IL-PAPA FRANĠISKU
UDJENZA ĠENERALI
L-Erbgħa 16 ta’ Settembru 2015
Il-Familja – 27. Popli
Għeżież ħuti, l-għodwa
t-tajba!
Din hi r-riflessjoni konklużiva fuq it-tema
taż-żwieġ u tal-familja.
Ninsabu lejlet ġrajjiet sbieħ u impenjattivi, li huma
direttament marbuta ma’ din it-tema kbira: il-Laqgħa Dinjija tal-Familji
f’Philadelphia u s-Sinodu ta’ l-Isqfijiet hawn Ruma. It-tnejn għandhom karattru dinji, li
jikkorrispondi mad-dimensjoni universali tal-Kristjaneżmu, imma wkoll mal-portata universali ta’ din il-komunità fundamentali u insostitwibbli
ta’ bnedmin li hi appuntu
l-familja.
Dak li għaddejja
minnu bħalissa ċ-ċivilità tagħna donnu mmarkat mill-effetti fit-tul ta’
soċjetà mmexxija mit-teknokrazija ekonomika. Is-subordinazzjoni
ta’ l-etika għal-loġika
tal-profitt tinqeda b’mezzi kbar ħafna mwieżna minn
appoġġ medjatiku enormi. F’dan
ix-xenarju, il-patt ġdid
tar-raġel u l-mara qed isir mhux biss meħtieġ, imma wkoll
strateġiku għall-emanċipazzjoni
tal-popli mill-kolonizzazzjoni tal-flus.
Dan il-patt għandu jerġa’ jibda jorjenta mill-ġdid
il-politika, l-ekonomija u l-għixien ċivili! Minnu jiddependi art kemm hi tajba biex
ngħixu fiha, it-trasmissjoni tas-sentiment tal-ħajja, ir-rabtiet
tal-memorja u t-tama.
Il-komunità konjugali-familjari tar-raġel u tal-mara
hi l-grammatika ġenerattiva ta’ dan il-patt, l-“għoqda tad-deheb”,
nistgħu ngħidu. Il-fidi dan
tixorbu mill-għerf tal-ħolqien ta’ Alla: li lill-familja fdalha mhux l-għożża ta’ intimità li għandha b’fini lilha nfisha, imma l-proġett emozzjonanti li “tiddomestika”
lid-dinja. Il-familja hi sewwa sew
fil-bidu, fil-bażi ta’ din il-kultura dinjija li tifdina; tifdina minn
tant, tant attakki, tant qerdiet, tant kolonizzazzjonijiet, bħal dik
tal-flus u ta’ l-ideoloġiji li jheddu tant lid-dinja. Il-familja hi l-bażi biex nistgħu
niddefendu ruħna!
Propju mill-Kelma Biblika tal-ħolqien
ħadna t-tnebbiħa fundamentali tagħna, fil-meditazzjonijiet qosra
ta’ l-Erbgħat fuq il-familja. Minn
din il-Kelma nistgħu u għandna mill-ġdid nixorbu b’abbundanza u
profondità. Hi ħidma kbira, dik li hemm tistenniena,
imma wkoll mimlija ħeġġa.
Il-ħolqien ta’ Alla m’hux sempliċi premessa filosofika: hu
x-xefaq universali tal-ħajja u tal-fidi!
M’hemmx pjan divin differenti mill-ħolqien u mis-salvazzjoni tiegħu. Hu għall-fidwa tal-ħlejqa – ta’
kull ħlejqa – li Alla sar bniedem: “għalina l-bnedmin u
għall-fidwa tagħna”, kif jgħid il-Kredu. U Ġesù Rxoxt hu
“il-kbir fost il-ħlejjaq kollha” (Kol 1:15).
Id-dinja maħluqa hi fdata f’idejn
ir-raġel u l-mara: dak li jseħħ bejniethom iħalli
l-impronta tiegħu fuq kollox. Jekk
huma jirrifjutaw il-barka ta’ Alla, dan fatalment iwassal għal dellirju
ta’ omnipontenza li jeqred kollox. Hu
dak li aħna nsejħu “dnub oriġinali”. U kollha niġu fid-dinja bħala wirt
ta’ din il-marda.
Madankollu, m’aħniex misħutin, lanqas
mitluqin għal riħna. Dwar hekk
ir-rakkont antik ta’ l-ewwel imħabba ta’ Alla għar-raġel u
l-mara diġà kellu
paġni miktuba bin-nar! “Inqajjem
mibegħda bejnek u bejn il-mara, bejn nislek u nisilha” (Ġen
3:15a). Dan kliem Alla lis-serp
qarrieqi. B’dawn il-kelmiet Alla jarma
l-mara b’sur ta’ ħarsien kontra l-ħażen, li għalih tista’
tirrikorri – jekk trid – għal kull nisel.
Dan ifisser li l-mara
ġġorr barka sigrieta u speċjali, għall-ħarsien
tal-ħlejqa tagħha mill-Ħażin! Bħall-Mara ta’ l-Apokalissi, li tmur
tiġri taħbi lil binha mid-Dragun.
U Alla jħarisha (ara Apok 12:6).
Aħsbu ftit xi profondità tinfetaħ hawn quddiemna! Jeżistu ħafna siltiet komuni, xi
drabi anki offensivi, fuq il-mara tentatriċi li tħajjar
għall-ħażen.
Min-naħa l-oħra, hemm spazju għal teoloġija tal-mara
li tilqa’ din il-barka ta’ Alla għaliha u għal nisilha!
Hu x’inhu, il-protezzjoni ħanina ta’ Alla fuq ir-raġel u l-mara qatt ma
tonqos għat-tnejn li huma. Ma
ninsewhx dan! Il-lingwaġġ
simboliku tal-Bibbja jgħidilna li qabel ma keċċiehom
mill-ġnien ta’ l-Għeden, Alla ħiet għar-raġel u
għall-mara lbies tal-ġild u libbishom bih (ara Ġen 3:21). Dan il-ġest mimli ħlewwa jfisser li
anki qalb il-konsegwenzi koroh tad-dnub tagħna, Alla ma jridx li
nibqgħu għerwenin u mitluqa għad-destin tagħna ta’
midinba. Din il-ħlewwa divina, din
l-għożża tiegħu għalina, narawha mlaħħma
f’Ġesù ta’ Nazareth, bin Alla “imwieled minn mara” (Gal 4:4). U San Pawl jgħidilna: “Alla wriena
l-imħabba tiegħu meta Kristu miet għalina, aħna li konna
għadna midinbin” (Rum 5:8). Kristu,
imwieled minn mara, minn din il-mara. Hi
t-tmellisa ta’ Alla fuq il-ġrieħi tagħna, fuq l-iżbalji
tagħna, fuq id-dnubiet tagħna.
Imma Alla jħobbna kif aħna u jrid imexxina b’dan
il-proġett, u l-mara hi dik l-iżjed qawwija li tista’ tmexxi ’l
quddiem dan il-proġett.
Il-wegħda li Alla jagħmel
lir-raġel u lill-mara, fil-bidu ta’ l-istorja, tinkludi lill-bnedmin
kollha, sa tmiem l-istorja. Jekk ikollna
biżżejjed fidi, il-familji
tal-ġnus ta’ din l-art jagħrfu li huma parti minn din il-barka. Hu x’inhu, kull min iħalli din
il-viżjoni tqanqlu, hu x’inhu l-poplu, in-nazzjon, ir-reliġjon li
jagħmel parti minnha, jibda miexi magħna. Ikun ħuna u oħtna, mingħajr ma
jfittex xi proselitiżmu. Nimxu
flimkien taħt din il-barka u taħt dan l-iskop ta’ Alla li
jagħmilna lkoll aħwa fil-ħajja f’dinja li timxi ’l quddiem u
titnissel sewwa sew mill-familja, mill-għaqda tar-raġel u l-mara.
Alla jberikkom, familji ta’ kull rokna
tad-dinja! Alla jberikkom ilkoll!
miġjuba mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard