IL-PAPA
FRANĠISKU
UDJENZA
ĠENERALI
Awla
Pawlu VI
L-Erbgħa
10 ta’ Jannar 2018
Il-Quddiesa
– 7. Il-kant tal-“Glorja” u t-talba tal-Kolletta
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Fil-mixja ta’
katekeżi fuq iċ-ċelebrazzjoni tal-Ewkaristija, rajna kif l-Att
Penitenzjali jgħinna ninżgħu mill-preżunzjonijiet
tagħna u nersqu quddiem Alla kif aħna tassew, konxji li aħna
midinbin, bit-tama li niġu maħfura.
Proprju
mil-laqgħa bejn il-miżerja umana u l-ħniena divina
titgħajjex il-gratitudni espressa fil-Glorja, “innu antikissmu u
mill-aktar għażiż li bih il-Knisja, miġbura fl-Ispirtu
s-Santu, issebbaħ u titlob lil Alla l-Missier u lill-Ħaruf” (Ordni Ġenerali tal-Missal Ruman,
53).
Il-ftuħ ta’
dan l-innu – “Glorja ’l Alla fl-għoli tas-smewwiet” – jerġa’ jaqbad
mal-għana tal-Anġli fit-twelid ta’ Ġesù f’Betlehem,
tħabbira hienja tat-tgħanniqa bejn is-Sema u l-art. F’dan il-kant
għandna sehem aħna wkoll miġbura fit-talb: “Glorja ’l Alla
fl-għoli tas-smewwiet u paċi fl-art lill-bnedmin ta’ rieda tajba”.
Wara l-“Glorja”,
jew, meta ma jkunx hemm, dritt wara l-Att Penitenzjali, it-talb jieħu
għamla partikulari f’dik li tissejjaħ il-“Kolletta”, li tesprimi
l-karattru proprju taċ-ċelebrazzjoni, li tvarja skont il-jiem u
ż-żminijiet tas-sena (ara ibid.,
54). Bl-istedina “Nitolbu”, is-saċerdot isejjaħ lill-poplu biex
jinġabar flimkien miegħu f’waqt
ta’ skiet, biex jista’ jagħraf li jinsab quddiem Alla u hekk,
mill-qalb ta’ kull wieħed u waħda, joħorġu l-fehmiet
personali li bihom qed jieħu sehem fil-Quddiesa (ara ibid., 54). Is-saċerdot jgħid: “Nitolbu”; u mbagħad isegwi
mument ta’ skiet, u kulħadd jaħseb f’dak li għandu bżonn,
dak li jixtieq jitlob, fit-talb.
Is-skiet mhux
il-vojt mill-kliem, imma qiegħed hemm biex niddisponu ruħna
ħalli nisimgħu ilħna oħra: dak tal-qalb tagħna u, fuq
kollox, il-leħen tal-Ispirtu s-Santu. Fil-Liturġija, in-natura
tas-skiet imqaddes tiddipendi mill-mument li fih iseħħ: “Waqt l-Att
Penitenzjali u wara l-istedina għat-talb, jgħin
għall-ġabra; wara l-qari jew l-omelija, isejħilna biex
nimmeditaw fil-qosor dak li smajna; wara t-Tqarbin, jgħin fit-talb
ġewwieni ta’ tifħir u ta’ supplika” (ibid., 45). Għalhekk, qabel it-talba tal-bidu, is-skiet
jgħinna nidħlu fina nfusna u naħsbu għaliex qegħdin
hemm. Għalhekk mela hu importanti li nisimgħu lill-qalb tagħna
biex imbagħad niftħuha għall-Mulej. Forsi ġejjin minn jiem
ta’ tħabit, ta’ ferħ, ta’ wġigħ, u nixtiequ ngħidu
b’dan lill-Mulej, nitolbu l-għajnuna tiegħu, nitolbuh ikun qrib
tagħna; għandna familjari u ħbieb morda jew għaddejjin minn
provi ibsin; nixtiequ nafdaw lill-Mulej ix-xorti tal-Knisja u tad-dinja. U
għalhekk hemm bżonn ta’ dan is-skiet qasir qabel ma s-saċerdot, waqt li jiġbor flimkien il-fehmiet ta’
kulħadd, jesprimi b’leħen għoli lil Alla, f’isem
kulħadd, it-talba komuni li tagħlaq ir-Rit tal-Bidu, billi
jagħmel il-“kolletta” [ġabra] tal-fehmiet ta’ kull
wieħed
u waħda. Nirrakkomanda bil-qawwa lis-saċerdoti biex josservaw dan
il-mument ta’ skiet u ma joqogħdux jgħaġġlu: “Nitolbu”, u
ħa jkun hemm ftit skiet. Dan ngħidilhom lis-saċerdoti.
Mingħajr dan is-skiet, nirriskjaw li nittraskuraw il-ġabra
tar-ruħ.
Is-saċerdot
jaqra din is-supplika, din it-talba tal-Kolletta, b’dirgħajh miftuħa,
għax dan hu l-atteġġjament ta’ min jitlob, li l-Insara kellhom
sa mill-ewwel sekli – kif jixhdu l-affreski tal-katakombi Rumani – biex jimitaw
lil Kristu b’dirgħajh miftuħa fuq l-għuda tas-salib. U hemm,
Kristu hu Dak li jitlob u fl-istess ħin hu t-talba! Fil-Kurċifiss
nagħrfu lis-Saċerdot li joffri lil Alla l-qima mogħġuba
minnu, jew aħjar, l-ubbidjenza ta’ wlied.
Fir-Rit Ruman
it-talbiet huma qosra imma għanja fit-tifsir: jistgħu jsiru tant
meditazzjonijiet sbieħ fuq dawn it-talbiet. Tant sbieħ! Jekk
nerġgħu nimmeditaw it-testi, anki barra mill-ħin tal-Quddiesa,
dan jista’ jgħinna nifhmu kif għandna nduru lejn Alla, x’għandna
nitolbuh, xi kliem nużaw. Jalla l-Liturġija ssir għalina lkoll
skola vera ta’ talb.
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard