|
ILLUM IS-SIEGĦA TAL-LAJĊI
(Diskors tal-Kardinal Basil Hume)
President tal-Konferenza
Ewropeja ta’ l-Isqfijiet
12ta'
Lulju 1984
L-Ewropa hija mifruda; l-Ewropa tilfet il-Fidi; l-Europa
hija sinjura;
hija mimlija biha nnifisha minħabba s-snajja u
t-teknoloġija; l-Ewropa hija kamp armat għall-gwerra. Dan
huwa l-kontinent li fiħ qegħdin ngħixu u naħdmu u li Alla,
fil-Providenza Divina tiegħu, tana biex nevanġelizzawh.
Għandna ma wiċċna r-realta’ ta’ dan il-kontinent qadim mimli
b’kurrenti li jmorru kontra xulxin u għalhekk jista’ ma
jkollniex ħtija sa l-aħħar għas-sens ta’ qtigħ il-qalb li
jħawwadna meta naraw il-kobor tax-xogħol li għandna
quddiemna. B’danakollu ma rridux nitqarrqu b’dak li huwa
mfassal għalina. L-Ewropa ma għadhiex aktar il-kontinent
magħqud fil-fidi nisranija, lanqas ma jħoss ruħu żgur
mir-rabta tiegħu ma’ Kristu tant li jista’
jibgħat fid-dinja
pagana wliedu rġielu nisa biex jippriedkaw lil Kristu. Issa
ħafna mill-Ewropa tilfet il-Fidi. Ħafna mill-pajjiżi tagħna
għandhom bżonn huma stess min jippridkalhom lil Kristu
mill-ġdid , qishom qegħdin jisimgħu biħ għall-ewwel darba.
L-Ewropa għandha bżonn ta’ appostli. L-Ewropa għandha bżonn
ta’ nsara li jgħixu skond it-twemmin tagħhom u jagħtu xħieda
ta’ din il-verita’ nisranija. L-Ewropa għandha bżonn
irġiel u nisa li jwasslu lil Kristu fil-ħajja ta’
kuljum,
f’kull qasam tal-ħajja, fid-Djar
u fl-iskejjel, fil-kummerċ u fil-politika, fil-ħajja soċjali
u fil-ħajja intellettwali.
L-Ewropa għandha bżonn lilek biex tgħix skond is-sejħa li
għamillek Kristu. Int trid tagħmel il-kuraġġ lil min qed
jaqta’ qalbu; inti trid treġġa’ t-tama lil min qed
jiddispra; inti trid tagħti ’l Kristu lin-nies ta’
żmienna.
Matul is-snin ta’ l-istorja taghna, il-Knisja għaddiet minn
ħafna diffikultajiet. Kull darba l-Knisja wieġbet billi
ħarġet aktar sħiħa fil-fidi u kibret. Fl-ewwel mijiet
tas-snin, il-Knisja sofriet ħafna biex tfisser u turi
l-verita’ ta’ dak li kienet qiegħda tgħallem. Kellha fi
ħdanha stess nuqqas ta’ qbil u ereżijiet, iżda dan ġab
fil-Knisja għana ġdid ta’ tagħlim li għadu miġbur għalina
fil-Kredu u fil-Kitbiet tas-Santi Padri. Meta l-kommunitajiet
li kienu nġabru fil-monasteri żammew sħiħ fit-tagħlim ta’
siwi u kienu huma li evanġelizzaw u ċċiviliżżaw lil dawk
li
ħakmuhom. Meta l-Knisja bdiet tistgħana u saret sinjura,
San
Duminku u San Franġisk fakkruha fis-sempliċita’ ta’
l-evanġelju u fil-penitenza. Wara r-riforma, ordnijiet oħra
ġodda qamu biex iwettqu
d-Digrieti tal-Konċilju ta’ Trentu u
jxerrdu l-ispirtu tiegħu. Fi żmien l-Illuminiżmu, meta
t-tagħlim ta’ l-iskola beda jinxtered u l-iskejjel bdew
jiftħu l-bibien tagħhom għall-edukazzjoni tat-tfal ta’ kull
klassi, imbagħad qamu u ssaħħu ordnijiet reliġjużi oħra biex
jagħtu edukazzjoni tajba fl-Ewropa
kollha. U issa
fiż-żminijiet tagħna, fl-aħħar nofs tas-seklu Għoxrin, biex
nieqfu lin-nuqqas ta’ fidi u ta’ religjon, biex
nieqfu
lill-materjaliżmu u l-ġenn tal-konsumeriżmu, l-appostli
l-ġodda ta’ żminijietna jridu jkunu l-irġiel u n-nisa,
il-lajċi nsara.
F’dawn
iż-żminijiet ġodda tal-Knisja, il-vokazzjoni eżatta
tal-lajċi trid tiġi miftehma aħjar u apprezzata aktar milli
fl-imgħoddi. X’ifisser dan għalikom? Bħala rġiel u nisa
nsara, intom imsejħin biex taqsmu flimkien ma’ Kristu
l-ħajja u x-xogħol
tiegħu. Intom tridu tħossu u tifhmu
tassew id-dinjita’ li biha ġejtu mżejna bis-Sagrament
tal-Magħmudija li rċevejtu. Intom tridu tifhmu
r-responsabbiltajiet tagħkom ladarba għażiltu li timxu wara
Kristu meta ġejtu msaħħin mill-Ispitru bħalma ġew imsaħħin
l-appostli f’Għid il-Hamsin. Il-Liġi l-Ġdida tal-Knisja
tagħmel enfasi fuq dan: “Il-fidili ta’ Kristu huma dawk li
malli ġew inkorporati ma’ Kristu bil-Magħmudija, saru
l-poplu ta’ Alla. Għal din ir-raġuni huma jieħdu sehem,
skond il-ħajja tagħom, fil-ħidmiet ta’ Kristu bħala
saċerdot, profeta u sultan (mexxej). Huma msejħin, kull
wiehed skond il-kundizzjoni partikulari tieghu, biex iħaddmu
x-xoghol li Alla bagħat lill-knisja biex twettaq tkompli
fid-dinja.” (Kan.
204).
Biex tkompli x-xogħol mogħti lilhom minn Alla, il-Lajċi
jrid ikollhom tagħlim sod fuq il-Fidi, tagħlim li jinsab
fil-Kotba Mqaddsa u fit-Tradizzjoni u mwassal lilna
bl-awtorita’ tal-Knisja. Irid ikollhom ukoll mħabba kbira
lejn il-ħwejjeg ta’ Alla li aħna nistgħu naslu għalihom
bl-istudju u b’ħajja ta’ talb bis-serjeta’. Edukazzjoni
fil-Fidi u spiritwalita’ soda: dawn huma l-aktar żewġ
affarijiet essenzjali għal min irid jevanġeliżża. Dawn huma
l-aktar bżonnijiet meħtieġa fil-Knisja llum.
Mhix ħaga ħafifa għall-Insara li jgħixu fid-dinja ta’ llum
biex isibu ħin biżżejjed għat-tagħlim fil-Fidi u għat-talb.
Imma, b’danakollu kif tista’ twettaq il-missjoni tiegħek
mingħajrhom?
Fi
kliem il-Konċilju Vatikan ll, il-missjoni tal-Knisja mhix
biss dik: “li tkellem in-nies fuq Kristu u twasslilhom
il-grazzja, imma wkoll li timla kull rokna tad-dinja
bl-ispirtu tal-Evanġelju u hekk twasslu għall-perfezzjoni
sħiħa tiegħu” Il-lajċi “waqt li huma jindaħlu biex ikomplu
l-missjoni tal-Knisja, ikunu qegħdin jaħdmu bħala appostli
sew fil-Knisja kif ukoll barra, fid-dinja ....” (Ap. Act.
5) “Appostolat tal-ambjent soċjali jigifieri l-impenn biex
tissawru bi spirtu Nisrani l-mentalita’ u kostum,
il-liġijiet u l-forom kollha tal-kommunita’ li fiha wieħed
igħix hu dmir u obbligu tal-lajċi” jkompli jgħallem
il-Konċilju, “għaliex minn oħrajn ma jistax jiġi mwettaq kif
imiss.” (ibid. 13).
Intom għalhekk mibgħutin minn Kristu biex tissieħbu miegħu
bħala saċerdot. Wieħed mill-aspetti ta’ din il-ħidma hija
l-qdusija tal-ambjent l-aktar qrib tagħhom. Dan bla ebda
dubju, huwa l-familja.
Ilkoll kemm aħna nifhmu l-importanza tal-familja. Imma nfu
wkoll kemm hawn forzi ta’ ħażen li qegħdin jheddu l-għaqda
tagħna fid-dinja tagħna. Bħalma tlifna l-fidi f’Alla hekk
ukoll jidher li qegħdin nitilfu l-fidi wieħed fl-ieħor.
Forsi mhux aħna li tlifna l-arti ta’ imħabba, li minnha
nnifisha titlob fiduċja sħiħa f’xulxin u fedelta’? Ma
għadniex inħossuna kapaċi, almenu hekk jidher, li jkollna
l-fidi umana f’persuna oħra, u din hija l-ħolqa ta’ ħajja
sħiħa għal tnejn minn nies fiż-żwieġ. Id-divorzju u
l-firdiet fil-familji qegħdin jinxterdu fid-dinja tal-Punent
qishom xi epidemija. Meta nwarrbu lil Alla u nwarrbu lil
xulxin, imbagħad naslu biex inwarrbu wkoll ’l ulied.
It-twelid ta’ tarbija ġdida kien darba okkazzjoni ta’ ferħ
kbir u rahan ta’ fiduċja fiż-żmien li ġej u l-ġenerożita’
-- it-tnejn huma meħtieġa bejn ir-raġel u l-mara biex
igawdu s-sbuħija tal-imħabba kreattiva. Illum m’hemmx ħlief
vojt li jwaħħxek fil-qalba tar-rabtiet umani.
Li
tqaddes l-ambjent li fih ngħixu jinkludi wkoll, bla dubju,
ir-rispett għall-ħajja. Imma s-soċjeta’ qiegħda titlef kull
sens ta’ konvinzjoni f’dak kollu li jiswa fil-ħajja
tal-bniedem, qiegħda titlef ukoll dak ir-rispett li ma jafx
limiti li għandu jkollna lejn persuni oħrajn għax huma
xbieha ta’ Alla. Aċċettajna l-abort fid-dinja u dan sar
paraventu fostna quddiem il-qdusija tal-ħajja tal-bniedem.
Komplew żdiedu l-esperimenti fuq trabi qabel it-twelid. U
issa li abbandunajna għal kollox il-prinċipji dwar
il-ħarsien tal-ħajja, ma fadlilniex f’idejna għajr argumenti
umani u bla sinsla biex nipproteġu l-ħajja tal-“handicapped”
u tax-xjuħ. Meta aħna ma nirrispettawx u ma nħarsux il-ħajja
tal-bniedem, aħna nkunu ntlaqna ġo taħbila ta’qawwiet
fis-soċjeta’ li huma bil-bosta agħar u aktar qerrieda
mill-istess vjolenza u mill-gwerra. Fi żmienna stess, huwa
meħtieġ li nagħmiu sforz qawwi biex insaffu l-imħabba minn
dak kollu li waqqagħha fit-tajn, u nħarsu l-ħajja minn dak
kollu li qiegħed iheddidha. Dan għandu jkun kollu kemm hu
l-ewwel inkwiet tagħkom qabel ħwejieġ oħrajn. Intom
il-lajċi, tridu tkunu l-ewwel u l-aqwa difensuri tas-safa
fl-imħabba u tal-qdusija tal-ħajja.
Il-missjoni tagħkom hija li tqaddsu l-egħmil tagħkom ta’
kuljum, sew fid-dar kif ukoll fuq ix-xogħol. Dan mhux dejjem
huwa apprezzat. Aħna malajr ninsew li l-qdusija ġenwina
tinsab filli wieħed jagħmel ir-Rieda ta’ Alla tkun fejn
tkun, tagħmel x’tagħmel, fid-dar jew fuq ix-xogħol. B’dan
il-mod intom tisgħu tbiddlu l-ħajja ordinarja ta’ kuljum u
tagħmluha straordinarja,
ħajja li jixirqiha tiġi offerta lil Alla, ħajja li tkun
tiswa għall-ħajja ta’ dejjem. B’dan il-mod intom tagħtu
xieha tal-Evanġelju: bil-mod kif tgħixu u kif taħdmu.
In-nisrani għandu jkun jolqtok għall-onesta’ sħiħa tiegħu
fil-“business” u fuq ix-xogħol bis-serjeta fl-imġieba u
fil-verita’ ta’ kliemu, filli jħoss għal min huwa magħkus u
jgħinu f’kull bżonn, speċjalment dawk l-aktar huma l-aktar
milqutin mit-tbatija u mwarrbin mis-soċjeta’. In-Nisrani
lajk irid juri ħila u jżomm dritt waqt li jiddefendi
l-valuri Nsara meta jitkellem, sew fil-privat kif ukoll
fil-pubbliku. Forsi mhux veru li xi drabi l-opinjoni
pubblika tiġi mgħawġa minħabba s-skiet tagħna jew minħabba
l-apatija?
Bl-imġieba tajba tagħna lejn il-familja, bir-rispett
tagħna lejn l-imħabba u lejn il-ħajja, u bil-qdusija
tal-ħajja tagħna ta’ kuljum, aħna nkunu qegħdin nistqarru
fil-verita’ l-valuri ta’ l-Evanġelju, u hekk inkunu qegħdin
nissieħbu ma’ Kristu fil-ħidma tiegħu ta’ għalliem. Aħna
niftakru fl-insistenza tal-Papa Pawlu VI meta tkellem dwar
il-ħtieġa essenzjali tax-xhieda vera fil-qasam tat-tagħlim:
“Il-bniedem ta’ llum jisma’ aktar lix-xhieda milli
lill-għalliema, u jekk jasal biex joqgħod jisma’
lill-għalliema, dan jagħmlu għaliex huma wkoll xhieda
tajba.” (Diskors lill-Membri tal-Kunsill tal-Lajċi,
2.10.74). Il-lajċi jiltaqgħu ma’ għadd kbir ta’
okkażjonijiet biex jeżerċitaw l-appostolat tat-tixid
tal-Evanġelju u tal-qdusija. L-istess xhieda tal-ħajja
Nisranija u l-egħmil it-tajjeb magħmul bi spirtu
soprannaturali għandhom il-forza li jiġbdu lill-bnedmin lejn
il-fidi u lejn Alla. (Ap. Act 6).
L-Isqfijiet fil-Konċilji ma waqfux hawn. Komplew:
“Dan l-appostolat ma jkkonsistix biss fix-xhieda tal-ħajja;
l-appostlu veru jfittex l-okkażjonijiet biex iħabbar lil
Kristu bil-kelma kemm lil dawk li ma jemmnux biex
igħallimhom, isaħħaħhom u jwassalhom għall-ħajja aktar
ferventi; “għaliex l-imħabba ta’ Kristu trossna biex naħsbu
dan.” (2 Kor. 5,14).
In-Nisrani mgħammed huwa mogħti sehem ma’ Kristu
fil-ħidma tiegħu bħala qassis u bħala għalliem. Nittama li
rrealizzajna li l-lajċi huma mseħbin b’mod partikulari
għall-ħajja ta’ qdusija vera; huma msejħin biex kull wieħed
minnhom, bla waqfien, jibqgħu jfittxu li jidħlu fil-misterju
ta’ Alla. Diġa għidna, il-lajċi huma msejħin ilkoll skond
il-ħajja tagħhom biex ikunu x-xhud ta’ Kristu u
tal-Evanġelju. Imma li tfittex li tidħol aktar fil-misterju
ta’ Alla u li tagħmel ħiltek biex tkun xhud veru ta’ Kristu,
jitlob minnek li tidħol aktar fil-fond fil-ħsieb u
fil-ħniena lejn bnedmin oħrajn bħalek. Aktar ma noqorbu
lejn Alla, aktar nibdew naraw l-affarijiet kif jarahom Hu.
Jirrnexxilna naqsmu Miegħu l-istess ħsieb u l-istess
imħabbtu għal dawk li Huwa għamel fuq x-xbieha u x-xebħ
tiegħu.
San
Ġwann l-Evangelista jgħallimna b’mod ċar li aħna ma nistgħux
inħobbu lil Alla li ma narawhx jekk aħna ma nħobbux lil dak
ir-raġel u lil dim il-mara li magħom ngħixu u naħdmu.
Il-Kotba Mqaddsa kollha huma mimlija bil-messaġġ li għandu
x’jaqsam mad-dinja kollha u li jolqot lil kull poplu.
Kristu wriena xbiħat l-aktar ħajjin biex igħallimna kemm
għandna naħsbu bis-sħiħ f’xulxin u speċjalment f’dawk li
huma f’xi diffikkulta’. Ġudizzju iebes huwa lest għal dawk
li jċaħħdu minn biċċa ħobż lil min hu bil-ġuħ, minn tazza
ilma lil min hu bil-għatx, għal dawk li ma jilqgħux
il-barrani jlibbsu lil min hu għarwien jew ma jmorrux jaraw
lil min hu marid u lil min hu l-ħabs. Lil Kristu għandna
nħarsu lejĦ bħala s-Samaritan it-tajjeb li juri bil-fatti
kemm ħass għar-raġel li ħabtu għaliħ il- ħallellin u ħallewh
għal mejjet f’nofs ta’ triq. L-istorja tal-Għani u Lazzru
turinali lill-foqra qatt ma għandna nħallulhom biss il-frak
li jaqa’ minn fuq il-mejda tagħna. Il-bniedmin kollha,
irġiel u nisa, huma wlied Alla, membri ndaqs tal-familja ta’
wlied Alla. Huma lkoll għandhom dritt għas-sehem xieraq
mill-ġid tad-dinja. Huma jridu jiġu ttrattati bħal ħutna li
naħsbu fihom. Dawk li qegħdin isofru jew li ġew imċaħħdin
mid-drittijiet tagħhom għandhom iħarsu lejna u jistennew
minn għandna li aħna niġġildulhom għal dak li hu tagħhom u
li ntaffulhom l-inġustizzji.
Uħud illum jaħsbu li din il-ħrara għal dak li hu soċjali jew
uman mhux biċċa mit-twemmin nisrani, ma għandux x’jaqsam
mal-imħabba nisranija. Iżda jien konvint li l-istudju
megħjun mit-talb ta’ l-Evanġelju jwassalna bid-dritt kollu u
ma jħalliniex naħarbu milli mmiddu jdejna għall-azzjoni
bħala nsara. Għalkemm dawn l-istess kritiċi għandhom raġun
juruna li hemm periklu, b’xi mod, għal dawk li jimxu fuq
il-passi ta’ Kristu llum. Ikun dnub li ma jinħafirx jekk
wieħed juża r-reliġjon biex jilħaq xi skop ieħor, politiku.
Tkun qiegħed twaqqa’ l-Evanġelu jekk inti tipprova tużaħ
bħala manwal għal bidliet soċjali: tkun qiegħed taqleb
il-Kotba Mqaddsa ta’ taħt fuq. It-tagħlim soċjali ta’
l-Evanġelju jrid ikun il-konsegwenza li toħroġ
mill-konverzjoni tal-qalb li hi l-għajn ta’ kull riforma
politika u strutturali li tassigura l-effetti tajba tagħna.
“Indmu u emmnu fl-Aħbar it-Tajba” , hija l-proklama ta’
Ġesu’ fil-bidu tal-ħajja tiegħu pubblika (MT 1.15). Mela
l-ewwel dmir ta’ min jemmen huwa li jagħti każ u jisma’
t-twissija ta’ Ġesu u li jwieġeb b’indiema vera għad-dnubiet
u b’fidi ħerqana għat-tagħlim ta’ Kristu. Il-konsegwenzi
prattiżi jiġu, imbagħad, weħedhom.
Dan
iwassalna għall-qalba tat-tielet parti tar-responsabbilta’
li l-lajk nisrani għandu. Intom imsejħa biex tkunu, mhux
biss qassisin u profeti iżda wkoll rejjiet, mexxejja. Hija
responsabilta’ tagħkom li tħaddmu din il-missjoni tagħkom
ta’ rejjiet fil-bini tas-Saltna t’Alla fil-belt
tal-bniedmin. Dan iġegħelna nissaraw b’ħilitna kollha
kontra problemi ħorox u perikli li jbeżżgħu fid-dinja ta’
llum.
Il-ġlieda għas-Saltna mhix xi battalja fl-ajru. Il-ġlieda
trid issir issa u hawn, fil-kundizzjonijiet imqegħdin
mill-istorja u mqajmin mill-bżonnijiet ta’ issa. U għalhekk
irridu nħabbtu
rasna mal-problemi ta’ żmienna, waqt li nippruvaw, sa fejn
nistgħu, ninżgħu minna nfusna u nwarrbu x-xewqa li
niddominaw; minflok, irridu nserrħu fuq il-qawwa li qatt ma
tiġi nieqsa tal-imħabba divina. Aħna rridu nkunu lesti li
niltaqgħu u nitkellmu, inkunu lesti li naslu għal ftehim.
Qatt ma għandna nitilfu s-sabar jew it-tama. Irridu nkunu
lesti li nieħdu l-inizjattiva u nkunu pożittivi, mhux
sempliċiment niddefendu wara li nkunu mbuttati jew b’daharna
mal-ħajt.
Il-ġenerazzjoni tagħna għada maħsuda fil-fond l-aktar minn
tlett wirjiet ta’ kefrija umana jew nuqqas ta’ ħila.
Dan
is-seklu sofra l-qerda u l-ħerba ta’ zewġ gwerer kbar u ta’
eluf ta’ ġliedet oħra. Aħna tbellaħna bil-biża quddiem
l-isplużżjoni atomika ta’ Nagasaki u Hiroshima, li wriet
lid-dinja xaqq żgħir ta’ twerwir li jista’ jaqa’ fuq
il-bnedmin bil-ħidma tagħom stess. B’danakollu għandna ma
tgħallimniex il-lezzjoni. Għandna moħħna fil-bejgħ
internazzjonali skandaluż ta’ armi konvenzjonali u fil-ħażna
ta’ armi nukleari li jistgħu jeqirdu għal kollox il-ħajja
tal-bnedmin kollha għal ħafna drabi. Qegħdin nittraskuraw
problemi li qegħdin irossuna fl-iżvillup tad-dinja tagħna,
waqt li nehdew moħħna fuq is-sigurta’ billi nagħmlu enfazi
żejda u esaġerata fuq id-difiża; mhux jirnexxelna nnaqqsu
l-biza’ mid-dinja jew intejbu relazzjonijiet tajba li
jwasslu għall-paċi.
Fil-ġlieda tiegħu għall-paċi u għad-diżarm, in-nisrani ma
jistax jikkuntenta ruħu sempliċiment billi jilqa’ ruħu
bit-tarka tal-kundanna ta’ armi nukleari. Ir-raġuni biex
wieħed ibeżża milli l-ieħor ikompli jarma lilu nnifsu,
tista’ tkun meħtieġa għal xi żmien fis-sitwazzjonijiet
preżenti; iżda ma tistgħax tiswa għat-tul taż-żmien bħala
strateġija biex iġġib il-paċi u s-sigurta’ li lkoll
nixtiequ. Iż-żmien tan-nifs li aħna nirbħu billi nbeżżgħu
lil wieħed milli jarma ruħu aktar jew billi nnisslu l-biża’
li xi ħadd jista’ jpatti b’kontrattakki, għandu jgħin lil
kulħadd biex infittxu aktar kull mezz possibbli biex nnisslu
fiduċja u mmewtu t-tensjoni li qiegħda taħkem
in-nazzjonijiet. Bħalma jgħid l-isem tal-Konferenza
tagħkom, dan ix-xogħol irridu nibdew kull wieħed minna.
Irridu nibdew minn fejn ninsabu. Irridu nuru lil oħrajn kif
jimxu u jikbru fit-triq tal-paċi. Imberkin dawk li jġibu
l-paċi, qal il-Mulej Ġesu’,u min iġib il-paċi għandu f’idejħ
l-imfietaħ tas-salvazzjoni tagħna. Tkun tassew ħaġa l-aktar
f’postha, jekk il-lajċi fil-Knisja jaslu jinfluwenzaw
it-tmexxija ta’ l-Istat: kieku huma jagħfsu aktar fi
żmienu, fuq l-Evanġelju tar-rikonċiljazzjoni u tal-paċi.
Id-dinja mifruda tinħtieġ is-saħħa ta’ dawk li għandhom għal
qalbhom il-ġid tal-familja kollha tal bnedmin u li huma
lesti jagħtu ħajjithom għat-tfittxija ta’ soluzzjonijiet ta’
paċi fejn hemm il-ġlied u n-nuqqas ta’ ftehim. Il-lajċi
fidili lejn Kristu jridu jagħrfu li qabel kollox huma msejħa
biex ikunu profeti tar-rikonċiljazzjoni u l-messaġġiera ta’
l-Aħbar it-Tajba. Hija ħaġa li ssewwidlek qalbek meta tara
li l-kliem għaref u qawwi ta’ l-aħħar Papiet dwar il-paċi u
n-non-vjolenza’ ma ġewx mismugħa mid-dinja kollha; dawn
il-kliem kien imisshom ġew meqjusa bħala d-dikjarazzjoni fuq
il-valuri ta’ l-Evanġelju u t-tifsira ta’ dak kollu li hemm
moħbi fil-qiegħ ta’ kull qalb ta’ bniedem.
It-tieni: Il-ġenerazzjoni tagħna ġiet milquta wisq, daqs
qatt qabel, minn nuqqas ta’ tqassim tal-ġid fid-dinja bejn
il-pajjiżi sinjuri tan-naħħa ta’ fuq tal-globu u bejn dawk
li qegħdin jiżvilluppaw sewwa fin-Nofsinhar. Il-mezzi
moderni tat-teknoloġija tal-kommunikazzjoni wasslitilna fi
djarna dehriet li sa ftit taż-żmien ilu kienu jaħarbulna.
Rajna xeni bla għadd ta’ nixfa, ġuħ u diżgrazzji naturali.
Ma nistgħu qatt b’kuxjenza kwieta ndawru wiċċna mir-ritratti
riċenti ta’ l-Afrika. Għandna nitkexkxu niftakru fil-films
li rajna tal-gwerra tal-Vjetnam u tal-qtil bla ħniena
fil-Kamboċja; Permezz tat-televiżjoni u l-gazzetti,
tqanqalna għal aktar minn darba għall-karba tar-refuġjati li
qed jaħarbu mill-gwerrer u l-oppressjoni (ħakma).
Rajna aħna stess il-ħajja ta’ faqar li qegħdin
tgħixu bnedmin bħalna f’tant pajjiżi. Il-misteru ma
għandux ikun mistur f’pajjiżi ’l bogħod. Issa wasal fi
djarna. Ir-rapport ta’ Brandt kien fetħilna għajnejna ftit
tas-snin ilu li ż-żmien għaddej jiġri u li l-interess kburi
fihom infushom imissu jqanqal nazzjonijiet zviluppati biex
jagħtu sehemhom ħalli ma jħallux tikber in-nuqqas ta’
ugwaljanza bejn in-naħat ta’fuq u ta’ isfel fid-dinja u
jibnu ordni ġdida ta’ aktar ġustizzja fid-dinja
Ftit li xejn hemm x’jixhed li n-nazzjonijiet qawwija ħadu
din it-twissija bis-serjeta’. Il-politiċi jgħidulna li
bil-għajnuna nternazzjonali ma ġġibx voti.
Imma aħna għandna ngħidulhom li qegħdin jiżbaljaw u
li voti jingħataw lil min iħaddem politika miftuħa
għad-dinja, bil-ħsieb li tnaqqas it-tbatija u
l-inġustizzja. Aħna għanda d-dmir li nsaħħu l-aġenzija ta’
żvillupp voluntarju u ta’ għajnuniet. Imma fl-istess ħin
nafu li dawn il-problemi jridu jidħlu għalihom
in-nazzjonijiet li jaħdmu flimkien. Hawn mill-ġdid,
il-lajċi għandhom il-wisa’ biex jagħtu pariri siewja,
speċjalment dawk li l-aktar jifhmu kif jaħdmu l-forzi
ekonomiċi tal-pajjiżi tagħna.
L-akbar tkexkixa ta’ dan is-seklu hija l-wirja li
twerwrek tal-imġieba mhix umana bejn bniedem u ieħor. Hemm
min qiegħed igħakkes lil sieħbu bil-vjolenza, hemm min jimxi
b’mibegħda għamja u bi krudelta’ mhix tal-bnedmin. Dan huwa
ż-żmien tal-‘Holocaust’
meta l-preġudizzju tar-razza wassal
għal qerda ta’ miljuni għaliex huma ta’ razza differenti.
Dan huwa żmien ta’ tortura uffiċjali u tat-terroriżmu
bil-vjolenza li l-vittmi
innoċenti tagħhom igħoddu bl-eluf
kbar. Il-ġenerazzjoni tagħna qiegħda tara jinbnew strutturi
li jwerwruk ta’ firda bejn ir-razez li nbnew f’soċjetajiet
li jippretendu li huma Nsara u ċiviliżżati. F’naħat oħrajn
id-diskriminazzjoni tar-razez ġiet imwettqa b’ħeġġa ta’ nies
fanatiċi; xi drabi baqgħet għaddejja bħallikieku mhi xejn
minħabba apatija li ndrat.
F’dan is-seklu rajna jikbru ideoloġiji li jistmaw lil
min ma jaqbilx magħhom bħallikieku xi ħaġa inqas minn
bnedmin, jew li wasslu lil fqir u lil min ma għandux saħħa
biex ibaxxi rasu bil-forza u jiġi sfruttat bla qies. Imis
lilna, bħala Nsara u lilkom bħala Lajci Nsara li ma
naċċettawx sistemi mħawdin jew strutturi nġusti li jnaqqsu
d-dinjita’ ta’ xi ndividwu. Irridu nuru ruħna li ma naqblux
mal-forom kollha ta’ anti-semitiżmu jew diskriminazzjoni
tar-razza. Ma nistgħux nieqfu milli ngħinu ħalli
tinqeredkull tortura. Għandna nfittxu li nerġgħu nagħtu
lura d-drittijiet umani lil dawk li gew imċaħħdin minnhom
b’kull għamla.
Allura m’hemmx sinjali ta’ tama? M’hemm xejn li
jagħmlilna l-kuraġġ u jsaħħaħna? Jien nemmen li l-grazzja
ta’ Alla ma tinħeliex; il-Ħajja tiegħu hija għajn ta’ ilma
li ma tieqaf qatt. Hemm it-tnehida għall-paċi; hemm aktar u
aktar nies li jirrealizzaw li l-gwerer ma jwaqqfux
it-tilwim. Hemm sinjali li n-nies ma għadhomx aktar lesti
li jħallu l-inġustizzji u li sħabhom jiġu mċaħħdin minn
drittijiethom. Hemm ġuħ u għatx għal Alla u għall-ħwejjeġ
tal-Ispirtu. Hemm sinjali ċari ta’ mħabba u karita’ lejn
dawk li qegħdin isofru, hemm aktar organiżazzjonijiet, hemm
aktar għamliet ta’ għajnuna lil min hu bla saħħa jew
immankat. Dawn kollha huma sinjali taż-żminijiet.
Jien għedt fil-bidu li l-Ewropa hija mifruda;
l-Ewropa tilfet il-fidi. Imma jien konvint li ż-żieda li
qegħda titqawwa ta’ rġiel u nisa lajċi, l-appostli ta’
żmenijietna, hija t-tama tal-kontinent tagħna. Il-fedelta’
sħiħa tagħkom għall-vokazzjoni li bħal Kristu ieħor
fid-dinja ta’ llum trid tkun ċanfira lill-materjaliżmu u
lill-valuri li jgħoddu biss għas-suq. Hija għad iżżarma lil
dawk li ngħalqu fi ġlieda ta’ ebda siwi. Hija għad
tikkonvinċi lill-poplu tal-Ewropa li hemm għerf li jiżboq
kull astuzzja u kull ħila teknoloġika.
L-għerf veru tal-bniedem għad jagħraf li Alla waħdu
huwa fuq kulħadd u li dak li jitlob minna mhux marbut ma’
kundizzjonijiet. Mill-bqija kollox jidbiel u jitlef kull
tifsira quddiem ir-realta’ li Huwa kollox għalina, il-bidu u
t-tmiem tal-ħolqien, u li mingħajru ma nistgħu nagħmlu
xejn. Xejn tajjeb ma jirnexxielna nagħmlu jekk ma nagħrfux
Lilu u nistqarru quddiemu x-xejn u l-faqar tagħna. Jekk
inti tagħmel dan, inti tkun lest li tirċievi fil-milja
tagħha l-grazzja li ġiet imwegħda lilek fil-magħmudija, li
tkun tassew qassis, profeta u re.
|
Sit uffiċċjali
tas-Segretarjat għal-Lajċi
- Malta |
|
