lil Alla,
jiġifieri is-“santifikazzjoni”
tagħha tidentifika lilha nfisha
bl-Ordinazzjoni saċerdotali, u
b’dan il-mod tiddefenixxi ruħha
wkoll fiex jikkonsisti s-saċerdozju:
dan huwa passaġġ ta’ propjetà,
esseri mwarrab mid-dinja u
mogħti lil Alla. B’dan
jenfasizzaw ruħhom iż-żewġ
direzzjonijiet li jagħmlu parti
mill-proċess tas-santifikazzjoni/konsagrazzjoni.
Dan huwa ħruġ mill-ambjenti tad-dinja
– “esseri mwarrab fil-ġemb” għal
Alla. Imma propju minħabba dan
din mhix segregazzjoni. Li nkunu
mogħtija lil Alla tfisser sa
ċertu punt li nkunu maħtura biex
nirrapreżentaw lill-oħrajn. Is-saċerdot
jiġi mwarrab mill-konnessjonijiet
tad-dinja u rregalat lil Alla, u
propju hekk, biex nibdew minn
Alla, għandu jkun disponibbli
għall-oħrajn, għal kulħadd. Meta
Ġesù jgħid: “Jien nikkonsagra
lili nnifsi”, huwa jagħmel lilu
nnifsu saċerdot u vittma.
Għalhekk Bultmann għandu raġun
meta jittraduċi l-istqarrija:
“Jien nikkonsagra lili nnifsi”
b’ “Jien nissagrifika lili
nnifsi”. Issa nifhmu xi jseħħ
meta Ġesù jgħid: “Jien
nikkonsagra lili nnifsi għalihom”?
Dan huwa l-att saċerdotali li
fih Ġesù – il-Bniedem Ġesù, li
huwa ħaġa waħda mal-Iben ta’
Alla – jagħti lilu nnifsu
lill-Missier għalina. Din hija
l-espressjoni tal-fatt li Hu
huwa fl-istess ħin saċerdot u
vittma. Nikkonsagra lili nnifsi
– nissagrifika lili nnifsi: din
il-kelma profonda li tħallina
nitfgħu ħarsa fl-intimu tal-qalb
ta’ Ġesù Kristu, għandha dejjem
tkun mill-ġdid oġġett tar-riflessjoni
tagħna. Fiha hemm miġbur
il-misteru kollu tal-fidwa
tagħna. U hemm inkluż ukoll l-oriġni
tas-saċerdozju tal-Knisja,
tas-saċerdozju tagħna.
Issa biss nistgħu nifhmu
sal-qiegħ it-talba, li l-Mulej
ippreżenta lill-Missier
għad-dixxipli – għalina.
“Ikkonsagrahom fil-verità”: dan
huwa l-inseriment tal-appostli
fis-saċerdozju ta’ Ġesù Kristu,
l-istituzzjoni tas-saċerdozju
ġdid tiegħu għall-komunità
tal-fidili taż-żmenijiet kollha
“Ikkonsagrahom fil-verità”: din
hija l-vera talba
tal-konsagrazzjoni
għall-aqppostli. Il-Mulej jitlob
li Alla nnifsu jiġbidhom lejh,
ġol-qdusija tiegħu. Jitlob li Hu
jiġbidhom minnhom infushom u
jeħodhom bħala propjeta tiegħu
sabiex minnu ‘l hemm, huma jkunu
jistgħu jiżvolġu s-servizz
saċerdotali għad-dinja. Din it-talba
ta’ Ġesù tidher darbtejn b’forma
kemmxejn modifikata. Hemm bżonn
li nisimgħu d-darbtejn
b’attenzjoni kbira, biex nibdew
nifhmu talinqas b’mod vag
il-ħaġa sublimi li hawn qiegħda
titwettaq. “Ikkonsagrahom
fil-verità”. Ġesù jżid: “Kelmtek
hija verità”. Id-dixxipli jiġu
hawn miġbuda fl-intimu ta’ Alla
permezz tal-immersjoni fil-kelma
ta’ Alla. Il-kelma ta’ Alla hija,
biex ngħidu hekk, il-banju li
jippurifikahom, il-poter ħallieq
li jibdilhom fli jkunu ta’ Alla.
U allura, kif inhuma l-affarijiet
f’ħajjitna? Aħna tassew imdakkra
mill-kelma ta’ Alla? Huwa minnu
li hija tassew l-ikel li bih
ngħixu, iktar milli mhumiex
il-ħobż u l-ħwejjeġ l-oħra ta’
din id-dinja? Nafuha tassew?
Inħobbuha? Nieħdu ħsieb
interjorment ta’ din il-kelma
sal-punt li hija tassew
tittimbra ħajjitna u tifforma
ħsiebna? Jew mhux pjuttost li
ħsiebna dejjem mill-ġdid
jimmodella ruħu b’dak kollu li
jingħad u li jsir? Mhumiex forsi
spiss ħafna l-opinjonijiet
predominanti il-kriterji li
skonthom aħna nkejlu? Ma
nibqgħux jewwilla forsi, fl-aħħar
minn l-aħħar, fis-superfiċjalità
ta’ dak kollu li, is-soltu,
jimponi ruħu fuq il-bniedem
tallum? Nietzsche waqqà
għaċ-ċajt l-umiltà u l-ubbidjenza
bħala virtujiet servili, li
permezz tagħhom il-bnedmin jiġu
mgħakksa psikoloġikament.
Qiegħed minflokhom il-kburija u
l-libertà assoluta tal-bniedem.
Veru, jeżistu karikaturi ta’
umiltà żbaljata, li marridux
nimitaw. Imma teżisti wkoll is-suppervja
distruttiva u l-preżunzjoni, li
jfarrku kull komunità u jintemmu
fil-vjolenza. Nafu aħna
nitgħallmu minn Kristu l-umiltà
retta, li tikkorrispondi mal-verità
tal-eżistenza tagħna, u dik l-ubbidjenza,
li tissottometti ruħha
għall-verità, għar-rieda ta’
Alla? “Ikkonsagrahom fil-verità;
kelmtek hija verità”: Din
il-kelma tal-inseriment
fis-saċerdozju tillumina
ħajjitna u ssejħilna biex insiru
dejjem mill-ġdid dixxipli ta’
dik il-verità, li tinfetaħ
fil-kelma ta’ Alla.
Fl-interpretazzjoni ta’ din is-sentenza
nistgħu nagħmlu wkoll pass
ulterjuri. Forsi Kristu ma qalx
dwaru: “Jiena l-verità” (cfr Ġw
14, 6)? U mhux forsi huwa stess
il-Kelma ħajja ta’ Alla, li
għaliha jirreferu l-kliem
singolu l-ieħor kollu?
Ikkonsagrahom fil-verità – dan
irid, mela, jgħid, fl-ikbar
profondità: irrendihom ħaġa
waħda miegħi, Kristu. Orbothom
miegħi. Iġbidhom ġewwa fija. U
fil-fatt: jeżisti fl-aħħar minn
l-aħħar biss saċerdot uniku
fil-Patt il-Ġdid, l-istess Ġesù
Kristu. Dan huwa s-saċerdozju
tad-dixxipli, għalhekk, jistà
jkun biss sehem fis-saċerdozju
ta’ Ġesù. Il-fatt li aħna
saċerdoti mhuwiex mela ħaġ’oħra
għajr mod ġdid u radikali ta’
unifikazzjoni ma’ Kristu.
Sostanzjalment din ġiet
irregalata lilna għal dejjem
fis-Sagrament. Imma dan is-siġill
ġdid tal-eżistenza jistà jsir
għalina ħaqq ta’ kundanna, jekk
ħajjitna ma tiżviluppax billi
tidħol fil-verità tas-Sagrament.
Il-wegħdiet li nġeddu llum
jġħidu dwar dan li r-rieda
tagħna għanadha dejjem tkun
orjentata: “Domino Iesu arctius
coniungi et conformari,
vobismetipsis abrenuntiantes”.
L-unifikazzjoni ma’ Kristu
tassumi ċ-ċaħda. Tinħtieġ li ma
rridux nimponu triqtna u r-rieda
tagħna; li ma nixtiqux insiru
dan jew dak l-ieħor, imma li
nintelqu fih, kullimkien u fi
kwalunkwè mod li Hu jkun irid
jinqeda bina. “Ngħix, madankollu
ma ngħixx iktar jien, imma
Kristu li jgħix fija”, qal San
Pawl dwar dan (cfr Gal 2, 20).
Fl-“iva” tal-ordinazzjoni
saċerdotali għamilna din
iċ-ċaħda fondamentali għar-rieda
li nkunu awtonomi,
għall-“awtorejalizzazzjoni”.
Imma hemm bżonn li jum wara l-ieħor
inwettqu din il-kbira “iva”
f’bosta “iva” ċkejknin u
fiċ-ċaħdiet żgħar. Din l-“iva”
ta’ passi żgħar, li flimkien
jikkostitwixxu l-“iva” l-kbira,
tistà titwettaq mingħajr qrusa u
mingħajr ma niħassru lilna
nfusna biss kemm-il darba Kristu
jkun tassew iċ-ċentru ta’
ħajjitna. Jekk nidħlu
f’familjarità vera miegħu,
allura, tassew nisperimentaw
f’nofs iċ-ċaħdiet, li
għall-ewwel jistgħu iqanqlu
niket, il-ferħ krexxenti
tal-ħbiberija miegħu, is-sinjali
żgħar u kultant ukoll kbar ta’
mħabbtu, li kontinwament
jirregalalna. “Min jitlef lilu
nnifsu, isibu” Jekk nażżardaw
nitilfu lilna nfusna għall-Mulej,
nisperimentaw kemm hija tassew
minnha kelmtu.
Ngħoddsu fil-verità, fi Kristu –
minn dan il-proċess jifforma
parti t-talb, li fih neżerċitaw
lilna nfusna fil-ħbiberija
miegħu u wkoll nitgħallmu
nagħrfuh: il-mod ta’ kif inhu,
kif jaħseb, kif jaġixxi. Titlob
jiġifieri timxi f’għaqda
personali ma’ Kristu, waqt li
nesponu quddiemu ħajjitna ta’
kuljum, il-kisbiet u l-fallimenti
tagħna, it-taħbit tagħna u l-ferħ
tagħna – din hija sempliċi
preżentazzjoni tagħna nfusna
quddiemu. Imma sabiex ma jsirx
meditazzjoni tagħna nfusna, huwa
mportanti li nitgħallmu
kontinwament nitolbu waqt li
nitolbu mal-Knisja. Tiċċelebra
l-Ewkaristija jiġifieri titlob.
Ejjew niċcelebraw l-Ewkaristija
b’mod ġust, jekk bi ħsiebna u
bl-esseri tagħna nidħlu
fil-kliem, li l-Knisja
tipproponilna. Fihom hija
preżenti t-talba
tal-ġenerazzjonijiet kollha li
jaħfnuna biha fit-triq lejn
il-Mulej. U bħala saċerdoti
jinsabu fiċ-Ċelebrazzjoni
ewkaristika dawk li, bit-talb
tagħhom, jsawru t-triq għat-talb
tal-fidili tallum. Kemm-il darba
ma nkunux magħquda b’mod intern
mal-kliem tat-talb, kemm-il
darba nħalluhom jiggwidawna u
jittrasformawna, allura l-fidili
wkoll isibu l-aċċess għal dak
il-kliem. Allura lkoll kemm aħna
nsiru tassew “ġisem wieħed u ruħ
waħda” ma’ Kristu.
Tkun mgħaddas fil-verità u l-istess
fil-qdusija ta’ Alla – dan
ifisser għalina wkoll naċċettaw
il-karattru esiġenti tal-verità;
nopponu fil-ħwejjeġ kbar kif
ukoll f’dawk żgħar għall-gidba,
li b’mod hekk differenti hija
preżenti fid-dinja; naċċettaw
ix-xogħol iebes tal-verità,
sabiex il-ferħ iktar profond
tagħha jkun preżenti fina. Meta
nitkellmu dwar l-aħna konsagrati
fil-verità, m’għandniex linqas
ninsew li f’Ġesù Kristu verità u
mħabba huma ħaġa waħda. Inkunu
mgħaddsin fih ifisser li nkunu
mgħaddsa fit-tjieba tiegħu, fl-imħabba
vera. L-imħabba vera mhijiex
irħisa, tistà tkun ukoll tassew
esiġenti. Opponu reżistenza
lill-ħażin, biex twasslu
lill-bniedem il-vera ġid. Jekk
insiru ħaġa waħda ma’ Kristu,
nitgħallmu nagħrfuh propju
fil-batuti, fil-fqar, fiż-żgħar
ta’ din id-dinja; allura nsiru
persuni li jaqdu lill-aħwa rġiel
u nisa tiegħu, u fihom jiltaqgħu
miegħu stess.
“Ikkonsagrahom fil-verità” – din
hija l-ewwel parti ta’ dik
il-kelma ta’ Ġesù. Imma mbagħad
Huwa jżid: “Nikkonsagra lili
nnifsi, sabiex ukoll huma jkunu
kkonsagrati fil-verità” –
jiġifieri verament (Ġw 17, 19).
Jien naħseb li din it-tieni
parti għandha sinifikat
speċifiku tagħha. Jeżistu fir-reliġjonijiet
tad-dinja modi ritwali
multepliċi ta’ “santifikazzjoni”,
ta’ konsagrazzjoni ta’ persuna
umana. Imma dawn ir-riti kollha
jistgħu jibqgħu sempliċement
ħaġa formali. Kristu jitlob
għad-dixxipli tiegħu l-vera
santifikazzjoni, li tibdel l-eżistenza
tagħhom, lilhom infushom; li ma
tibqax forma ritwali, imma tkun
tassew propjetà li ssir ta’ Alla
nnifsu. Nistgħu wkoll ngħidu:
Kristu talab għalina s-Sagrament
li jmissna fil-profondità
tal-eżistenza tagħna. Imma talab
ukoll sabiex din il-bidla jum
wara jum fina tittraduċi ruħha
f’ħajja; sabiex fil-jum ta’
kuljum tagħna u fil-ħajja
konkreta tagħna ta’ kuljum
inkunu tassew mimlija bid-dawl
ta’ Alla.
Lejlet l-Ordinazzjoni
saċerdotali tiegħi, 58 sena ilu,
ftaħt l-Iskrittura Mqaddsa,
għaliex ridt nerġà nirċievi
kelma tal-Mulej għal dak il-jum
u għal mixja futura tiegħi ta’
saċerdot. Il-ħarsa tiegħi
waqgħet fuq din is-silta:
“Ikkonsagrahom fil-verità,
kelmtek hija verità”. Allura
indunajt: il-Mulej qiegħed
ikellimni. L-istess ħaġa sseħħ
preċiżament fija għada.
F’analiżi aħħarija ma niġux
ikkonsagrati permezz ta’ riti,
ukoll jekk hemm bżonn ta’ riti.
Ix-xogħol li fih se jgħaddasna
l-Mulej, huwa Hu nnifsu –
il-Verità nfisha. Ordinazzjoni
saċerdotali tfisser: tiġi
mgħaddas fih. Fil-Verità.
Nappartieni lilu b’mod ġdid u
bl-istess mod lill-oħrajn,
“sabiex tiġi saltnatek”. Għeżież
ħbieb f’din is-siegħa tat-tiġdid
tal-wegħdiet irridu nitolbu
lill-Mulej biex jagħmel li nsiru
bnedmin ta’ verità, bnedmin ta’
mħabba, bnedmin ta’ Alla. Ejjew
nitolbuh biex dejjem jattirana
iktar ġewwa fih, sabiex insiru
tassew saċerdoti tal-Patt
il-Ġdid. Amen.
Miġjub mit-Taljan għall-Malti
minn Emanuel Zarb |
