IL-PAPA
FRANĠISKU
UDJENZA
ĠENERALI
Awla
Pawlu VI
L-Erbgħa
23 ta’ Novembru
2016
37.
Nagħtu parir u Ngħallmu
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Issa li ntemm
il-Ġublew, illum nerġgħu lura għan-normalità, imma
baqgħalna xi riflessjonijiet fuq l-opri tal-ħniena, u għalhekk
inkomplu dwar hekk.
Ir-riflessjoni fuq
l-opri tal-ħniena spiritwali llum hi dwar żewġ għemejjel
marbuta sew ma’ xulxin: agħti parir
lill-ħosbien u għallem lil
min ma jafx. Il-kelma injorant hi qawwija ħafna, imma tfisser dawk li
ma jafux xi ħaġa u li jridu min jgħallimhom. Huma għemejjel
li nistgħu ngħixuhom kemm f’dimensjoni sempliċi, familjari, li jista’
jkollu sehem fiha kulħadd, u kemm – speċjalment it-tieni waħda,
dik li ngħallmu – fuq livell iżjed istituzzjonali, organizzat.
Naħsbu, ngħidu aħna, f’kemm tfal għadhom ibatu
mill-analfabetiżmu. Din ma nifhmuhiex: f’dinja fejn il-progress
teknoloġiku u xjentifiku laħaq livelli hekk għoljin, għad
fadal tfal ma jafux jiktbu u jaqraw! X’inġustizzja! Kemm tfal qed ibatu
minħabba n-nuqqas ta’ tagħlim. Hi kundizzjoni ta’ inġustizzja
kbira li thedded l-istess dinjità tal-persuna. Mingħajr tagħlim
faċli wieħed jisfa priża tal-isfruttament u ta’ bosta xejriet
ta’ tbatija soċjali.
Matul is-sekli
l-Knisja ħasset il-ħtieġa li tħabrek fil-qasam
tat-tagħlim biex il-missjoni tagħha ta’ evanġelizzazzjoni
tiġbor fiha l-impenn li trodd id-dinjità lill-iżjed foqra. Mill-ewwel
eżempju ta’ “skola” mwaqqfa propju hawn Ruma minn San Ġustinu,
fit-tieni seklu, biex l-Insara jsiru jafu aħjar l-Iskrittura Mqaddsa, sa San
Ġużepp Calasanz, li fetaħ l-ewwel skejjel b’xejn
għall-poplu fl-Ewropa, għandna lista twila ta’ qaddisin irġiel u
nisa li f’diversi żminijiet għallmu lil dawk li kienu l-inqas
vantaġġjati, għax kienu jafu li b’din it-triq setgħu
jegħlbu l-faqar u d-diskriminazzjoni. Kemm Insara, lajċi, aħwa
kkonsagrati, saċerdoti taw ħajjithom fit-tagħlim, l-edukazzjoni
tat-tfal u taż-żgħażagħ. Din xi ħaġa kbira:
jien nistedinkom tagħtuhom omaġġ b’applaws qawwi!
[applaws tal-fidili] Dawn il-pjuniera tat-tagħlim kienu fehmu sew
l-opra tal-ħniena u għamlu minnha stil ta’ ħajja hekk li bidlu
mill-qiegħ lill-istess soċjetà. Permezz tal-ħidma sempliċi
tagħhom u ftit strutturi għarfu jroddu d-dinjità lil tant persuni! U
t-tagħlim li kienu jagħtu spiss kien orjentat ukoll lejn ix-xogħol.
Aħsbu f’San Ġwann Bosco li kien iħejji
liż-żgħażagħ tiegħu tat-triq
għall-ħajja tax-xogħol, bl-oratorju u mbagħad bl-iskejjel,
l-uffiċċji. Hekk nibtu bosta skejjel differenti u kollha
professjonali, li kienu jħejju għall-ħajja tax-xogħol waqt
li jedukaw fil-valuri umani u Nsara. Għalhekk it-tagħlim hu
tabilħaqq għamla partikulari ta’ evanġelizzazzjoni.
Iktar ma
jiżdied it-tagħlim, iżjed il-persuni jiksbu ċertezzi u
għarfien, li lkoll għandna bżonnhom fil-ħajja. Edukazzjoni
tajba tgħallimna l-metodu kritiku, li jinkludi wkoll xi għamla ta’
dubju, siewi biex nistgħu nagħmlu ċerti mistoqsijiet u
nivverifikaw ir-riżultati milħuqa, fid-dawl ta’ għarfien ikbar.
Imma l-opra tal-ħniena li nagħtu l-parir lill-ħosbien mhix dwar
din l-għamla ta’ dubju. Nuru ħniena ma’ min hu ħosbien ifisser inserrħu
dak l-uġigħ u dik it-tbatija li jiġu mill-biża’ u l-ansjetà
li huma konsegwenza tad-dubju. Għalhekk hu att ta’ mħabba vera li bih
irridu nwieżnu persuna fid-dgħufija li tiġi mill-inċertezza.
Naħseb xi
ħadd jista’ jistaqsini: “Dun, imma jien għandi tant dubji fuq
il-fidi, x’għandi nagħmel? Int qatt ma jkollok dubji?”. Ikolli
ħafna… Bla dubju, f’ċerti mumenti kulħadd jiġuh id-dubji!
Id-dubji li jmissu l-fidi, f’sens pożittiv, huma sinjal li rridu nsiru
nafu aħjar u iktar fil-fond lil Alla, lil Ġesù, u l-misteru ta’
mħabbtu lejna. “Imma jien għandi dan id-dubju: infittex, nistudja,
nara jew nitlob parir fuq kif għandi nagħmel”. Dawn huma dubji li
jgħinuk tikber! Mela hi ħaġa tajba li nagħmlu ċerti
mistoqsijiet fuq il-fidi tagħna, għax b’dan il-mod inħossuna
mqanqla biex ninżlu iktar fil-fond tagħha. Madankollu, id-dubji
qegħdin hemm biex negħlbuhom. Għalhekk jeħtieġ nisimgħu
l-Kelma ta’ Alla, u nifhmu dak li tgħallimna. Triq importanti li
tgħinna ħafna f’dan hi dik tal-katekeżi,
li biha x-xandir tal-fidi jiġi jiltaqa’ magħna fil-konkret
tal-ħajja personali u komunitarja tagħna. U fl-istess waqt hemm triq
oħra daqstant ieħor importanti, dik li kemm hu possibbli ngħixu l-fidi. Ma nagħmlux
mill-fidi xi teorija astratta fejn id-dubji joktru. Pjuttost irridu
nagħmlu mill-fidi l-ħajja tagħna. Infittxu li nipprattikawha
fil-qadi ta’ ħutna, speċjalment ta’ dawk l-iżjed fil-bżonn.
U hekk ħafna dubji jisfumaw fix-xejn, għax inħossu
l-preżenza ta’ Alla u l-verità tal-Vanġelu fl-imħabba li,
mingħajr merti tagħna, tgħammar fina u naqsmuha mal-oħrajn.
Għeżież
ħuti, kif tistgħu taraw, lanqas dawn iż-żewġ opri ta’
ħniena mhuma maqtugħa minn ħajjitna. Kull wieħed u
waħda minna jista’ jħabrek biex jgħixhom u jqiegħed
fil-prattika l-kelma tal-Mulej meta jgħid li l-misteru tal-imħabba
ta’ Alla ma ġiex muri lill-għorrief u lil dawk li moħħhom
jilħqilhom, imma liċ-ċkejknin (ara
Lq 10:21; Mt 11:25-26). Għalhekk, it-tagħlim l-iżjed profond li aħna
msejħin ngħaddu u ċ-ċertezza l-iżjed żgura biex
noħorġu mid-dubju, hi l-imħabba ta’ Alla li biha ġejna
maħbuba (ara 1 Ġw 4:10). Imħabba hekk
kbira, b’xejn u mogħtija għal dejjem. Alla qatt ma jerġa’ lura
minn imħabbtu! Dejjem jimxi ’l quddiem u jistenna; jagħti
mħabbtu għal dejjem, li għalhekk għandna nħossu
qawwija r-responsabbiltà tagħha, biex inkunu xhieda tagħha billi
noffru ħniena lil ħutna. Grazzi.
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard