IL-PAPA
FRANĠISKU
UDJENZA
ĠENERALI
L-Erbgħa
14 ta’ Marzu 2018
Il-Quddiesa
– 13. Liturġija tal-Ewkaristija III. Il-“Missierna” u
l-qsim tal-Ħobż
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Inkomplu bil-Katekeżi tagħna fuq il-Quddiesa.
Fl-Aħħar Ċena, wara li Ġesù qabad il-ħobż u
l-kalċi bl-inbid, u radd il-ħajr lil Alla, nafu li “qasam
il-ħobż”. Ma’ din l-azzjoni jikkorrispondi, fil-Liturġija
Ewkaristika tal-Quddiesa, il-qsim
tal-Ħobż, u qablu t-talba li l-Mulej għallimna,
jiġifieri l-“Missierna”.
U hekk jibdew
ir-Riti tat-Tqarbin, li jtawlu l-ġieħ u s-supplika tat-Talba
Ewkaristika bit-talba komunitarja tal-“Missierna”.
Din mhijiex waħda mill-ħafna talbiet Insara, imma hi t-talba tal-ulied lil Alla: hi t-talba
l-kbira li għallimna Ġesù. Fil-fatt, mgħoddija lilna dakinhar
tal-Magħmudija tagħna, il-“Missierna” tagħmel li jidwu fina
l-istess sentimenti li kellu Kristu Ġesù. Meta aħna nitolbu
l-“Missierna”, inkunu nitolbu kif kien jitlob Ġesù. Hi t-talba li
għamel Ġesù, u għallimha lilna; meta d-dixxipli qalulu:
“Mgħallem, għallimna nitolbu kif titlob inti”. U Ġesù hekk kien
jitlob. Kemm hi ħaġa sabiħa titlob bħal Ġesù!
Iffurmati mit-tagħlim divin tiegħu, nindenjaw induru fuq Alla u
nsejħulu “Missier”, għax aħna twelidna mill-ġdid bħala
wliedu permezz tal-ilma u tal-Ispirtu s-Santu (ara Efes 1:5). Fil-verità,
ħadd ma jista’ jsejjaħlu b’mod familjari “Abbà” – “Missier” – mingħajr ma jkun tnissel minn Alla,
mingħajr ma jkun imnebbaħ mill-Ispirtu, kif jgħallem San Pawl
(ara Rum 8:15). Irridu naħsbu: ħadd ma jista’ jsejjaħlu
“Missier” mingħajr mhu mnebbaħ mill-Ispirtu. Kemm drabi ssib min
jgħid “Missierna”, imma ma jafx x’inhu jgħid. Għax iva, hu
l-Missier, imma int meta tgħid “Missier” tħoss li hu Missier,
il-Missier tiegħek, il-Missier tal-umanità, il-Missier ta’ Ġesù
Kristu? Int għandek relazzjoni ma’ dan il-Missier? Meta aħna nitolbu
l-“Missierna”, ningħaqdu mal-Missier li jħobbna, imma hu l-Ispirtu li
jagħtina din ir-rabta, dan is-sentiment li aħna wlied Alla.
X’talba aħjar
minn dik li għallem Ġesù tista’ tħejjilna qalbna
għat-Tqarbin sagramentali li jxerikna miegħu? Barra mill-Quddiesa,
il-“Missierna” nitolbuha, filgħodu u filgħaxija, fit-Tifħir ta’
Sbiħ il-Jum u fl-Għasar; hekk, l-atteġġjament ta’ wlied
lejn Alla u ta’ fraternità mal-proxxmu jgħinna nagħtu bixra Nisranija
lill-jiem tagħna.
Fit-Talba
tal-Mulej – fil-“Missierna” – aħna nitolbu l-“ħobżna ta’
kuljum”, fejn naraw riferiment partikulari għall-Ħobż
Ewkaristiku, li għandna bżonnu biex nistgħu ngħixu ta’
wlied Alla. Nitolbuh ukoll “jaħfrilna dnubietna”, u biex inkunu denji li
nirċievu l-maħfra ta’ Alla, aħna nħabirku biex naħfru
lil min naqasna. U din mhix ħaġa faċli. Li naħfru lil min
weġġagħna mhuwiex ħafif; hi grazzja li rridu nitolbuha:
“Mulej, għallimni naħfer kif int ħfirt lili”. Hija grazzja.
Bis-saħħa tagħna waħidna ma naslux: hi grazzja tal-Ispirtu
s-Santu li naħfru. Hekk, waqt li tiftħilna qalbna għal Alla,
il-“Missierna” tiftħilna qalbna wkoll għall-imħabba
tal-aħwa. Fl-aħħar nett, nitolbu mill-ġdid lil Alla “jeħlisna
mid-deni” li jifridna minnu u minn ħutna. Nifhmu tajjeb li dawn huma
talbiet adatti ħafna biex nistgħu nħejju ruħna
għat-Tqarbin imqaddes (ara Ordni
ġenerali tal-Missal Ruman, 81).
Fil-fatt, dak li nitolbu
fil-“Missierna” jiġi mtawwal fit-talba tas-saċerdot li, f’isem
kulħadd, jgħid: “Eħlisna, nitolbuk, Mulej, minn kull deni,
agħtina fit-tjieba u l-ħniena tiegħek il-paċi fi
żmienna”. U mbagħad dan jirċievi bħal siġill fir-Rit
tal-Paċi: l-ewwel nitolbu m’għand Kristu li d-don tal-paċi
tiegħu (ara Ġw 14:27) – hekk differenti mill-paċi tad-dinja – jkabbar
lill-Knisja fl-għaqda u fis-sliem, skont ir-rieda tiegħu;
għalhekk, bil-ġest konkret li naqsmu bejnietna, nesprimu “l-komunjoni
ekkleżjali u l-imħabba lejn xulxin, qabel ma nitqarbnu bis-Sagrament”
(OGMR, 82). Fir-Rit Ruman, il-qsim
tas-sinjal tal-paċi, sa mill-qedem imqiegħed qabel it-Tqarbin,
jindirizzana lejn it-Tqarbin Ewkaristiku. Skont it-twissija ta’ San Pawl,
mhuwiex possibbli nieħdu sehem fl-istess Ħobża li tagħmilna
Ġisem wieħed fi Kristu, mingħajr ma nkunu l-ewwel fis-sliem
tal-imħabba tal-aħwa (ara 1 Kor 10:16-17; 11:29). Il-paċi ta’
Kristu ma tistax issib għeruqha f’qalb li mhix kapaċi tgħix
il-fraternità u terġa’ toħloqha wara li tkun ferietha. Il-paċi
jagħtiha l-Mulej: hu jagħtina l-grazzja li naħfru lil dawk li weġġgħuna.
Wara l-ġest
tal-paċi jiġi l-qsim
tal-Ħobż, li sa minn żmien l-Appostli ta l-isem
liċ-ċelebrazzjoni kollha tal-Ewkaristija (ara OGMR, 83; Katekiżmu
tal-Knisja Kattolika, 1329). Magħmul minn Ġesù fl-Aħħar
Ċena, il-qsim tal-Ħobż hu l-ġest li fih id-dixxipli
setgħu jagħrfuh wara l-qawmien tiegħu. Niftakru fid-dixxipli ta’
Għemmaws, li, huma u jitkellmu fuq il-laqgħa tagħhom mal-Irxoxt,
jirrakkuntaw “kif kienu għarfuh fil-qsim tal-ħobż” (ara Lq
24:30-31,35).
Il-qsim
tal-Ħobż Ewkaristiku hu msieħeb mill-invokazzjoni
tal-“Ħaruf ta’ Alla”, figura li biha Ġwanni l-Battista wera lil
Ġesù bħala “dak li jneħħi d-dnub tad-dinja” (Ġw 1:29).
Ix-xbieha biblika tal-ħaruf tkellimna dwar il-fidwa (ara Eż 12:1-14;
Is 53:7; 1 Piet 1:19; Apok 7:14). Fil-Ħobż Ewkaristiku, maqsum
għall-ħajja tad-dinja, il-ġemgħa li titlob, tagħraf
il-veru Ħaruf ta’ Alla, jiġifieri Kristu l-Feddej, u titolbu:
“Ħenn għalina… agħtina l-paċi”.
“Ħenn
għalina”, “agħtina l-paċi” huma invokazzjonijiet li, mit-talba
tal-“Missierna” sal-qsim tal-Ħobż, jgħinuna nħejju
ruħna biex nieħdu sehem mill-ikla Ewkaristika, għajn ta’
komunjoni ma’ Alla u ma’ ħutna.
Ma ninsewx
it-talba l-kbira: dik li għallimna Ġesù, u li hi t-talba li biha hu
kien jitlob lill-Missier. U din it-talba tħejjina għat-Tqarbin.
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard