|
IL-PAPA FRANĠISKU
UDJENZA ĠENERALI
Pjazza San Pietru
L-Erbgħa 10 ta’ Mejju
2017
It-Tama Nisranija
– 21.
Omm
it-Tama
Għeżież ħuti, l-għodwa
t-tajba!
Fil-mixja ta’ katekeżi
tagħna fuq it-tama Nisranija, illum inħarsu lejn Marija, Omm it-tama.
Marija għaddiet minn kemm-il lejl fil-mixja tagħha ta’ omm. Sa
mill-ewwel darba li tidher fl-istorja tal-Vanġelu, il-figura tagħha
tispikka bħallikieku kienet il-persunaġġ ta’ xi dramm. Ma kinitx
sempliċi tweġiba b’“iva” għall-istedina tal-anġlu: u hi,
mara għadha fil-fjur ta’ xbubitha, wieġbet bil-kuraġġ,
minkejja li ma kellhiex idea ta’ x’destin kien hemm jistennieha. Marija f’dak
il-waqt tidher quddiemna bħala waħda mill-ħafna ommijiet
tad-dinja tagħna, qalbiena sal-aħħar meta jiġu biex
jilqgħu f’ġufhom l-istorja ta’ bniedem ġdid li qed jitwieled.
Dik l-“iva” hi l-ewwel pass f’lista twila ta’
ubbidjenzi – lista twila ta’ ubbidjenzi! – li sa jsieħbu l-mixja
tagħha ta’ omm. Hekk Marija fil-vanġeli tidher bħala mara
tas-skiet, li spiss ma tifhimx kulma qed iseħħ madwarha, imma li
timmedita kull kelma u kull ġrajja fil-qalb tagħha.
F’din id-dispożizzjoni hemm parti
sabiħa ħafna mill-psikoloġija ta’ Marija: mhix mara li taqta’
qalbha quddiem l-inċertezzi tal-ħajja, speċjalment meta donnu
xejn ma jidher sejjer tajjeb. Lanqas mhi mara li tipprotesta bil-qawwa, li
teħodha qatta’ bla ħabel kontra d-destin tal-ħajja li spiss
jidher ostili. Imma hi mara li tisma’: tinsewx li dejjem hemm rabta kbira bejn
it-tama u s-smigħ, u Marija hi mara li tisma’. Marija tilqa’ l-ħajja kif
tasal għandna, bil-jiem hienja tagħha, imma anki bit-traġedji
tagħha li ma nkunux xtaqniehom. Sa dak il-lejl l-aktar għoli ta’
Marija, meta Binha jiġi msammar mal-għuda tas-salib.
Sa dak il-jum, Marija kienet għoddha
għebet mid-dramm tal-vanġeli: l-awturi sagri jħalluna nifhmu dan
l-għajbien bil-mod il-mod tal-preżenza tagħha, il-fomm mitbuq
tagħha quddiem il-misteru ta’ Iben li jobdi lill-Missier. Imma Marija
terġa’ titfaċċa sewwasew fil-mument kruċjali: meta l-parti l-kbira
tal-ħbieb tiegħu ħarbu għax beżgħu. L-ommijiet
qatt ma jittradixxu, u f’dak il-waqt, f’riġlejn is-salib, ħadd minna
ma jista’ jgħid x’kienet il-passjoni l-iżjed kiefra: jekk hux dik ta’
bniedem innoċenti qed imut fuq il-patibolu tas-salib, jew l-agunija ta’
omm li ssieħeb dawk l-aħħar mumenti fil-ħajja ta’ binha.
Il-vanġeli huma ta’ ftit kliem, u diskreti ħafna. B’sempliċi
verb ifissru l-preżenza tal-Omm: “kien hemm wieqfa” (Ġw 19:25), hi
kienet hemm. Ma jgħidu xejn fuq ir-reazzjoni tagħha: jekk kinitx
tibki jew le… xejn; l-ebda pinzellata biex ifissru t-tbatija ta’ qalbha: fuq
id-dettalji mbagħad daħlet tiġri l-immaġinazzjoni tal-poeti
u l-pitturi li tawna xbihat li daħlu fl-istorja tal-arti u l-letteratura.
Imma l-vanġeli jgħidulna biss: “kien hemm wieqfa”. Kienet hemm,
fl-ikreh mument, fl-iżjed mument kiefer, tbati ma’ binha. “Kienet hemm”.
Marija “kienet” hemm, sempliċement kienet
hemm. Arawha mill-ġdid, ix-xebba ta’ Nazaret, issa xagħarha griż
biż-żmien li għadda minn fuqha, għadha tissara ma’ Alla li
għandu jiġi biss mgħannaq, u ma’ ħajja li waslet fuq
l-għatba tal-eħxen dalma. Marija “kienet” tinsab fl-eħxen dalma,
imma hemm “kienet”. Ma telqitx. Marija tinsab hemm, fedelment preżenti,
kull darba li hemm bżonn iżżomm xemgħa mixgħula f’post
iċ-ċpar u s-sħab. Lanqas hi ma tafu d-destin tal-qawmien li
f’dak il-ħin Binha kien qed jiftaħ għalina l-bnedmin kollha:
tinsab hemm b’fedeltà għall-pjan ta’ Alla li tiegħu stqarret
ruħha b’qaddejja fl-ewwel jum tas-sejħa tagħha, imma anki
minħabba fl-istint tagħha ta’ omm li sempliċiment tbati, kull
darba li hemm xi ħadd minn uliedha li għaddej minn xi passjoni.
It-tbatijiet tal-ommijiet: ilkoll xi darba ltqajna ma’ nisa qawwija, li
affrontaw tant tbatijiet ta’ wliedhom!
Nerġgħu nsibuha fl-ewwel jum
tal-Knisja, lilha, omm it-tama, qalb
dik il-komunità ta’ dixxipli hekk dgħajfa: wieħed kien
ċaħdu, ħafna kienu ħarbu, kollha kienu beżgħu
(ara Atti 1:14). Imma hi sempliċiment kienet hemm, bl-iktar mod normali,
bħallikieku kienet xi ħaġa għalkollox naturali għaliha:
fl-ewwel Knisja mgeżwra mid-dawl tal-Qawmien, imma anki mit-tregħid
tal-ewwel passi li kellha twettaq fid-dinja.
Għalhekk ilkoll kemm aħna
nħobbuha bħala Omm. Aħna ltiema: għandna Ommna fis-Sema, li
hi l-Omm Qaddisa ta’ Alla. Għax hi tgħallima l-virtù tal-istennija,
anki meta kollox jidher bla sens: hi dejjem fiduċjuża fil-misteru ta’
Alla, anki meta hu jidher li qed jinħeba ħtija tal-ħażen
fid-dinja. Fil-mumenti ta’ diffikultà, ħa tkun Marija, l-Omm li Ġesù
ta lilna lkoll, li twieżen dejjem il-passi tagħna, u tgħid
dejjem lil qalbna: “Qum! Ħares ’il quddiem, ħares lejn ix-xefaq”,
għax hi l-Omm tat-tama. Grazzi.
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn Francesco Pio Attard