IL-PAPA
FRANĠISKU
UDJENZA ĠENERALI
L-Erbgħa
21 ta’ Settembru
2016
30.
Inħennu bħall-Missier (ara Lq 6:36-38)
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Għadna kemm
smajna s-silta tal-Vanġelu ta’ Luqa (6:36-38) li minnha hu meħud
il-motto ta’ din is-Sena Mqaddsa straordinarja: Inħennu bħall-Missier. L-espressjoni sħiħa hi:
“Ħennu, bħalma hu ħanin Missierkom” (v. 36). Dan mhuwiex xi
slogan biex iħalli effett, imma impenn għall-ħajja kollha. Biex
nifhmu tajjeb din l-espressjoni, nistgħu nqabbluha ma’ dik
pariġġha fil-Vanġelu ta’ Mattew, fejn Ġesù jgħid: “Kunu mela
perfetti, bħalma hu perfett Missierkom
li hu fis-Smewwiet”
(5:48). Fl-hekk imsejjaħ
Diskors tal-Muntanja, li jiftaħ bil-Beatitudnijiet, il-Mulej
jgħallimna li l-perfezzjoni tikkonsisti fl-imħabba, il-milja tal-preċetti
kollha tal-Liġi. F’din l-istess perspettiva, San Luqa jespliċita li
l-perfezzjoni hi l-imħabba ħanina: inkunu perfetti jfisser inkunu ħanina.
Persuna li mhix ħanina hi perfetta? Le! Persuna li mhix ħanina hi
tajba? Le! It-tjieba u l-perfezzjoni għandhom għeruqhom
fil-ħniena. Bla dubju, Alla biss hu perfett. Madankollu, jekk inqisuh
hekk, isir impossibbli għall-bnedmin li jimmiraw lejn dik il-perfezzjoni
assoluta. Imma jekk inżommuh quddiem għajnejna bħala ħanin,
inkunu nistgħu nifhmu aħjar fiex tikkonsisti l-perfezzjoni
tiegħu u jixprunana biex insiru bħalu mimlija mħabba,
kompassjoni, ħniena.
Imma hawn nistaqsi
lili nnifsi: Kliem Ġesù hu realistiku? Veru hu possibbli li nħobbu
kif iħobb Alla u nkunu ħanina bħalu?
Jekk nagħtu
ħarsa lejn l-istorja tas-salvazzjoni, naraw li r-rivelazzjoni kollha ta’
Alla hi mħabba għall-bnedmin li la tieqaf u lanqas tegħja: Alla
hu bħal missier jew bħal omm li jħobb bi mħabba bla qies u
jsawwabha bil-kotra fuq kull ħlejqa. Il-mewt ta’ Ġesù fuq is-salib hi
l-quċċata tal-istorja ta’ mħabba ta’ Alla mal-bnedmin.
Imħabba hekk kbira li Alla biss jista’ jasal għaliha. Hi
ħaġa ċara li meta nqabbluha ma’ din l-imħabba bla qies,
l-imħabba tagħna hi difettuża. Imma meta Ġesù qed jitlobna
nħennu bħall-Missier, f’moħħu
m’għandux il-kwantità! Hu jitlob mid-dixxipli tiegħu li jsiru sinjal, kanali, xhieda
tal-ħniena tiegħu.
U l-Knisja ma
tistax ħlief tkun sagrament tal-ħniena ta’ Alla fid-dinja, f’kull
żmien u għall-bnedmin kollha. Mela kull Nisrani hu msejjaħ ikun
xhud tal-ħniena, u dan iseħħ f’mixja ta’ qdusija. Ejjew
naħsbu f’kemm qaddisin saru ħanina għax ħallew
il-ħniena divina timla l-qalb tagħhom. Laħħmu fihom
l-imħabba tal-Mulej billi sawbuha fuq il-kotra ta’ ħtiġijiet
tal-bnedmin bit-tbatijiet tagħhom. Hekk ixxettlu tant għamliet ta’
karità u sar possibbli li wieħed jieħu idea tal-mera
tal-wiċċ ħanin ta’ Kristu.
Nistaqsu: Xi
jfisser għad-dixxpli li jħennu? Ġesù dan ifissru
b’żewġ verbi: “aħfru” (v. 37) u “agħtu” (v. 38).
Qabelxejn,
il-ħniena tesprimi ruħha fil-maħfra:
“Tiġġudikawx,
u ma tkunux iġġudikati;
tikkundannawx, u ma tkunux ikkundannati; aħfru, u ssibu l-maħfra” (v. 37). Ġesù ma jridx b’xi mod jindaħal
fil-kors tal-ġustizzja umana, imma jfakkar lid-dixxipli li biex bejniethom
ikollhom relazzjoni ta’ aħwa jeħtieġ iżommu lura milli
jiġġudikaw u jikkundannaw. Fil-fatt hi l-maħfra l-pilastru li
jrieġi l-ħajja tal-komunità Nisranija, għax fiha tidher
l-imħabba b’xejn li biha Alla ħabbna hu l-ewwel. In-Nisrani
għandu jaħfer! Imma għaliex? Għax hu stess ġie
maħfur. Aħna lkoll li ninsabu hawn, illum, fil-pjazza, ġejna
maħfura. Ħadd minna ma jista’ jgħid li f’ħajtu qatt ma
ġie bżonn il-maħfra ta’ Alla. U ladarba aħna ġejna
maħfura, jeħtieġ naħfru. Ilkoll nistqarruh dan fil-Missierna: “Aħfrilna dnubietna,
bħalma aħna naħfru lil min hu ħati għalina”. Mela
naħfru d-deni li jsirilna, naħfru tant ħwejjeġ, għax
aħna ġejna maħfura tant nuqqasijiet, tant dnubiet. U hekk
faċli taħfer: jekk Alla lili ħafirli, għaliex
m’għandix naħfer lill-oħrajn? Forsi jien aqwa minn Alla? Dan
il-pilastru tal-maħfra jurina li l-imħabba ta’ Alla hija b’xejn, li
hu ħabbna l-ewwel. Nagħmlu żball niġġudikaw u
nikkundannaw lil ħuna li dineb. Mhux għax ma rridux nagħrfu
d-dnub li sar, imma għax meta nikkundannaw il-midneb inkunu nkissru
r-rabta ta’ aħwa li għandna miegħu u nistmerru l-ħniena ta’
Alla, li ma jrid jiċħad lil ħadd minn uliedu. M’għandna
l-ebda jedd nagħmlu ħaqq minn ħuna li żbalja, m’aħniex
’il fuq minnu: pjuttost għandna d-dmir li nreġġgħuh lura
għad-dinjità ta’ iben il-Missier u nseħbuh fil-mixja tiegħu ta’
konverżjoni.
Lill-Knisja
tiegħu, lilna, Ġesù jurina wkoll it-tieni pilastru: “agħtu”. Li naħfru hu l-ewwel
pilastru; li nagħtu hu t-tieni pilastru. “Agħtu,
u jingħatalkom […] bl-istess
kejl li tkejlu intom jitkejjel lilkom” (v. 38). Alla jagħtina wisq aktar milli jistħoqqilna, imma jiftaħ
ħafna aktar idejh ma’ dawk li fuq l-art kienu ġenerużi.
Ġesù ma jgħidx x’sa jiġri minn dawk li ma jagħtux, imma
x-xbieha tal-“kejl” hi twiddiba serja: bil-kejl tal-imħabba li
nagħtu, aħna stess inkunu qed niddeċiedu kif sa jsir ħaqq
minna, kif sa nkunu maħbuba. Jekk naraw tajjeb, hemm loġika koerenti:
bil-kejl li bih nirċievu mingħand Alla, nagħtu lil ħutna, u
bil-kejl li nagħtu lil ħutna, nirċievu mingħand Alla!
Għalhekk
l-imħabba ħanina hi l-unika triq li rridu nimxu. Kemm għandna
bżonn ilkoll kemm aħna li nuru xi ftit iżjed ħniena, li ma
nqassux fuq l-oħrajn, li ma niġġudikawx, li ma “nżarmawx” lill-oħrajn
bil-kritika tagħna, bil-mibegħda, bl-għira! Jeħtieġ
naħfru, inħennu, inqattgħu ħajjitna fl-imħabba. Din
l-imħabba lid-dixxipli ta’ Ġesù tgħinhom ma jitilfux l-identità
li rċivew minnu, u jagħrfu li huma wlied l-istess Missier. Hekk
fl-imħabba li huma jħaddmu f’ħajjithom tidwi dik il-Ħniena
li ma tintemm qatt (ara 1 Kor 13:1-12). Imma tinsewhx dan: ħniena u don;
maħfra u don. Hekk il-qalb titwessa’, titwessa’ fl-imħabba. Imma
l-egoiżmu, ir-rabja, iċekknu l-qalb, li tibbies bħal ġebla.
X’tippreferu? Qalb tal-ġebel jew qalb mimlija mħabba? Jekk tippreferu
qalb mimlija mħabba, ħennu!
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard