IL-PAPA FRANĠISKU
UDJENZA ĠENERALI
Pjazza San Pietru
L-Erbgħa 21 ta’ Ottubru 2015
Il-Familja – 30. Fedeltà
ta’ mħabba
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Fl-aħħar meditazzjoni rriflettejna fuq
il-wegħdiet importanti li l-ġenituri jagħmlu lil uliedhom, sa minn
meta huma maħsuba fl-imħabba u mnissla fil-ġuf.
Nistgħu nżidu li, jekk inħarsu
iżjed mill-qrib, ir-realtà sħiħa tal-familja hi msejsa fuq
il-wegħda – ejjew naħsbu sew f’dan: l-identità tal-familja hi mibnija fuq wegħda –:
nistgħu ngħidu li l-familja tgħix bil-wegħda ta’
mħabba u ta’ fedeltà li
r-raġel u l-mara jagħmlu lil xulxin.
Dan jiġbor fih l-impenn li jilqgħu u jedukaw l-ulied; imma
jitwettaq ukoll meta jieħdu ħsieb tal-ġenituri anzjani,
jipproteġu u jieħdu ħsieb ta’ l-iżjed membri dgħajfa
tal-familja, jgħinu lil xulxin biex joħorġu l-aħjar
kwalitajiet f’xulxin u jaċċettaw il-limiti personali
tagħhom. U l-wegħda konjugali
titwessa’ biex taqsam fil-ferħ u t-tbatija tal-missirijiet, l-ommijiet u
l-ulied kollha, bi ftuħ ġeneruż fil-konfront tas-soċjetà umana u tal-ġid komuni. Familja li tingħalaq fiha nfisha qisha
kontradizzjoni, tkun qed ixxejjen il-wegħda li minnha twieldet u
tgħajjixha. Tinsew qatt: l-identità tal-familja hi dejjem wegħda li
titwessa’, u titwessa’ għall-familja kollha u anki għall-umanità kollha.
Fi żmienna, il-ġieħ tal-fedeltà għall-wegħda tal-ħajja
tal-familja donnu ddgħajjef ħafna.
Minn naħa, għax id-dritt mifhum ħażin li wieħed
ifittex is-sodisfazzjon personali tiegħu, hu x’inhu l-prezz u f’kull
relazzjoni, qed jiġi mgħolli bħala prinċipju
non-negozjabbli ta’ libertà.
Min-naħa l-oħra, għax ir-rabtiet tal-ħajja ta’
relazzjoni u ta’ l-impenn għall-ġid komuni qed jitħallew
esklussivament f’idejn dak li trid il-liġi. Imma fir-realtà ħadd
ma jixtieq ikun maħbub biss għall-ġid li għandu jew
b’obbligu. L-imħabba, u magħha
l-ħbiberija, jafu l-qawwa u l-ġmiel tagħhom propju lil dan
il-fatt: li jnisslu rabta bla ma jneħħu l-libertà. L-imħabba hi ħielsa, il-wegħda
tal-familja hi ħielsa, u dan hu l-ġmiel tagħha. Bla libertà m’hemmx
ħbiberija, bla libertà m’hemmx
imħabba, bla libertà m’hemmx
żwieġ.
Mela, libertà u fedeltà ma jmorrux kontra xulxin, anzi, iwieżnu
lil xulxin, kemm fir-relazzjonijiet interpersonali, u kemm f’dawk
soċjali. Fil-fatt, ejjew
naħsbu fil-ħsara li jagħmlu, fiċ-ċiviltà tal-komunikazzjoni globali, il-ħafna
wegħdiet mhux miżmuma, f’bosta oqsma, u t-tolleranza ta’ l-infedeltà għall-kelma mogħtija u l-impenji
meħuda!
Iva, għeżież ħuti, il-fedeltà hi wegħda ta’ impenn li twettaq lilha
nfisha, tikber fl-ubbidjenza ħielsa għall-kelma mogħtija. Il-fedeltà hi
fiduċja li “trid” tkun realment maqsuma, u tama li “trid” tkun ikkultivata
flimkien. U jekk qed nitkellemu fuq
fedeltà,
jiġini f’moħħi dak li l-anzjani tagħna, in-nanniet
tagħna jirrakkuntaw: “Dari, meta kont tagħmel ftehim, li tieħu
b’id il-persuna l-oħra kien biżżejjed, għax
il-wegħdiet kienu jinżammu. U
anki dan, li hu fatt soċjali, għandu l-għeruq tiegħu
fil-familja, fir-raġel li jieħu b’id il-mara biex it-tnejn jimxu
flimkien, għal ħajjithom kollha.
Il-fedeltà għall-wegħdiet hi kapulavur veru ta’
l-umanità! Jekk inħarsu lejn il-ġmiel qalbieni
tagħha, kważi tbeżżagħna, imma jekk niddisprezzaw
il-fermezza kuraġġjuża tagħha, aħna mitlufin. L-ebda relazzjoni ta’ mħabba – l-ebda
ħbiberija, l-ebda relazzjoni li fiha nixtiequ l-ġid lil xulxin,
l-ebda kuntentizza tal-ġid komuni – ma tilħaq il-kobor tax-xewqa u
t-tama tagħna, jekk ma tasalx biex tgħajjex dan il-miraklu
tar-ruħ. U ngħid “miraklu”,
għax il-qawwa u l-persważjoni tal-fedeltà,
minkejja kollox, ma jispiċċawx biex iżommuna f’bozza
tal-ħolm, imma dejjem jgħaġġbuna. Iż-żamma tal-kelma mogħtija,
il-fedeltà għall-wegħda, ma tistax tixtrihom
jew tbigħhom. Ma tistax
iżżommhom bil-forza, imma lanqas tħarishom mingħajr
sagrifiċċju.
L-ebda skola oħra ma tista’ tgħallem
il-verità ta’ l-imħabba, jekk dan ma tagħmlux
il-familja. L-ebda liġi ma tista’
timponi l-ġmiel u l-wirt ta’ dan it-teżor tad-dinjità umana, jekk ir-rabta personali bejn
imħabba u tnissil ma tiktbux hi fuq laħamna.
Ħuti, hemm bżonn nagħtu lura
l-ġieħ soċjali lill-fedeltà ta’
l-imħabba: irroddu l-ġieħ soċjali lill-fedeltà ta’ l-imħabba! Hemm bżonn noħorġu
mill-moħba tiegħu l-miraklu li qed jitwettaq ta’ kuljum minn miljuni
ta’ rġiel u nisa li qegħdin dejjem inisslu mill-ġdid il-fundament
tiegħu fil-familja, li minnu kull soċjetà tgħix, bla ma hi kapaċi tiggarantih
bl-ebda mod ieħor. Mhux ta’ b’xejn
li dan il-prinċipju tal-fedeltà għall-wegħda ta’ l-imħabba u
tat-tnissil hu minqux fil-ħolqien ta’ Alla bħala barka dejjiema, li
d-dinja hi fdata lilha.
Jekk San Pawl jista’ jistqarr li fir-rabta
tal-familja hemm misterjożament irrivelata verità deċiżiva anki għar-rabta
tal-Mulej mal-Knisja, dan ifisser li l-Knisja nfisha ssib hawn il-barka
tagħha biex tħarisha u li minnha dejjem titgħallem, qabel ma
tista’ tgħallimha u tagħmel dixxiplina fuqha. Il-fedeltà tagħna għall-wegħda hi dejjem
fdata lill-grazzja u l-ħniena ta’ Alla.
L-imħabba għall-familja tal-bnedmin, fir-riżq it-tajjeb u
l-ħażin, hi punt ta’ ġieħ għall-Knisja! Ħa jagħtina Alla l-grazzja li
nwieġbu kif imiss għal din il-wegħda. U nitolbu wkoll għall-Padri tas-Sinodu:
il-Mulej ibierek il-ħidma tagħhom, imwettqa b’fedeltà kreattiva, fil-fiduċja li Hu l-ewwel,
il-Mulej – Hu l-ewwel! –li jibqa’ fidil għall-wegħdiet li
għamel. Grazzi.
miġjuba mit-Taljan għall-Malti minn Francesco Pio Attard