QUDDIESA GĦALL-JUM TAL-FAMILJA
Fl-OKKAŻŻJONI TAS-SENA TAL-FIDI
OMELIJA TAL-PAPA FARNĠISKU
Quddiem il-Bażilka Vatikana - Il-Ħadd 27 ta’ Ottubru, 2013
Il-Qari ta’ dan il-Ħadd jistedinna nimmeditaw fuq ftit mill-kwalitajiet fundamentali tal-familja nisranija.
L-ewwel: Il-familja li titlob. Is-silta tal-Evanġelju turina ċar żewġ modi ta’ talb, wieħed falz – dak tal-fariżew – u l-ieħor awtentiku – dak tal-pubblikan. Il-fariżew jinkarna fih atteġġjament li ma jesprimix ir-radd il-ħajr lil Alla għall-benefiċċji u l-ħniena tiegħu, imma aktar sodisfazzjon tiegħu nnifsu. Il-fariżew iħossu tajjeb, iħossu f’postu, jiftaħar b’dan u jiġġudika l’oħrajn mill-għoli tal-pedistall tiegħu. Il-pubblikan, bil-maqlub, ma jżidx il-kliem. It-talba tiegħu hija umli, meqjusa; huwa jagħraf b’mod koxjenti li m’huwiex denn; jagħraf il-miżerji tiegħu: dan il-bniedem tassew jagħraf li jeħtieġ il-maħfra t’Alla, il-ħniena t’Alla.
It-talba tal-pubblikan hija t-talba tal-fqir, hija t-talba li tgħoġob lil Alla li, kif jgħidilna l-ewwel Qari, “titla’ sas-sħab” (Bin Sirak 35, 20), fil-waqt li t-talba tal-fariżew hija mtaqqla bil-piż tal-frugħa.
Fid-dawl ta’ din il-Kelma, nixtieq insaqsi lilkom, għeżież familji: titolbu intom xi drabi fil-familja? Xi wħud, iva, naf. Imma ħafna jgħiduli: imma kif tagħmel? Tagħmel kif għamel il-pubblikan; dan huwa ċar: bl-umilta’ quddiem Alla. Kull wieħed u waħda, bl-umilta’ jħalli lill-Mulej iħares lejh jew lejha u jitolbu jew titolbu t-tjieba tiegħu biex tiġi għandna. Imma fil-familja dan kif isir? … Għaliex jidher li t-talb hija ħaġa personali; u mbagħad fil-familja m’hemm qatt waqt adatt, trankwill... Tassew, hekk hu; imma hija wkoll kwistjoni ta’ umilta’, li nagħarfu li neħtieġu lil Alla, bħall-pubblikan! U l-familji kollha għandhom bżonn lil Alla: ilkoll, ilkoll! Għandhom bżonn l-għajnuna tiegħu, il-qawwa tiegħu, il-barka tiegħu, il-ħniena tiegħu, il-maħfra tiegħu. U neħtieġu s-sempliċita’: biex nitolbu fil-familja, neħtieġu s-sempliċita’! Nitolbu flimkien il-“Missierna”, madwar il-mejda, mhix xi ħaġa straordinarja: hija ħaġa ħafifa. U nitolbu flimkien ir-Rużarju, fil-familja, hija ħaġa sabiħa wisq, tagħti qawwa kbira. U anke li nitolbu għal xulxin: ir-raġel għal-martu, il-mara għal żewġha, it-tnejn li huma jitolbu għal uliedhom, l-ulied jitolbu għall-ġenituri, għan-nanniet... Nitolbu għal xulxin. Dan huwa nitolbu fil-familja, u dan hu li jagħti qawwa lill-familja: it-talb.
2. It-tieni Qari jissuġġerielna xi ħaġa oħra: il-familja tħares il-fidi. L-appostlu Pawlu, fi tmiem ħajtu, jagħmel eżami fundamentali, u jtenni: “Ħarist il-fidi” (2 Tim 4, 7). Imma kif ħarisha? Mhux f’xi kaxxaforti! Ma ħbihiex taħt l-art, bħal dak il-qaddej xi ftit għażżien. San Pawl iqabbel ħajtu ma’ ġlieda u ma tellieqa. Huwa ħares il-fidi għax ma llimitax ruħu jiddefendiha, imma jxandarha, ixerred ir-raġġi tagħha, wassalha ‘l bogħod. Huwa ħadha b’mod deċisiv kontra dawk li riedu jħarsuha,kontra dawl li riedu “jibbalzmaw” il-messaġġ ta’ Kristu għall-art tal-Palestina. Għalhekk huwa għamel għażliet kuraġġjużi, huwa mar f’artijiet li kienu kontra, ħalla lilu nnifsu jkun provokat minn dawk imbegħeda, minn kulturi differenti, tkellem bis-sinċerita’ kollha mingħajr biża’. San Pawl ħares il-fidi għaliex huwa taha hekk kif irċeviha, wassalha bil-qawwa kollha fil-periferiji, mingħajr ma ngħalaq fih innifsu f’qagħdiet difensivi.
Hawnhekk ukoll nistgħu nsaqsu: b’liema mod aħna, fil-familja, qegħdin inħarsu l-fidi? Qegħdin inżommuha għalina, fil-familja tagħna, bħallikieku xi ġid privat, bħal xi kont fil-bank, jew nafu kif naqsmuha bix-xhieda tagħna, billi nkunu nies li nilqgħu lill-oħrajn, billi nkunu miftuħin għall-oħrajn? Ilkoll nafu li l-familji, b’mod speċjali dawk żgħażagħ, huma dejjem “bil-ġirja”, għandhom ħafna x’jagħmlu; imma ħsibtu xi drabi li din “il-ġirja” tista’ tkun ukoll il-ġirja tal-fidi? Il-familji nsara huma familji missjunarji. Il-bieraħ smajna hawnhekk fil-pjazza x-xhieda ta’ familji missjunarji. Huma missjunarji wkoll fil-ħajja ta’ kuljum, fil-waqt li jwettqu l-ħwejjeġ ordinarji ta’ kuljum, fil-waqt li jqegħedu f’kollox il-melħ u l-ħmira tal-fidi ! Ħarsu l-fidi fil-familja u qegħedu l-melħ u l-ħmira tal-fidi fil-ħwejjeġ ta’kuljum.
3. U l-aħħar kelma nisiltuha mill-Kelma t’Alla: il-familja li tgħix il-ferħ. Fis-Salm responsorjali hemm din l-espressjoni: “il-fqar jisiimgħu u jifirħu” (Salm 33/34, 3). Is-Salm kollu huwa innu lill-Mulej, il-għajn tal-ferħ u tas-sliem. U liema hija r-raġuni ta’ dan il-ferħ? Hija din: “Il-Mulej huwa qrib, huwa jisma’ l-karba tal-umli u jeħilsu mill-ħażen. San Pawl jikteb: “Kunu dejjem ferħanin ... il-Mulej huwa qrib” (Fil 4, 4-5). Eh!... bi pjaċir illum nagħmel mistoqsija: Imma kulħadd iġorrha f’qalbu, fid-dar tiegħu, ftehemna? Bħallikieku xogħol li tagħmluh id-dar. U kulħadd iwieġeb għalih waħdu. Fiex inhu l-ferħ fid-dar tiegħek? Kif inhu l-ferħ fil-familja tiegħek? Ftehemna, intom stess agħtu t-tweġiba
Għeżież familji, intom dan tafuh sewwa: il-ferħ veru li niggustaw fil-familja mhux xi ħaġa superfiċjali, ma jiġix mill-affarijiet, miċ-ċirkustanzi li jiġu favurina... Il-ferħ veru jiġi minn armonija profonda bejn il-persuni, ferħ li lkoll iħossu f’qalbhom, u li jgħinna nħossu s-sbuħija ta’ meta nkunu nkunu flimkien, meta ngħinu sħiħ lil xulxin fil-mixja tal-ħajja. Imma bħala pedament ta’ dan is-sentiment ta; ferħ profond hemm il-preżenza t’Alla fil-familja, hemm imħabbtu li tilqagħna, imħabbtu mimlija ħniena, li tirrispetta lil kulħadd. U fuq kollox din l-imħabba hija mħabba paċenzjuża, il-wieħed mal-ieħor. Ikollna paċenzja bejnietna. Imħabba paċenzjuża. Huwa Alla biss li jaf joħloq l-armonija tad-differenzi. Jekk tonqos l-imħabba t’Alla, il-familja wkoll titlef l-armonija, jirbħu l-individwaliżmi, jintefa’ l-ferħ. Għall-kuntrarju meta l-familja tgħix il-ferħ tal-fidi, tikkomunikaha spontanjament, hija melħ tal-art u dawl tad-dinja, hija ħmira għas-soċjeta’ kollha.
Għeżież familji, għixu dejjem bil-fidi u bis-sempliċita’, bħall-Familja qaddisa ta’ Nażaret. Il-ferħ u s-sliem tal-Mulej ikunu magħkom dejjem!
Miġjub għall-Malti minn Patri Silvestru Bonavia OFM Cap.