|
Il-V Kungress
Kateketiku Nazzjonali
Ċentru Parrokkjali,
Attard.
13 u 14 ta’ Novembru 2009
L-ESPERJENZA ĠDIDA
TAGĦNA
Fis-Sistema ta'
Ċelloli Parrokkjali għall-Evanġelizzazzjoni
Dun Pawl Fenech
13 ta' Novembru 2009
Introduzzjoni.
Nixtieq nibda billi
naqsam magħkom esperjenza friska illi wkoll naħseb illi hija
indikattiva
tar-realta' kif inhi.
Ftit
tax-xhur ilu konna msejħin minn Kappillan biex nintroduċu
is-Sistema ta' Ċelloli Parrokkjali
għall-Evanġelizzazzjoni – illi hija l-esperjenza li jiena
ġejt mistieden naqsam magħkom –. Mela,
għamilna sejħa lil dawk li ma jattendu l-ebda grupp, għaqda,
jew
moviment, biex jattendu
għal Kors ta' 12-il ġimgħa, imsejjaħ: “Ċellola
Mudell bi Prova”.
Fost
dawk li attendew, kien hemm mara żgħażugħa illi
impressjonatni. Fejn normalment trid toqgħod
tħambaq biex għal-laqgħat ta' talb inġibu l-Bibbja magħna,
din ġiet biha minn jheddha. Iżda l-aktar li mpressjonatni
kienet il-ħeġġa kbira li għandha għal Alla u biex
titkellem
dwaru, u l-mod kif kienet diġa taf tfittex il-Bibbja u
tikkwotaha! Għall-ewwel ħsibtha
kienet tattendi xi moviment fil-Knisja; iżda meta smajtha
tikkritika l-Knisja, iddevozzjoni lejn il-Madonna u lejn ix-xbiehat,
kif ukoll is-Sagramenti, mall-ewwel iċċumbajtha. Staqsejtha:
“Jaqaw inti qed issegwi it-tali programm fuq it-TV?”
Ir-risposta kienet iva; u mhux dak biss, imma anke stazzjon
magħruf ieħor illi taqbdu bis-satellita! U s-sabiħa hija
din: kemm taħsbu li kienet ilha issegwi dawn il-programmi?
Xi tlett xhur!! Ta' l-għaġeb! X' qawwa għandha l-evanġelizzazzjoni,
li kapaċi twassal biex mara bħal din titwieled mill-ġdid permezz
tat-TV! Ħasra illi mbagħad bdiet tixrob il-”katekeżi”
settarja u Protestanta, u dan minkejja – ma ninsewx –
illi meta kienet żgħira attendiet il-klassijiet tadduttrina
tagħna għal 4 snin sħaħ!!
Pero', x' inhija r-risposta
tagħna? Ir-risposta tagħna hija illi, permezz tas-Sistema ta'
Ċelloli Parrokkjali ta' Evanġelizzazzjoni, aħna qed nużaw l-istess
metidoloġija. Minn meta ġiet fiċ-Ċellola, din il-mara sabet
nies illi jħobbuha kif inhi, ma jiġġudikawhiex u ma
jikkonfrontawhiex: dħalna f' relazzjoni sabiħa magħha. Wara
t-tnax-il ġimgħa, baqgħet tattendi b' mod regolari
fiċ-Ċellola. Tant ħassitha komda, illi bdiet tinfetaħ u
tesponi l-weġgħat tagħha. Tiskanta: ħadd ma jkun kontra l-Knisja
għax jisma' min jitkellem kontra l-Knisja! Min ikun kontra l-Knisja,
x' imkien ikun sofra xi azzjoni minn nies tal-Knisja! Illum,
din il-mara niltaqa' magħha mhux aktar minn darba fix-xahar
u qed ninnota kif qed tkun ikkatekizzata mill-ġdid dwar
il-Knisja, il-Madonna, is-Sagramenti u l-Ewkaristija. Qed
naraha tinbidel; biżżejjed ngħidilkom illi din il-ġimgħa
mexxiet Adorazzjoni f' Pellegrinaġġ li għamilna. Ċertament,
irrid nirringrazzja 'l Alla illi kemm il-Kors u kemm din
iċ-Ċellola qed titmexxa minn Katekista ta' esperjenza, iżda
li daħlet f' din l-esperjenza ġdida.
1. L-esperjenza
tagħna fis-SĊPE.
L-esperjenza. Jiena qiegħed
hawn biex naqsam l-esperjenza tiegħi; tiegħi u ta' ħafna
oħrajn. Jiena wkoll, bħal kulħadd, attendejt il-klassijiet
tad-duttrina. Sa minn meta kont żgħir kont ngħid li nixtieq
insir qassis. Iżda ġie mument meta kont fi kriżi kbira ta'
fidi. Kont diġa fis-Seminarju u bdejt nirrealizza illi ma
jagħmilx sens inkun ministru ta' xi ħadd li ma nafux, li
għandi dubju jeżistix jew le, jew aħjar illi m' għandix
esperjenza personali Tiegħu. It-talba tiegħi kienet saret
waħda:
“Mulej, jekk inti
hemm, urini lilek innifsek, inkella insieni!”
Appena
iddeċidejt li ma nkomplix it-triq għas-saċerdozju, f' post
li mort fih darba biss f' ħajti, permezz ta' żewġ irġiel
Norveġiżi Luterani, li ltqajt darba biss magħhom f' ħajti,
Alla missni u nista' ngħid li
twelidt mill-ġdid. Il-konsegwenza kienet: sena illi fiha m'
għaddietx
ġurnata li ma qattgħajtx siegħa
Adorazzjoni, siegħa ta' dmugħ: sena ta' purifikazzjoni u
fejqan.
Il-konsegwenza kienet: ħeġġa kbira biex naqsam l-esperjenza
tiegħi, mhux tant li nirrakontaha, daqskemm li nagħmilha
possibbli biex, jekk jista' jkun, kulħadd jgħaddi minnha!
Il-konsegwenza kienet illi, xi wħud li ltqajt magħhom, bdew
jagħmlu din l-esperjenza huma wkoll u bejnietna nħolqot
komunjoni profonda. Jiena trabbejt fil-qalba ta' parroċċa u
nħobb il-parroċċa. Flimkien ma' grupp ta' lajċi, li qasmu
miegħi din l-esperjenza, ħlomna ħolma dwar il-parroċċa.
Bdejna nimmaġinaw kif tkun il-parroċċa kieku kull membru
taghha jgħaddi minn din l-esperjenza li konna għaddejjin
minnha aħna. Kienet ħolma li emminniha: il-parroċċa kif
għandha tkun.
Wara erba' snin nippruvaw
diversi metodi ta' evanġelizzazzjoni fil-parroċċa,
il-Providenza ta' Alla laqqgħetna ma'
parroċċa reali li tikkorrispondi sew mall-ħolma li kellna.
Qed nirreferi għall-parroċċa ta'
Sant' Eustorgio, fiċ-ċentru ta' Milan. Parroċċa li ġiet
trasformata minn waħda mejta għal waħda
ħajja – u b' “ħajja” ma nifhimx attiva u
organizzata – parroċċa strutturata mill-ġdid.
Parroċċa li ddur madwar il-Quddiesa tal-Ħadd, li ddum sagħtejn, f' Bażilika antika li
tesa madwar elf ruħ ippakkjata. Iżda parroċċa li għandha żewġ sigrieti, anzi tlieta:
a) matul il-ġimgħa, jiltaqgħu mall-150 ċellola – ma jidhrux,
għax jiltaqgħu fid-djar għal laqgħa
ta' siegħa u nofs;
b) kulħadd jaf li l-parroċċa, u allura
kull wieħed u waħda minnhom, jeżisti
biex jevanġelizza – dawn, mhux jinqatgħu min-nies fi klikka tat-tajbin, iżda il-ħin
kollu jidħlu u jibnu relazzjonijiet ġodda – bl-iskop li
jirbħu 'l xi wħud għal Kristu!
ċ) il-passjoni li għandhom lejn il-Persuna ta' Ġesu' Kristu
hija xi ħaġa impressjonanti – huma jħobbu
jgħidu: “innamorati di Cristo” –, għalihom,
il-Kappella ta' l-Adorazzjoni mhix post ieħor li
għandhom fil-parroċċa u servizz li toffri l-parroċċa, imma parti essenzjali mill-ħajja
tagħhom!
F' Ottubru 1994, aħna
ddeċidejna li nintroduċu dan il-metodu parrokkjali ta' evanġelizzazzjoni ġdida
flimkien ma' tlett kappillani. Illum, din is-Sistema qed
taħdem fi tnax-il parroċċa. Intom u
ħerġin mitluba tieħdu brochure li jagħti aktar
informazzjoni dwar din is-Sistema illi m' għandix
ħin biżżejjed hawnhekk biex nidħol fiha. Pero' tajjeb ngħid
illi fit-2 ta' April li għadda,
il-Kunsill Pontifiċju għal-Lajċi ta r-rikonoxximent lil din
is-Sistema u approva l-Istatut illi bih
twaqqaf Organiżmu Internazzjonali għas-Servizz tagħha.
2. X' inhu l-ġdid u
x' inhu l-qadim fis-SĊPE.
Din hija esperjenza ġdida
fil-Knisja; din ukoll hija r-realta'. Hija xi ħaġa ġdida
illi tisfidana, tisfida l-mod kif qed nagħmlu
l-parroċċa, tisfida l-mod kif qed niċċelebraw il-Quddiesa
tal-Ħadd, u tisfida x-xandir kollu
tal-Kelma li qed nagħmlu, inkluża l-katekeżi. Iżda x' hemm ġdid f' din l-esperjenza? Jiena
nemmen illi l-ġdid u t-tiġdid li neħtieġu fil-Knisja b' mod ġenerali, u fil-parroċċa b' mod
partikulari, huwa mill-aktar antik: aktar antik mill-istess
antik li jibża' u jirreżisti tant
biex jinbidel! Dak li huwa ġdid fis-Sistema ta' Ċelloli
Parrokkjali ta' Evanġelizzazzjoni insibuh
propju fl-għeruq fondi tal-Kristjaneżmu u ta' l-istess
Knisja. Ħa nsemmi erba' elementi:
a) Dan huwa metodu kif
jimmottiva lil kulħadd biex iwassal l-Ewwel Tħabbira. Il-Papa Pawlu VI, fl-Evangelii
Nuntiandi qal: “il-Knisja teżisti biex tevanġelizza”
(art.14). Dan huwa l-aħħar mandat li
Ġesu' ta lid-dixxipli Tiegħu qabel ma rritorna lejn il-Missier, insejħulu il-Mandat
il-Kbir. L-Ewwel Tħabbira ma jfissirx tirrakkonta dwar Ġesu' Kristu, iżda tintroduċi
il-Persuna ta' Ġesu' Kristu biex wieħed ikun jista' jagħmel laqgħa personali miegħu u
jagħrfu bħala l-Mulej u s-sid ta' ħajtu.
b) Dan huwa metodu illi jista'
jħaddmu biss min iduqu. Peress li l-Ewwel Tħabbira mhix
kwistjoni ta' rakkonti dwar Ġesu' Kristu, rakkonti li kulħadd jista' jaqrahom u
jismagħhom, iżda li tintroduċi il-Persuna ta' Ġesu' Kristu,
allura titlob li wieħed ikun
JAFU, ikun MIDĦLA TIEGĦU, jekk jista' jkun ikun
INNAMRAT
miegħu! Huwa għalhekk illi
Ġesu', fl-istess ħin illi bagħathom jevanġelizzaw, ordnalhom biex
qabel imorru u jistennew sakemm jitlibbsu bil-qawwa mill-Għoli. Fl-istess
Enċiklika, il-Papa Pawlu VI qal illi
“l-Ispirtu
s-Santu huwa l-Awtur Prinċipali
ta' l-evanġelizzazzjoni” (art.75). Dan huwa
metodu li jista' jħaddmu min iltaqa' personalment ma' Ġesu'
Kristu u rċieva il-Magħmudija fl-Ispirtu, illi mhix neċessarjament marbuta mar-Rit
tal-Magħmudija. Fl-Atti ta' l-Appostli għandna diversi provi ta' dan, wieħed
minnhom huwa Kornelju, ċ-ċenturjun pagan illi mtela' bl-Ispirtu s-Santu malli beda
jisma' l-Ewwel Tħabbira minn Pietru, u dan qabel ma tgħammed! (ara Atti 10)
ċ) Dan huwa metodu li jiskopri
mill-ġdid il-Knisja tad-dar. Il-Knisja ma bdietx bil-massa,
iżda b' komunitajiet żgħar ta' ftit nies tgħoddhom fuq żewġ idejn. Il-Knisja lanqas ma
bdiet fil-Knejjes u l-bażiliċi, iżda fid-djar, aktar u aktar meta l-ewwel Insara tkeċċew
mis-Sinagogi u ma kellhomx aktar fejn jiltaqgħu. Aqraw l-Atti ta' l-Appostli 2,43-47.
Iċ-ċelebrazzjonijiet tal-massa huma sbieħ u għandhom il-valur tagħhom, iżda jridu jkunu
sostnuti minn esperjenza ta' qsim tal-fidi f' komunita' żgħira. Anke is-soċjoloġija
tifhmu dan! Inkella jkollna, kif għandna, esperjenzi reliġjużi, iżda meta nfittxu
l-fidi fihom ma nsibuhiex!
d) Dan huwa metodu illi,
quddiem pessimiżmu taċ-ċensimenti li jindikaw rati dejjem
aktar niżlin ta' nies li jmorru
l-Quddiesa tal-Ħadd, għandu l-ottimiżmu u l-ambizzjoni li jkabbar il-Knisja. Dawn il-knejjes tad-dar, dawn
il-komunitajiet żgħar, dawn iċ-ċelloli, m' humiex stabbli:ma jiltaqgħux biex jitolbu
għall-missjunarji u l-missjonijiet, ma jiltaqgħux biex
jitolbu għal dawk li birdu, tbegħdu,
tilfu l-fidi, jew għandhom xi twemmin ieħor. Dawn huma missjunarji, l-iskop li għalih
jiltaqgħu huwa biex jevanġelizzaw, biex iressqu 'l min huwa 'l bogħod. U tant jemmnu
f' din il-missjoni illi qegħdin kontinwament jistennew lil min huwa 'l bogħod jagħmel
l-istess esperjenza tagħhom u jinagħqad magħhom.
Għalhekk, huma ċelloli
miftuħin, “welcoming”; mhux alla ħares naraw lil xi
ħadd ġdid għax nibżgħu minnu li se
joħdilna postna! Għalhekk dan huwa metodu mibni fuq
ilprinċipju tal-multiplikazzjoni: inti
Nisrani, trid tiġġenera Nisrani ieħor; intom ċellola, tridu tiġġeneraw ċellola
ġdida.... Aktar ma jkun hemm ċelloli, u ċelloli ħajjin,
aktar il-Ġisem se jikber u se jikber b' saħtu!
3. X' inhu l-messaġġ
li l-esperjenza tagħna trid twassal lil dan il-Kungress Kateketiku.
Din l-istedina, li naqsmu
l-esperjenza tagħna, wasslitna biex nistaqsu lilna nfusna
mhux biss x' hemm ġdid fiha; iżda
wkoll x' inhi r-relevanza tagħha għal dan il-Kungress Kateketiku. Naħsbu li
l-esperjenza tagħna qed tagħmel proposta illi nistednukom
taħsbu fuqha. Il-proposta tagħna
għandha ħames konsiderazzjonijiet:
a) Jista' jkun illi wasal
iż-żmien li nġibu l-Kerygma qabel il-Katekeżi? L-esperjenza tal-fidi tiġi
riżultat ta' l-Ewwel Tħabbira. Din trid tiġi qabel kull
programm ta' Katekeżi. Jista' jkun illi
aħna qed inqegħdu l-karrettun qabel iż-żiemel? San Pawl huwa ċar: “kif jistgħu
jisimgħu jekk ma jkunx hemm min ixandar?” (Rum
10,14). Jista' jkun illi l-kriżi li
għandna fil-predikazzjoni u fl-omeliji kollha tagħna ġejja
mill-fatt li lanqas biss nafu d-differenza
bejn priedka u omelija kateketika u priedka u omelija kerygmatika!?
b) Jista' jkun li wasal iż-żmien illi jkollna Katekeżi Missjunarja
u mhux nibqgħu nikkuntentaw ruħna sempliċement
illi l-missjoni tkun wieħed mis-suġġetti tal-Katekiżmu? Waqt li l-fidi titnissel
mis-smiegħ, il-Papa Ġwanni Pawlu II, fir-Redemptoris
Missio
jgħid li l-fidi “tikber meta
tinagħta” (art. 2). Dan ifisser illi l-aspett
missjunarju irid ikun parti integrali minn kull
proċess ta' Katekeżi u mhux xi wieħed mis-suġġetti, per eżempju, għal Jum il-Missjoni!
ċ) Jista' jkun illi wasal
iż-żmien illi nippromovu u niżviluppaw il-komunita' żgħira
ta' fidi bħala l-ambjent essenzjali
tal-katekeżi? Il-komunita' hija l-frott
neċessarju ta' l-evanġelizzazzjoni u l-”visual aid”
ta' levanġelizzazzjoni:dik li tagħmel
l-evanġelizzazzjoni mhux biss kelma, imma wkoll xhieda. Parroċċa li
tevanġelizza hija parroċċa li tiġġenera u timmultiplika
gruppi żgħar (ċelloli) ta' fidi. Jista' jkun
li l-Katekeżi tagħna għadha ma bdietx taddotta din
ilmetidoloġija? Jista' jkun illi meta,
nitkellmu fuq l-ambjent tal-Katekeżi, għandna aktar naħsbu fuq il-komunita' ta'
fidi, milli fuq il-klassi jew is-sala?
d) Jista' jkun illi wasal
iż-żmien illi l-istruttura kateketika tkun immirata biex
twassal lill-Imgħammdin biex jagħrfu
r-responsabbilta' tagħhom li jiffurmaw dixxipli? L-evanġelizzazzjoni hija
proċess illi jintemm meta, dak li darba kien 'il bogħod,
mhux biss jiltaqa' personalment ma'
Ġesu', jibda mixja ta' dixxipulat (jew katekeżi), u jsib postu fil-komunita' (il-Knisja)
billi jibda jaqdi ministeru, iżda fuq kollox meta jagħraf
issejħa tiegħu li jevanġelizza u
jassumi din ir-responsabbilta' f' isem u flimkien mal-Knisja. Għalhekk, komunita' ta'
fidi ma tridx tkun biss missjunarja, iżda wkoll skola ta' dixxipulat, kateketika.
Il-Katekeżi trid tħares lejn it-tfal, ż-żgħażagħ u l-adulti
mhux sempliċi oġġetti tal-Katekeż,
iżda wkoll suġġetti, dawk li jagħtu katekeżi. Jista' jkun li għad m' għandniex din
il-mentalita' illi wieħed jevanġelizza u jagħmel dixxipli,
mhux wara li jkun temm xi kors jew
programm, imma “inti u għaddej”
(Matt. 10,7)? Jista' jkun li l-akbar sfida
tal-katekeżi hija li noħolqu mentalita' kateketika?
e) Jista' jkun illi wasal
iż-żmien li nibdew insejħu għall-Ministeru ta' Katekisti
mill-komunitajiet żgħar ta' fidi? Dan l-aħħar tagħtna rasna għax
f' daqqa waħda ridna numru akbar ta' Katekisti għas-sentgħin li żidna meta għollejna l-eta'
tal-Griżma. Aħna jkollna l-Katekisti li rridu u l-Katekisti li nfittxu. Biex
issib Katekisti li għandhom esperjenza ta' fidi – għaliex
“ħadd ma jista' jagħti
minn dak li m' għandux”
– trid tfittixhom fejn tkun qed
issir esperjenza ta' fidi! F' ambjent reliġjuż,
bħal fil-Quddiesa tal-Ħadd mhux neċessarjament issibhom! Għalhekk, jista' jkun
li wasal iż-żmien illi l-verifika ta' kemm għandna programm tajjeb ta' Katekeżi,
nagħmluha fuq kemm ikun iġġenera u immultiplika il-Katekisti?
Fil-waqt li nixtieq
nirringrazzja lis-Segretarjat għall-Katekeżi, ta' din
l-opportunita' li tana biex naqsmu magħkom din
l-esperjenza sabiħa u entusjażmanti li qed nagħmlu,
bid-diffikultajiet kollha li niltaqgħu magħhom,
inwegħdukom it-talb tagħna biex l-esperjenza personali ta' Kristu tkun
l-aktar ħaġa li nfittxu, u l-ġawhra li nixtiequ noffru
lit-tfal, adoloxxenti, żgħażagħ u adulti
li niltaqgħu magħhom.
|