Se nħalli ma’ l-Isqof inkarigat mill-ħajja kkonsagrata l-messaġġ li ktibt għalikom, biex jiġi ppubblikat.
Skużawni għax ħa naqa’ fuq ilsien art twelidi, għax ma nafx nitkellem tajjeb bl-Ingliż.
Tliet affarijiet nixtieq ngħidilkom il-lejla. L-ewwel: fil-Ktieb tad-Dewteronomju, Mosè jfakkar lill-poplu tiegħu: “Tinsewx”. U jirrepetiha fil-ktieb ħafna drabi: “Tinsewx”. Tinsewx dak kollu li Alla għamel mal-poplu. L-ewwel ħaġa li nixtieq ngħid hi li għandu jkollkom u titolbu l-grazzja tal-memorja. Kif għidt liż-żgħażagħ, ma’ demm il-Kattoliċi Ugandiżi hemm imħallat demm il-martri. Titilfux il-memorja ta’ din iż-żerriegħa! Sakemm għadkom f’din id-dinja komplu ikbru. L-akbar għadu tal-memorja hu li wieħed jinsa, imma m’hux l-iżjed wieħed perikuluż. L-għadu l-iżjed perikuluż tal-memorja hu li nidraw nirtu l-ġid ta’ missirijietna. Il-Knisja fl-Uganda m’għandha qatt tidra t-tifkira mbiegħda tal-martri tagħha. Martri jfisser xhud. Il-Knisja fl-Uganda, biex tkun fidila lejn din il-memorja, għandha tkompli tkun xhud. M’għandhiex tgħix minn fuq dahar il-wirt li rċiviet. Il-glorji l-imgħoddija tagħha kienu l-bidu, imma intom tridu tibnu l-glorji tal-futur. U din hi l-ħidma li l-Knisja qed tafdalkom: kunu xhieda, kif kienu xhieda l-martri li taw ħajjithom għall-Vanġelu.
Biex tkunu xhieda – it-tieni kelma li rrid ngħidilkom – għandkom bżonn tal-fedeltà. Fedeltà lejn il-memorja, fedeltà lejn il-vokazzjoni tagħkom, fedeltà lejn iż-żelu appostoliku. Fedeltà tfisser timxu fit-triq tal-qdusija. Fedeltà tfisser tagħmlu dak li għamlu x-xhieda ta’ qabilkom: tkunu missjunarji. Forsi hawn l-Uganda hawn djoċesijiet li għandhom ħafna saċerdoti, u djoċesijiet li għandhom ftit. Fedeltà tfisser toffru ruħkom lill-Isqof biex tmorru fi djoċesi oħra li għandha bżonn tal-missjunarji. U din m’hix ħaġa ħafifa. Fedeltà tfisser perseveranza fil-vokazzjoni. U hawn nixtieq nirringrazzja b’mod speċjali lis-Sorijiet tad-Dar tal-Karità għall-eżempju ta’ fedeltà li tawni: fedeltà lejn il-foqra, il-morda, l-iżjed fil-bżonn, għax Kristu jinsab hemm. L-Uganda ssaqqiet mid-demm tal-martri, tax-xhieda. Il-lum hemm bżonn inkomplu nsaqquha, u għalhekk: sfidi ġodda, xhieda ġodda, missjonijiet ġodda. Inkella ħa titilfu l-għana kbir li għandkom, u l-“perla ta’ l-Afrika” tispiċċa kkonservata f’mużew. Għax id-Demonju hekk jattakkana, ftit ftit. M’iniex ngħid biss għas-saċerdoti, imma anki għar-reliġjużi. Imma lis-saċerdoti ridt inkellimhom b’mod speċjali dwar il-problema tal-missjonarjetà: biex id-djoċesijiet bi kleru kbir fl-għadd joffru d-disponibbiltà lil dawk li għandhom inqas kleru. Hekk l-Uganda tkompli tkun missjunarja.
Memorja, li tfisser fedeltà. U Fedeltà, li hi possibbli biss bit-talb. Jekk reliġjuż, reliġjuża, saċerdot jieqaf jitlob jew jitlob ftit li xejn, għax jgħid li għandu ħafna x’jagħmel, diġà beda jitlef il-memorja, u diġà beda jitlef il-fedeltà. Talb, li jfisser anki umiljazzjoni, l-umiljazzjoni li mmorru ta’ spiss għand il-konfessur, biex nistqarrulu dnubietna. Ma nistgħux inzappu biż-żewġ saqajn. Aħna r-reliġjużi, is-saċerdoti ma nistgħux ngħixu ħajja doppja. Jekk int midneb, jekk int midinba, itlob maħfra. Imma żżommx moħbi dak li Alla ma jridx; iżżommx moħbi n-nuqqas ta’ fedeltà. Tagħlaqx il-memorja fil-gwardarobba.
Memorja, sfidi ġodda – fedeltà għall-memorja – u talb. U t-talb jibda dejjem billi nagħrfu li aħna midinbin. B’dawn it-tliet kolonni l-“perla ta’ l-Afrika” tissokta tkunu perla u mhux biss kelma f’dizzjunarju. Jalla l-martri, li taw lil din il-Knisja l-qawwa li għandha, jgħinukom tibqgħu mexjin ’il quddiem fil-memorja, fil-fedeltà u fit-talb.
U jekk jogħġobkom, nitlobkom ma tinsewx titolbu għalija. Grazzi.
Issa nistedinkom titolbu lkoll flimkien Sliema lill-Verġni: “Sliema għalik, Marija…”.
Diskors imħejji mill-Qdusija Tiegħu
Għeżież ħuti saċerdoti,
Għeżież reliġjużi u għeżież seminaristi,
Qed nieħu gost niltaqa’ magħkom, u nirringrazzjakom tal-merħba sabiħa li tajtuni. B’mod partikulari nirringrazzja lil dawk li tkellmu u taw ix-xhieda tat-tamiet u t-tħassib tagħkom, u fuq kollox tal-ferħ li jnebbaħkom fis-servizz tagħkom lill-poplu ta’ Alla fl-Uganda.
Barra minn hekk, nifraħ li l-laqgħa tagħna qed isseħħ lejlet l-ewwel Ħadd ta’ l-Avvent, żmien li jistedinna nħarsu lejn bidu ġdid. Matul dan l-Avvent qed nitħejjew ukoll biex nirfsu l-għatba tas-Sena Ġubilari straordinarja tal-Ħniena, li sejjaħt għall-Knisja kollha.
Aħna u noqorbu lejn il-Ġublew tal-Ħniena, nixtieq nagħmlilkom żewġ mistoqsijiet. L-ewwel: Min intom, bħala presbiteri jew presbiteri futuri, u bħala persuni kkonsagrati? F’ċertu sens, it-tweġiba hi ħafifa: bla dubju intom irġiel u nisa li ħajjitkom ġiet imsawra minn “laqgħa personali ma’ Ġesù Kristu” (Evangelii gaudium, 3). Ġesù mess lil qlubkom, sejħilkom b’isimkom, u talabkom timxu warajh b’qalb sħiħa u għall-qadi tal-Poplu qaddis tiegħu.
Il-Knisja fl-Uganda kienet imbierka, fl-istorja qasira imma meqjuma tagħha, b’għadd kbir ta’ xhieda – fidili lajċi, saċerdoti u reliġjużi – li għall-imħabba ta’ Ġesù telqu kollox: dar, familja u, fil-każ tal-martri, l-istess ħajjithom. Fil-ħajja tagħkom, kemm fil-ministeru saċerdotali u kemm fil-konsagrazzjoni reliġjuża, intom imsejħin tkomplu tieħdu ħsieb dan il-wirt kbir, fuq kollox permezz ta’ atti sempliċi ta’ qadi umli. Ġesù jixtieq jinqeda bikom biex imiss il-qlub ta’ dejjem iktar persuni ġodda: Hu jixtieq jinqeda b’fommkom biex ixandar il-kelma tiegħu ta’ salvazzjoni, b’dirgħajkom biex jgħannaq il-foqra li Hu jħobb, b’idejkom biex jibni komunità ta’ dixxipli missjunarji awtentiċi. Mhux li kien ma ninsew qatt li l-“iva” tagħna lil Ġesù hi “iva” lill-poplu tiegħu. Il-bibien tagħna, il-bibien tal-knejjes tagħna, imma b’mod speċjali l-bibien ta’ qlubna, għandhom jibqgħu dejjem miftuħa għall-Poplu ta’ Alla, għall-poplu tagħna. Għax dan hu dak li aħna.
It-tieni mistoqsija li nixtieq nagħmlilkom il-lejla hi: X’intom imsejħin tagħmlu iżjed meta tgħixu l-vokazzjoni speċifika tagħkom? Għax dejjem hemm xi ħaġa iżjed li nistgħu nagħmlu, mil ieħor xi nterrqu fil-mixja tagħna.
Il-Poplu ta’ Alla, anzi l-popli kollha, huma mxennqa għal ħajja ġdida, għall-maħfra u għall-paċi. B’xorti ħażina fid-dinja hawn wisq sitwazzjonijiet li qed iħassbu lill-bniedem u li jeħtieġu t-talb tagħna, ibda mir-realtajiet l-iżjed qrib tagħna. Nitlob qabel xejn għall-poplu maħbub tal-Burundi, biex il-Mulej iqanqal fl-Aworitajiet u fis-soċjetà kollha sentimenti u xewqat ta’ djalogu u ta’ kollaborazzjoni, ta’ rikonċiljazzjoni u ta’ paċi. Jekk hu dmir tagħna nsieħbu lil min qed ibati, allura, bħad-dawl li jgħaddi mit-twieqi ta’ dan il-Katidral, irridu nħallu tgħaddi minna l-qawwa li tfejjaq ta’ Alla. L-ewwel nett irridu nħallu l-mewġ tal-ħniena tiegħu jgħattina, isaffina u jġeddidna, biex hekk aħna nkunu nistgħu nwasslu din il-ħniena lill-oħrajn, speċjalment lil dawk li jinsabu f’tant periferiji.
Ilkoll nafu sewwa kemm jista’ jkun diffiċli dan. Hemm ħafna xogħol xi jsir! Fl-istess waqt, il-ħajja moderna toffri wkoll tant distrazzjonijiet li jistgħu jdallmu l-kuxjenzi tagħna, inaqqru miż-żelu tagħna, u saħansitra jiġbduna lejn dik il-“mondanità spiritwali” li tnaqqar ftit ftit minn ġewwa l-bażi tal-ħajja Nisranija. L-impenn tal-konverżjoni – dik il-konverżjoni li hi l-qalba tal-Vanġelu ta’ Ġesù (ara Mk 1:15) – għandu jsir kuljum, fit-tħabrik tagħna biex nagħrfu u negħlbu dawn id-drawwiet u dawn il-modi ta’ kif naħsbu, li jistgħu jġibu t-telqa spiritwali. Għandna bżonn niflu l-kuxjenzi tagħna, kemm bħala individwi u kemm bħala komunità.
Kif semmejt, deħlin fi żmien l-Avvent, li hu żmien ta’ bidu ġdid. Fil-Knisja nieħdu gost naffermaw li l-Afrika hi l-kontinent tat-tama, u bir-raġun. Il-Knisja f’dawn l-artijiet hi mbierka minn ħsad kotran ta’ vokazzjonijiet reliġjużi. Il-lejla nixtieq noffri kelma speċjali ta’ inkuraġġiment liż-żgħażagħ seminaristi u reliġjużi hawn preżenti. Is-sejħa tal-Mulej hi għajn ta’ ferħ u sejħa għall-qadi. Ġesù jgħidilna li “mill-abbundanza tal-qalb jitkellem il-fomm” (Lq 6:45). Ħallu n-nar ta’ l-Ispirtu s-Santu jsaffi lil qlubkom, biex hekk tkunu xhieda hienja u konvinti tat-tama li jagħti l-Vanġelu. Għandkom kelma sabiħa ħafna xi xxandru! Jalla xxandruha dejjem, fuq kollox bl-integrità u l-konvinzjoni li jfewħu minn ħajjitkom.
Għeżież ħuti, iż-żjara tiegħi fl-Uganda hi qasira, u l-lum kienet ġurnata twila! Madankollu nqis din il-laqgħa tagħna l-lejla bħala l-kuruna ta’ dan il-jum hekk sabiħ, li fih stajt nirfes pellegrin fis-Santwarju tal-Martri ta’ l-Uganda f’Namugongo, u stajt niltaqa’ ma’ ħafna żgħażagħ li huma l-futur tan-Nazzjon u tal-Knisja tagħna. Fil-verità se nħalli l-Afrika b’tama kbira fil-ħsad tal-grazzja li Alla qed iħejji f’nofskom! Nitlob lil kull wieħed u waħda minnkom biex titolbu li ż-żelu appostoliku jixtered b’mod kotran, għall-perseveranza hienja fis-sejħa li rċivejtu, u fuq kollox għad-don ta’ qalb safja dejjem miftuħa għall-ħtiġijiet ta’ ħutna kollha. B’dan il-mod il-Knisja fl-Uganda turi li hi tassew denja tal-wirt glorjuż tagħha u tkun tista’ tħabbat wiċċha ma’ l-isfidi tal-futur b’tama żgura fil-wegħdiet ta’ Kristu. Niftakar fikom ilkoll fit-talb tiegħi, u nitlobkom titolbu għalija!
miġjuba mit-Taljan għall-Malti minn Francesco Pio Attard