ĊELEBRAZZJONI
TAL-QUDDIESA FIT-TIFKIRA TAL-MEJTIN KOLLHA
OMELIJA
TAL-QDUSIJA TIEGĦU FRANĠISKU
Katakombi
ta’ Prixilla f’Via Salaria
Is-Sibt
2 ta’ Novembru 2019
Iċ-ċelebrazzjoni
tal-festa tal-Mejtin kollha f’katakombi – għalija din hi l-ewwel darba
f’ħajti li dħalt f’katakombi, hi sorpriża – tgħidilna
ħafna xorti. Nistgħu naħsbu fil-ħajja ta’ dawk in-nies, li
kellhom jistaħbew, li kellhom din il-kultura li jidfnu l-mejtin u
jiċċelebraw l-Ewkaristija hawn ġew… Hu mument ikrah fl-istorja,
imma ma għaddiex għalkollox: anki llum għandna minn dawn. Kellna
bosta. Tant katakombi f’pajjiżi oħra, fejn saħansitra jkollhom
jagħmlu tabirruħhom qed jagħmlu festa jew ifakkru għeluq
snin xi ħadd biex jistgħu jiċċelebraw l-Ewkaristija,
għax f’dak il-post hi pprojbita. Illum ukoll hemm Insara ppersegwitati,
iktar milli fl-ewwel sekli, iktar. Dawn – il-katakombi, il-persekuzzjonijiet,
l-Insara – u dan il-qari, iġagħluni naħseb fi tliet kelmiet:
l-identità, il-post u t-tama.
L-identità ta’ dawn in-nies li kienu
jinġabru hawn biex jiċċelebraw l-Ewkaristija u biex
ifaħħru lill-Mulej, hi l-istess waħda ta’ ħutna tal-lum
f’ħafna, ħafna pajjiżi fejn li tkun Nisrani hu att kriminali, hu
pprojbit, m’għandhomx jedd. L-istess. L-identità hi dik li għadna
kemm smajna: huma l-Beatitudnijiet.
L-identità tan-Nisrani din hi: il-Beatitudnijiet. Ma hemmx oħra. Jekk int
tagħmel dan, jekk tgħix hekk, int Nisrani. “Le, imma ħares, jien
qiegħed f’dik l-għaqda, f’dik l-oħra…, ġej minn dan
il-moviment…”. Iva, iva, kollha affarijiet sbieħ; imma dawn huma fantasija
quddiem din ir-realtà. Il-karta tal-identità tiegħek hija din [juri l-Vanġelu], u jekk int din m’għandekx, għal xejn ma
jiswew il-movimenti jew l-appartenenzi l-oħra. Jew sa tgħix hekk, jew
m’intix Nisrani. Sempliċi. Dan qalu l-Mulej. “Iva, imma mhux faċli,
ma nafx kif ngħix hekk…”. Hemm silta oħra tal-Vanġelu li
tgħinna nifhmuh aħjar dan, u din is-silta tal-Vanġelu hi wkoll
il-“protokoll il-kbir” li fid-dawl tiegħu se niġu
ġġudikati. Mattew 25. B’dawn iż-żewġ siltiet
tal-Vanġelu, il-Beatitudnijiet u l-protokoll il-kbir, meta ngħixu
dan, aħna nuru l-identità tagħna ta’ Nsara x’inhi. Mingħajr dan
ma hemmx identità. Inkunu nagħmlu tabirruħna li aħna Nsara, imma
mhix l-identità tagħna.
Din hi l-identità
tan-Nisrani. It-tieni kelma: il-post.
Dawk in-nies li kienu jiġu jistaħbew hawn, biex ikunu
fiż-żgur, anki biex jidfnu lill-mejtin; u dawk in-nies li
jiċċelebraw l-Ewkaristija llum fil-moħbi, f’dawk il-pajjiżi
fejn hi pprojbita… Tiġini f’moħħi dik is-soru fl-Albanija li
kienet f’kamp ta’ riabilitazzjoni, fi żmien il-Komunisti, u
s-saċerdoti ma setgħux jagħtu s-sagramenti, u din is-soru, hemm,
kienet tgħammidhom bil-moħbi. In-nies, l-Insara kienu jafu li din
is-soru kienet qed tgħammed u l-ommijiet kienu jersqu qrib tagħha
bit-tarbija tagħhom; imma din lanqas tazza ma kellha, xi ħaġa
fejn tqiegħed l-ilma… Kienet tagħmilha biż-żarbun: kienet
iġġib l-ilma mix-xmara u tgħammidhom biż-żarbun. Post
in-Nisrani hu xi ftit jew wisq kullimkien, aħna fil-ħajja
m’għandniex post ipprivileġġjat. Xi wħud jixtiequ li
jkollhom, huma Nsara “kkwalifikati”. Imma dawn jirriskjaw li jibqgħu
mal-“ikkwalifikati” u jwaqqgħu dak li hu “Nisrani”. L-Insara, x’inhu
posthom? “L-erwieħ tal-ġusti huma f’idejn Alla” (Għerf 3:1):
il-post tan-Nisrani hu f’idejn Alla,
fejn irid hu. Idejn Alla, li huma minfuda bil-pjagi, li huma l-idejn ta’ Ibnu
li ried iġorr miegħu l-pjagi biex jurihom lill-Missier u
jinterċedi għalina. Il-post tan-Nisrani hu fl-interċessjoni ta’
Ġesù quddiem il-Missier. F’idejn Alla. U hemm inkunu fiż-żgur,
jiġri x’jiġri, imqar is-salib. L-identità tagħna [jurina l-Vanġelu] tgħidilna li
sa nkunu henjin jekk jippersegwitawna, jekk jgħidu kull xorta ta’
ħażen kontrina; imma jekk aħna f’idejn Alla minfuda bil-pjagi
tal-imħabba, aħna fiż-żgur. Dan huwa l-post tagħna. U
llum nistgħu nistaqsu lilna nfusna: imma jien, fejn inħossni
l-iżjed fiż-żgur? F’idejn Alla, jew b’affarijiet oħra,
b’ċertezzi oħra li aħna “nikru” imma li fl-aħħar
għad jaqgħu, li m’għandhomx konsistenza?
Dawn l-Insara,
b’din il-karta tal-identità, li kienu jgħixu u jgħixu f’idejn Alla,
huma bnedmin ta’ tama. U din hi
t-tielet kelma li tiġini llum: tama. Smajnieha fit-Tieni Qari: dik il-viżjoni
tal-aħħar fejn kollox jerġa’ jsir, fejn kollox jerġa’
jiġi maħluq, dak il-Pajjiż fejn ilkoll għad immorru. U biex
nidħlu hemm m’hemmx bżonn ta’ ħwejjeġ strambi, m’hemmx
bżonn ta’ atteġġjamenti sofistikati: hemm bżonn biss li
nuru l-karta tal-identità tagħna: “Kollox sew, idħol”. It-tama
tagħna hi fis-Sema, it-tama tagħna hi ankrata hemm u aħna,
bil-ħabel f’idejna, inwieżnu lil xulxin waqt li nħarsu lejn dak
ix-xatt tax-xmara li rridu naqsmu.
Identità:
Beatitudnijiet u Mattew 25. Post: il-post l-iżjed fiż-żgur,
f’idejn Alla, minfuda bil-pjagi tal-imħabba. Tama, futur: l-ankra, hemm,
fuq ix-xatt l-ieħor, imma jien imqabbad tajjeb mal-ħabel. Dan hu
l-importanti, dejjem imqabbdin mal-ħabel! Ħafna drabi se naraw biss
il-ħabel, lanqas l-ankra, lanqas ix-xatt l-ieħor; imma int, aqbad
mal-ħabel u għad tasal hemm fiż-żgur.
miġjuba mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard