|
Ittra ta’ Papa Franġisku
lill-President tal-Akkademja
Pontifiċja għall-Ħajja
fl-okkażjoni
tal-25 anniversarju mit-twaqqif
tagħha
(11
ta’ Frar
1994 - 11
ta’ Frar
2019)
Humana communitas
[Il-komunità
tal-bnedmin]
Il-komunità
tal-bnedmin
kienet il-ħolma t’Alla sa minn
qabel il-ħolqien tad-dinja (ara
Ef 1, 3-14). Kien fil-komunità
tal-bnedmin li l-Iben etern,
imnissel minn Alla, ħa l-ġisem u
d-demm, il-qalb u
l-emozzjonijiet. Il-familja
kbira tal-bnedmin tista’
tiskopri mill-ġdid lilha
nnifisha fil-misteru
tat-tnissil. Huwa fil-familja li
l-bnedmin jiksbu l-ħila li
jgħixu bħal aħwa, u dan jista’
jitqies bħala teżor moħbi li
għandu sehem x’jagħti jekk
wieħed jaħseb f’tiġdid
fis-sistemazzjoni komunitarja
tal-politika soċjali u
d-drittijiet tal-bniedem, li
llum tant jinħass bżonnu.
Għalhekk jeħtieġ nikbru
fl-għarfien dwar l-oriġni komuni
tagħna fl-imħabba t’Alla u
fl-att tal-ħolqien. Il-fidi
nisranija tistqarr it-tnissil
tal-Iben bħala misteru
ineffabbli tal-għaqda eterna
bejn “tagħti l-ħajja” u “tħobb”
li tinsab fl-intimità
ta’ Alla Wieħed fi Tliet
Persuni. Jekk mill-ġdid nagħtu
l-aħbar ta’ din ir-rivelazzjoni
li ġiet ittraskurata jkun jista’
jinfetaħ kapitlu ġdid fl-istorja
tal-bnedmin u tal-kultura umana,
li llum qed tokrob - bħal min
“jitniehed bl-uġigħ tal-ħlas”
(ara Rum 8,22) – għal twelid
ġdid fl-Ispirtu. It-tenerezza
t’Alla u r-rieda tiegħu li jifdi
lil kull min iħossu mitluf,
abbandunat, skartat u kkundannat
bla ħniena tidher fl-Iben
waħdieni tiegħu. Il-misteru
tal-Iben etern, li sar wieħed
minna, jissiġilla darba għal
dejjem din l-imħabba kbira
t’Alla. Il-misteru tas-Salib
tiegħu – “għalina u għall-fidwa
tagħna” - u tal-Qawmien tiegħu
- bħala “il-kbir fost ħafna
aħwa” - jgħidilna safejn tasal
din l-imħabba t’Alla li trid
tifdi lill-bniedem u twasslu
għall-milja tiegħu.
Hemm bżonn li mill-ġdid nerġgħu
nuruha din l-imħabba kbira li
Alla għandu għall-bniedem u
għad-dinja tiegħu. Alla għamel
il-bniedem fuq “xbihietu”
–“raġel u mara” ħalaqhom (ara
Ġen 1,27) – bħala kreatura
spiritwali, li kapaċi tħoss, li
hi konxja u ħielsa.
Ir-relazzjoni bejn ir-raġel u
l-mara hi l-lok eminenti fejn
il-ħolqien kollu jitkellem ma’
Alla u jsir xhieda ta’ mħabbtu.
Id-dinja hi l-post fejn aħna
nibdew il-ħajja, hi l-post u
ż-żmien fejn sa minn issa stess
nibdew niggustaw l-għamara
tas-sema, id-destinazzjoni
tagħna (ara 2 Kor 5,1), fejn
għad ngħixu l-milja
tal-komunjoni ma’ Alla u ma’
kulħadd. Il-familja tal-bnedmin
hi komunità
li għandha oriġni u
destinazzjoni komuni, li
ħajjitha “hi moħbija flimkien
ma’ Kristu f’Alla” (Kol 3, 1-4).
Fi żmienna, il-Knisja hi msejħa
biex għal darb’oħra tipproponi
b’qawwa umaniżmu li jfawwar
minn din l-imħabba kbira t’Alla
għall-bniedem. L-impenn biex
nifhmu, nippromwovu u niddefendu
l-ħajja ta’ kull bniedem jieħu
l-forza minn din l-imħabba
t’Alla li ma taf b’ebda
kundizzjoni. Din hi l-imħabba
sabiħa tal-Evanġelju li tattira
u ma tħalllix l-imħabba
tal-proxxmu ssir waħda marbuta
ma’ kriterji ta’ konvenjenza
ekonomika u politika u lanqas
ma’ “aċċenti duttrinali jew
morali li joħorġu minn għażliet
ideoloġiċi speċifiċi”
(Eżort.
ap.
Evangelii gaudium,
39).
Storja ħierġa mill-qalb u li
tagħti l-frott
1.
Kienet din l-imħabba li sa
mill-bidu animat l-attività
tal-Akkademja Pontifiċja
għall-Ħajja, meta 25 sena ilu
San Ġwann Pawlu II waqqafha fuq
suġġeriment tas-Serv t’Alla
Jérôme Lejeune,
li kien xjenzat kbir. Dan
ix-xjenzat kien konvint li
kellhom iseħħu bidliet kbar u
mgħaġġla fil-qasam biomediku u
ra b’mod ċar il-ħtieġa ta’
impenn aktar strutturat u
organiku. Għalhekk l-Akkademja
setgħet tiżviluppa inizjattivi
ta’ studju, formazzjoni u
informazzjoni biex “turi li
xjenza u teknika, li jitqiegħdu
għas-servizz tal-persuna umana u
għad-drittijiet fundamentali
tagħha, jiswew għall-ġid sħiħ
tal-bniedem u għat-twettiq
tal-pjan divin tal-fidwa (ara
Gaudium et spes,
n.35)”
(Ġwann
Pawlu
II, Motu proprio
Vitae mysterium, 11
ta’ Frar
1994,
n.3).
L-Istatut il-ġdid tal-Akkademja
(16 ta’ Ottubru 2016) wassal
għall-inċentivi ġodda u jitlob
li r-riflessjoni tal-Akkademja
dwar argumenti li għandhom
x’jaqsmu mal-ħajja tal-bniedem
tkun dejjem aktar attenta għal
dak li qed iseħħ fid-dinja
tal-lum. Ir-ritmu dejjem aktar
mgħaġġel tat-tiġdid teknoloġiku
u xjentifiku u
l-globalizzazzjoni qed ikomplu
jżidu l-interazzjoni bejn
il-kulturi, ir-reliġjonijiet u
l-oqsma differenti ta’ studju u
anki bejn il-ħafna
dimensjonijiet tal-familja umana
u d-dar komuni li tgħix fiha.
“Għalhekk tinħass ħtieġa urġenti
ta’ aktar studju u diskussjoni
dwar l-effetti soċjali li dan
l-iżvilupp teknoloġiku qed iġib
miegħu biex wieħed ikun jista’
jagħti viżjoni antropoloġika
ċara dwar din l-isfida epokali.
Il-konsulenza kwalifikata
tagħkom ma tistax tkun limitata
u toffri biss soluzzjonijiet
għall-kwistjonijiet li jinqalgħu
minħabba sitwazzjonijiet
speċifiċi ta’ kunflitt etiku,
soċjali jew ġuridiku.
L-ispirazzjoni għall-imġiba li
tixraq lid-dinjità
tal-persuna
umana tinvolvi wkoll it-teorija
u l-prattika tax-xjenza u
tat-teknika fl-impostazzjoni
sħiħa tagħhom f’rabta mal-ħajja,
mas-sens u l-valur tagħha”
(Diskors lill-Assemblea Ġenerali
tal-Akkademja Pontifiċja
għall-Ħajja, 5 ta’ Ottubru
2017).
Id-degradazzjoni tad-dimensjoni
umana u l-paradoss
tal-“progress”
2.
F’dan il-waqt
tal-istorja, il-ħerqa għal dak
li għandu x’jaqsam mal-bniedem,
mal-familja kollha tal-bnedmin
qed tħabbat wiċċha ma’
diffikultajiet serji. Il-ferħ li
jiġi mir-rabtiet fil-familja u
mill-għajxien flimkien
fis-soċjetà
jidher li qed jonqos sew.
L-isfiduċja reċiproka bejn
individwi u popli qed tissaqqa’
mit-tiftix diżordinat
għall-interess personali u minn
kompetizzjoni kbira li tista’
twassal ukoll għall-vjolenza.
Il-kilba għall-ġid personali qed
tegħleb sew il-ħerqa għall-hena
u l-ġid tal-familja tal-bnedmin,
tant li tasal biex taħseb li
tassew teżisti xiżma bejn
l-individwu u l-komunità
umana. Fl-Enċiklika
Laudato si’
tkellimt dwar
l-istat ta’ emerġenza li fih
tinsab ir-relazzjoni tagħna
mal-istorja tad-dinja u
tal-ġnus. Din is-sitwazzjoni
allarmanti hi r-riżultat ta’
nuqqas ta’ attenzjoni lejn
il-kwistjoni globali u deċiżiva
tal-għaqda tal-familja umana u
l-ġejjieni tagħha. It-tgħawwir
ta’ din is-sensittività,
li ġej mill-forzi dinjija
tal-firda u tal-gwerra, qiegħed
jikber kullimkien b’ħeffa li hi
aqwa minn dik li biha qed
nipproduċu affarijiet li huma
ta’ ġid. Qed nitkellmu tabilħaqq
dwar kultura – anzi jkun aħjar
jekk ngħidu anti-kultura – ta’
indifferenza lejn il-komunità:
ostililità
lejn l-irġiel u n-nisa u
alleanza mal-prepotanza
tal-flus.
3.
Din l-emerġenza tirrevela
paradoss:
kif jista’ jkun li propju f’dan
il-waqt tal-istorja meta
r-riżorsi ekonomiċi u
tekonoloġiċi huma biżżejjed biex
nieħdu ħsieb id-dar komuni u
l-familja tal-bnedmin, bħalma
Alla stess jitlob minna, propju
minn dawn l-istess riżorsi qed
joħorġu l-firdiet l-aktar
aggressivi ta’ bejnietna u
l-agħar inkubi tagħna? In-nies
iħossu u jweġġgħu, u spiss
jitħawdu b’dan l-avveliment
spiritwali – jew nistgħu ngħidu
nikiliżmu – li joħnoq l-istess
ħajja b’dinja u b’soċjetà
maħkuma minn dan il-paradoss.
Hemm it-tendenza li wieħed
jipprova jraqqad dan is-sens ta’
dwejjaq billi jfittex b’għajnejn
magħluqa l-pjaċir materjali li
jġib miegħu ħajja li ma
tissodisfax ix-xewqat spiritwali
tiegħu. Hemm bżonn nindunaw li
l-irġiel u n-nisa ta’ żmienna
spiss huma demoralizzati u
diżorjentati, li huma bla
viżjoni. Xi ftit, aħna lkoll
magħluqa fina nfusna. Is-sistema
finanzjarja u l-ideoloġija
tal-konsum jirregolaw
il-ħtiġijiet tagħna u
jimmanipulaw il-ħolm tagħna, bla
ma jagħtu każ tas-sbuħija
tal-ħajja li naqsmu mal-oħrajn u
tas-sostenibbiltà
tad-dar komuni tagħna.
Smigħ responsabbli
4.
Filwaqt li jisma’ l-karba ta’
min qed ibati, il-poplu
nisrani jeħtieġ li jirriaġixxi
kontra dak kollu li hu negattiv
u jġib miegħu firda,
indifferenza u ostilità.
Dan irid jagħmlu mhux għalih
biss, imma għal kulħadd. U jrid
jagħmlu malajr kemm jista’ jkun
qabel ma jkun tard wisq.
Il-familja ekkleżjali
tad-dixxipli – u ta’ dawk kollha
li jfittxu t-tama f’din
il-familja (ara 1Pt 3,15) – ġiet
imwaqqfa bħala “sagrament,
sinjal u strument tal-għaqda
intima ma’ Alla u tal-unità
tal-ġens tal-bnedmin”
(Lumen
gentium, 1).
Fit-tħabbira
tagħna trid tiddomina dik
il-ħeġġa meħtieġa biex kull
kreatura t’Alla tikseb mill-ġdid
it-tama hienja lejn
id-destinazzjoni tagħha. Hemm
bżonn kbir li l-anzjani jemmnu
aktar fil-“ħolm” sabiħ tagħhom,
li ż-żgħażagħ ikollhom
“viżjonijiet” li jimbuttawhom
biex jimpenjaw ruħhom b’kuraġġ
fl-istorja (ara
Gl
3,1).
Fuq livell kulturali, l-objettiv
li rridu nimmiraw għalih hu
prospettiva etika universali li
tkun attenta għal dak kollu li
għandu x’jaqsam mal-ħolqien u
mal-ħajja umana. Ma nistgħux
nibqgħu mexjin fit-triq żbaljata
li qbadna f’dawn l-aħħar
għexirien ta’ snin meta ħallejna
jinbena umaniżmu li jkun
ikkunsidrat bħal kull ideoloġija
oħra tar-rieda tal-poter. Irridu
nirreżistuhom dawn l-ideoloġiji
li jipprofittaw ruħhom
mill-appoġġ tas-suq u
tat-teknika, u nagħżlu
l-umaniżmu. Il-ħajja umana hi
ġid assolut, li jixraqlu min
jiddefendih etikament, li hu
prezzjuż għall-ħolqien kollu.
Ikun tassew ta’ skandlu jekk
l-umaniżmu jikkontradixxi lilu
nnifsu minflok ma jieħu
l-ispirazzjoni tiegħu mill-att
tal-imħabba t’Alla. Il-Knisja
għandha tkun l-ewwel waħda li
tiskopri mill-ġdid il-ġmiel ta’
din l-ispirazzjoni u tagħmel
il-parti tagħha b’entużjażmu
ġdid.
Ħidma diffiċli għall-Knisja
5.
Nafu li anki fi
ħdan il-Knisja niltaqgħu ma’
diffikultajiet meta ninfetlħu
għal dan ix-xefaq umanistiku.
Għalhekk l-ewwel ħaġa li rridu
nistaqsu lilna nfusna b’sinċerità
hi: il-komunitajiet ekkleżjali
għandhom viżjoni u qed jkunu
ta’ xhieda f’din l-emerġenza li
qed ngħixu fiha llum? Qed ikunu
tassew iffukati fuq il-ħeġġa u
l-ferħ li jiġu mill-imħabba li
Alla għandu għal uliedu li
jgħammru fuq din l-art? Jew
inkella għadhom wisq iffukati
fuq il-problemi tagħhom u fuq
kif ser joħorġu minnhom skont
il-loġika tal-kompromess li
toffri d-dinja? Jeħtieġ nistaqsu
lilna nfusna bis-serjetà
jekk bħala nsara għamilniex
biżżejjed biex noffru s-sehem
speċifiku tagħna ħalli l-umanità
tidher li
għandha l-ħila ssostni l-għaqda
tal-familja tal-ġnus
fil-kundizzjonijiet politiċi u
kulturali tal-lum. Jew jekk
tlifniex minn taħt għajnejna
ċ-ċentralità
billi poġġejna l-ambizzjoni
spiritwali tagħna fit-tmexxija
tal-belt sekulari, magħluqa fiha
nnifisha u fil-ġid tagħha,
minflok ma fittixna li nieħdu
ħsieb il-komunità
lokali li trid tkun miftuħa biex
tilqa’ l-fqir u lil min tilef
kull tama, skont kif jitlob
l-Evanġelju.
Nibnu fraternità
universali
6.
Wasal iż-żmien li nerġgħu
nillanċjaw viżjoni ġdida għal
umaniżmu fratern u solidali
mal-individwi u l-ġnus. Nafu li
l-fidi u l-imħabba biex inwettqu
din l-alleanza jieħdu l-qawwa
mill-misteru tal-fidwa fi
Kristu, misteru li kien moħbi
f’Alla sa minn qabel il-ħolqien
(ara
Efes
1,7-10; 3,9-11;
Kol
1,13-14). Nafu
wkoll li l-kuxjenza u
s-sentimenti tal-bniedem mhumiex
magħluqa u lanqas insensittivi
għaż-żerriegħa tal-fidi u
għall-opri ta’ din il-fraternità
universali li
jinbtu mill-Evanġelju tas-Saltna
t’Alla. Hemm bżonn li din il-fraternità
terġa’ tieħu
postha fuq quddiem. Għax li
tkun imġiegħel tgħix ħajja
flimkien mal-oħrajn mhux
l-istess bħal meta tapprezza
r-rikkezza u s-sbuħija ta’ ħajja
komuni, li tfittixha u tikkura.
Meta tirrassenja ruħek u tħares
lejn il-ħajja bħala ġlieda
kontinwa kontra l-għadu hu għal
kollox differenti minn meta
tħares lejn il-ħajja tal-familja
tal-bnedmin bħala sinjal
tal-vitalità
ta’ Alla
l-Missier u wegħda ta’ destin
komuni mifdi mill-imħabba
infinita, li sa minn issa stess
issostni l-eżistenza tagħha.
7.
Fl-ewwel Enċiklika tiegħu
(Redemptor
hominis, 1979),
il-Qaddis Ġwann Pawlu II kien
qal b’mod solenni li t-toroq
kollha tal-Knisja jwasslu
għall-bniedem. Qablu kien hemm
il-Qaddis Pawlu VI li
fl-Enċiklika programmatika
tiegħu u skont dak li għallem
il-Konċilju wkoll kien fakkarna
li l-Knisja familja testendi
ruħha bħal fi ċrieki li
jitwessgħu biex tasal għand kull
bniedem, anki għand min iħossu
barrani għall-fidi u għall-qima
lejn Alla
(ara
Enċ.
Ecclesiam suam,
1964).
Il-Knisja tilqa’ u tikkustodixxi
s-sinjali ta’ barka u ħniena li
Alla joffri lil kull bniedem li
jiġi fid-dinja.
Nagħrfu s-sinjali ta’ tama
8.
F’din il-missjoni nsibu
s-sinjali ta’ kif Alla qed
jaħdem fiż-żmenijiet tal-lum, u
dawn jagħmlulna kuraġġ. Hemm
bżonn nagħrfu dawn is-sinjali u
ma nħallux ix-xefaq jiddallam
mill-aspetti negattivi. F’dan
ir-rigward, San Ġwann Pawlu II
kien semma’ l-ħidma li qed issir
biex nilqgħu l-ħajja umana u
niddefenduha, l-oppożizzjoni li
qiegħda dejjem tikber kontra
l-gwerra u l-piena tal-mewt u
l-interess li qed jikber
fil-kwalità
tal-ħajja u l-ekoloġija. Fost
sinjali oħra ta’ tama semma’
wkoll l-iżvilupp fil-bioetika,
bħala “riflessjoni u djalogu –
bejn min jemmen u min ma
jemminx, kif ukoll bejn dawk
kollha li jemmnu iżda huma ta’
reliġjonijiet differenti – dwar
problemi etiċi, u fundamentali
ukoll, li għandhom x’jaqsmu
mal-ħajja tal-bniedem”
(Enċ.
Evangelium vitae, 25
marzo 1995, 27).
Matul dawn il-25 sena,
il-komunità
xjentifika
tal-Akkademja Pontifiċja
għall-Ħajja wriet li hi kapaċi
tidħol f’dan id-djalogu u toffri
l-kontribut siewi u kwalifikat
tagħha. Xhieda ta’ dan hu
l-impenn kostanti biex tħares u
tippromwovi l-ħajja umana f’kull
fażi tal-iżvilupp tagħha,
il-kundanna kontra l-abort u
l-ewtanasja, ħsara gravi li
tikkontradixxi l-Ispirtu
tal-ħajja u tgħaddasna
fl-anti-kultura tal-mewt. Żgur
li dawn l-isforzi jridu jkomplu,
u jeħtieġ li jkollna għajnjejna
miftuħa għal argumenti u sfidi
oħra li jistgħu joffrulna
opportunità
biex nikbru fil-fidi, nifhmu
aktar il-bniedem tal-lum u nsibu
l-mezzi biex nikkomunikaw miegħu
b’mod aktar effettiv.
Il-ġejjieni
tal-Akkademja
9.
Hemm bżonn li qabel kollox
inkunu midħla tal-lingwaġġ u
tal-istejjer tal-bniedem tal-lum
biex inlaħħmu t-tħabbira
tal-Evanġelju fl-esperjenza
konkreta tal-ħajja, kif jitlob
minna l-Konċilju Vatikan II.
Jekk irridu napprezzaw
it-tifsira tal-ħajja umana, ikun
ta’ siwi li nibdew
mill-esperjenza
tal-prokreazzjoni. Hekk nevitaw
li nirriduċu l-ħajja għal
kunċett li hu biss bioloġiku jew
għal xi ħaġa astratta universali
mifruda mir-relazzjonijiet u
mill-istorja. Ir-realtà
primordjali tal-“ġisem” tagħna
tiġi qabel kull għarfien u
riflessjoni oħra, tagħmel dan
possibbli u ma tħallienx naħsbu
li aħna l-għajn li minnha toħroġ
l-istess eżistenza tagħna. Aħna
nistgħu nsiru konxji li qed
ngħixu wara li nkunu rċevejna
d-don tal-ħajja; qabel ma jkun
hemm ebda intenzjoni u deċiżjoni
tagħna. Neċessarjament il-ħajja
tfisser li aħna wlied, li aħna
milqugħa u jieħdu ħsiebna, ukoll
jekk xi drabi b’mod inadegwat.
“Għalhekk tidher ħaġa raġunata
li jkun hemm rabta bejn il-kura
li nirċievu fil-bidu tal-ħajja u
li twassalna biex nikbru u
niżviluppaw, u dik il-kura li
b’responsabbiltà
rridu nagħtu lill-oħrajn. (....)
Din ir-rabta prezzjuża
tippreserva dinjità
umana u teologali li tibqa’
wkoll meta tonqos is-saħħa, meta
wieħed jitlef ir-rwol soċjali
tiegħu jew il-kontroll fuq
ġismu”
(Ittra
tal-Kardinal,
Segretarju tal-Istat f’Laqgħa
dwar il-kura palljattiva,
28
ta’ Frar
2018).
10. Nafu tajjeb li llum hemm min
qed jgħaddi minn fuq l-għatba
tar-rispett fundamentali lejn
il-ħajja umana b’mod brutali,
mhux biss b’imġiba individwali
imma wkoll bl-effetti ta’
għażliet u sistemazzjonijiet
strutturali. L-istrateġiji
tal-profitt u r-ritmu
tal-iżvilupp teknoloġiku qed
joffru possibiltajiet li qatt ma
konna smajna bihom qabel u li
permezz tagħhom qed
jikkondizzjonaw ir-riċerka
biomedika, l-orjentament
edukattiv, l-għażla
tal-ħtiġijiet, il-kwalità
tar-relazzjonijiet
interpersonali. Żgur li nkunu
nistgħu nindirizzaw l-iżvilupp
ekonomiku u l-progress
xjentifiku lejn il-patt bejn
raġel u mara, lejn il-ħarsien
komuni tal-umanità
u lejn id-dinjità
tal-persuna umana jekk ikollna
mħabba għall-ħolqien, li l-fidi
tgħinna napprofondixxu u
tagħtina dawl fuqha.
Il-prospettiva ta’ bioetika
globali, bil-viżjoni wiesgħa
tagħha u b’attenzjoni
għall-impatt li l-ambjent għandu
fuq il-ħajja u s-saħħa, toffri
opportunità
siewja biex wieħed
japprofondixxi l-patt ġdid bejn
l-Evanġelju u l-ħolqien.
11.
Il-ħajja komuni li tgħix
il-familja tal-bnedmin timponi
attenzjoni globali
għall-mistoqsijiet li qed
joħorġu mid-djalogu bejn
id-diversi kulturi u
soċjetajiet, li llum qed ikunu
dejjem aktar f’kuntatt
mill-qrib. Jalla l-Akkademja
għall-Ħajja tkun il-post fejn
b’kuraġġ isir dan il-konfront u
djalogu bħala servizz għall-ġid
ta’ kulħadd. Tibżgħux telaboraw
argumenti u diskors li jservu
bħala bażi għal djalogu
interkulturali u interreliġjuż,
kif ukoll interdixxiplinari.
Ħudu sehem fid-diskussjoni dwar
id-drittijiet tal-bniedem li
huma ċentrali fit-tiftix ta’
kriterji aċċettati b’mod
universali. Fid-diskussjoni dwar
id-drittijiet tal-bniedem jidħol
l-għarfien u l-eżerċizzju ta’
ġustizzja li fiha jidher ir-rwol
essenzjali tar-responsabbilità,
għax id-drittijiet huma
strettament marbuta
mad-dmirijiet li jġibu magħhom,
ibda mis-solidarjetà
ma’ min hu l-aktar ferut u qed
ibati. Papa Benedittu XVI
insista ħafna fuq l-importanza
“li ssir sejħa għal riflessjoni
mġedda fuq kif id-drittijiet
jippresupponu d-dmirijiet li
mingħajrhom isiru abbuż. Illum
qegħdin naraw inkonsistenza
kbira. Fuq naħa, qed isiru
appelli għal jeddijiet allegati,
arbitrarji u mhux essenzjali,
imseħbin mat-talba li jkunu
magħrufin u promossi minn
strutturi pubbliċi; fuq in-naħa
l-oħra jeddijiet elementari u
bażiċi qed jibqgħu mhux
magħrufin u jinkisru f’parti
kbira tad-dinja”. Fost dawn
il-Papa emeritus jsemmi
“in-nuqqas ta’ ikel, ilma tajjeb
għax-xorb, struzzjoni bażika u
kura tas-saħħa elementari”
(Enċ.
Caritas in veritate,
43).
12.
Qasam ieħor li hemm bżonn
tiżviluppa riflessjoni fuqu hu
dak tat-teknoloġiji ġodda li
llum qed ikunu definiti bħala
“emerġenti u konverġenti”. Dawn
jinkludu it-teknoloġija
tal-informazzjoni u
tal-komunikazzjoni,
il-bioteknoloġija,
in-nanoteknoloġija u r-robotics.
Il-fiżika, il-ġenetika u
n-newroxjenza taw riżultati li
permezz tagħhom kif ukoll
permezz ta’ kumpjuters dejjem
aktar sofistikati, illum jistgħu
jsiru interventi profondi fuq
organiżmi ħajjin. Anki l-ġisem
tal-bniedem jista’ jkun
is-suġġett f’interventi ta’ din
ix-xorta li mhux biss jistgħu
jimmodifikaw il-funzjonijiet u
l-kapaċitajiet tiegħu, imma
wkoll il-mod ta’ kif jirrelata
fuq pjan personali u soċjali,
filwaqt li jesponuh dejjem aktar
għal-loġika tas-suq. Għalhekk,
qabel kollox jeħtieġ nifhmu
l-bidliet epokali li qed
jitħabbru f’dawn l-oqsma biex
niddeterminaw kif jistgħu jkunu
orjentati għas-servizz
tal-bniedem, filwaqt li
nirrispettaw u nippromwovu
d-dinjità
intrinsika tiegħu. Din hi biċċa
xogħol li tesiġi ħafna meta tqis
l-kumplessità
u l-inċertezza li jġib miegħu
dan l-iżvilupp, u li għalhekk
jitlob dixxerniment b’attenzjoni
akbar minn tas-soltu. Nistgħu
niddefinixxu dan
id-dixxerniment bħala “ħidma
sinċiera tal-kuxjenza, fl-impenn
personali li nagħrfu l-ġid
possibbli u fuqu niddeċidu
b’responsabbiltà
fit-tħaddim korrett tar-raġuni
prattika” (Sinodu
tal-Isqfijiet dedikat għaż-żgħażagħ,
Dokument Finali, 27/10/2018,
n109). Dan hu proċess ta’
riċerka u ta’ evalwazzjoni li
jitlob it-tħaddim tal-kuxjenza
morali; u min jemmen iwettqu
fid-dawl tar-rabta tiegħu
mal-Mulej Ġesù
għax ikun jixtieq li jfassal
l-azzjonijiet u l-għażliet
tiegħu fuq dawk ta’ Ġesu’
(ara
Fil
2,5).
13.
Il-mediċina u l-ekonomija,
it-teknoloġija u l-politika li
jiżviluppaw fil-qalba tal-belt
moderna tal-bniedem, għandhom
jibqgħu esposti fuq kollox
għall-ġudizzju li jsir
mill-periferiji tad-dinja.
Tabilħaqq, hemm riskju li ħafna
mir-riżorsi, anki dawk
straordinarji li r-riċerka
xjentifika u teknoloġika tpoġġi
għad-dispożizzjoni tal-kreatura
umana, joskuraw l-hena tal-
kondiviżjoni fraterna u
s-sbuħija tal-ħidma komuni, li
mis-servizz tagħha toħroġ
il-vera tifsira tagħha. Jeħtieġ
nagħrfu li l-fraternità
hi wegħda li l-modernità
ma żammitx. L-ispirtu
universali tal-fraternità
li jikber mill-fiduċja reċiproka
– fis-soċjeta ċivili moderna u
bejn il-popli u n-nazzjonijiet –
jidher li ddgħajjef. It-tisħiħ
tal-fraternità,
iġġenerat fost il-bnedmin b’qima
lil Alla fl-ispirtu u fil-verità,
hu l-fruntiera ġdida
tal-Kristjaneżmu. Kull dettal
fil-ħajja tal-ġisem u tar-ruħ,
li fih tiddi fina l-imħabba u
l-fidwa ta’ ħolqien ġdid,
iwassalna biex nistagħġbu għax
fih naraw miraklu ta’ qawmien li
ġa qed iseħħ
(ara
Col
3,1-2).
Jalla l-Mulej jgħinna
inkattruhom dawn il-mirakli!
Jalla x-xhieda ta’ San Franġisk
t’Assisi, li kien kapaċi jħares
lejn il-kreaturi kollha tas-sema
u tal-art bħala ħutu, tispirana
f’din l-attwalità
dejjiema. Jalla l-Mulej
iħejjikom għal din il-fażi ġdida
tal-missjoni tagħkom b’lampi
mimlija biż-żejt tal-Ispirtu,
biex idawlu t-triq u jiggwidaw
il-passi tagħkom. Ir-riġlejn ta’
min ixandar il-ferħ tal-imħabba
t’Alla fil-ħajja ta’ kull wieħed
u ta’ dawk kollha li jgħammru
fid-dinja huma sbieħ. (ara
Is
52,7; Rum
10,15).
Mill-Vatikan,
6
ta’ Jannar
2019
FRANĠISKU
Miġjub
mit-Taljan għall-Malti minn
Vivienne Attard.
|