Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!
Nirringrazzjakom li ġejtu daqshekk ħafna fl-għadd! U grazzi tal-festa li biha tajtuni merħba: il-lum hi l-festa tagħkom, il-festa tagħna! Nirringrazzja lil Mons. Paglia u lil dawk kollha li ħejjew għaliha. Nirringrazzja b’mod speċjali lill-Papa Emeritu Benedittu XVI tal-preżenza tiegħu. Jien għidtha kemm-il darba li nħossni wisq kuntent li hu baqa’ jgħix hawn il-Vatikan, għax dan qisu għandek in-nannu għaref id-dar. Grazzi!
Smajt ix-xhieda ta’ xi wħud minnkom, li jippreżentaw esperjenzi komuni għal tant anzjani u nanniet. Imma waħda minnhom kienet differenti: dik ta’ ħutna li ġejjin minn Qaraqosh, maħruba minn persekuzzjoni vjolenti. Lilhom kollha flimkien ngħidulhom “grazzi” speċjali! Kemm hi ħaġa sabiħa li intom ġejtu hawn il-lum: dan hu don għall-Knisja! U aħna noffrulkom li nkunu qrib tagħkom, it-talb u l-għajnuna konkreta tagħna. Il-vjolenza fuq l-anzjani hi diżumana, l-istess kif hi dik fuq it-tfal. Imma Alla ma jitlaqkomx waħidkom, jinsab magħkom! Bl-għajnuna tiegħu diġà intom u sa tibqgħu tkunu memorja għall-poplu tagħkom; u anki għalina, għall-familja kbira tal-Knisja. Grazzi!
Dawn ħutna huma xhieda ħajja li anki fl-aktar provi iebsin, l-anzjani li għandhom il-fidi huma bħal siġar li jkomplu jagħmlu l-frott. U dan jgħodd ukoll għas-sitwazzjonijiet l-iżjed ordinarji, fejn, imma, jista’ jkun hemm tentazzjonijiet oħra, u xejriet oħra ta’ diskriminazzjoni. Mix-xhieda l-oħrajn smajna liema huma xi wħud minn dawn.
Ix-xjuħija, b’mod partikulari, hi żmien ta’ grazzja, fejn il-Mulej iġedded is-sejħa li għamlilna: isejħilna biex inħarsu u ngħaddu l-fidi, isejħilna għat-talb, speċjalment dak ta’ interċessjoni; isejħilna biex inkunu qrib ta’ min hu fil-bżonn… L-anzjani, in-nanniet għandhom il-ħila li jifhmu s-sitwazzonijiet l-aktar diffiċli: ħila kbira! U meta jitolbu għal dawn is-sitwazzjonijiet, it-talba tagħhom hi qawwija, hi b’saħħitha!
F’idejn in-nanniet, li ġew imbierka bil-grazzja li jaraw lil ulied uliedhom (ara Salm 128:6), hi fdata ħidma kbira: li jgħaddu l-esperjenza tal-ħajja, l-istorja ta’ familja, ta’ komunità, ta’ poplu; jaqsmu b’sempliċità l-għerf tagħhom, u l-istess fidi: l-aktar wirt prezzjuż! Henjin dawk il-familji li għandhom in-nanniet qrib tagħhom! In-nannu hu missier għal darbtejn u n-nanna hi omm għal darbtejn. F’dawk il-pajjiżi fejn il-persekuzzjoni reliġjuża kienet kiefra – qed tiġini f’moħħi, ngħidu aħna, l-Albanija, fejn mort il-Ħadd li għadda – f’dawk il-pajjiżi kienu n-nanniet li bil-moħbi ħadu lit-trabi għall-Magħmudija, u għaddewlhom il-fidi. Bravi! Kienu qalbiena fi żmien il-persekuzzjoni u salvaw il-fidi f’dawk il-pajjiżi!
Imma l-anzjan, in-nannu, in-nanna, mhux dejjem isibu familja li tista’ tilqagħhom. U għalhekk tajjeb li jkun hemm id-djar ta’ l-anzjani… sakemm ikunu tassew djar, u mhux ħabsijiet! U jkunu għall-anzjani, u mhux għall-interessi ta’ xi ħadd ieħor! M’għandux ikun hemm istituti fejn l-anzjani jgħixu minsijin, qishom moħbija, ittraskurati. Inħossni qrib ta’ tant anzjani li jgħixu f’dawn l-istituti, u grat lejn dawk kollha li jmorru jżuruhom u jieħdu ħsiebhom. Id-djar għall-anzjani għandhom ikunu l-“pulmuni” ta’ l-umanità ta’ pajjiż, f’lokalità, f’parroċċa; għandhom ikunu “santwarji” ta’ umanità fejn min hu mdaħħal fiż-żmien u dgħajjef jiġi kkurat u mħares qisu kien l-iben jew il-bint il-kbira fil-familja. Hu ta’ ġid kbir li mmorru nżuru anzjan! Ħarsu lejn iż-żgħażagħ tagħna: kultant narawhom mitluqa u mdejqa; imorru jżuru anzjan, u jerġgħu jiksbu l-ferħ!
Imma teżisti anki r-realtà ta’ l-anzjani mitluqa: kemm drabi l-anzjani jiġu mormija, b’atteġġjamenti ta’ telqa li huma verament ewtanasja moħbija! Dan hu l-effett ta’ dik il-kultura ta’ l-iskart li qed tagħmel ħsara kbira lid-dinja tagħna. Jiġu mormija t-trabi u t-tfal, jiġu mormija ż-żgħażagħ, għax bla xogħol, u jiġu mormija l-anzjani bl-iskuża li rridu nżommu għaddejja sistema ekonomika “ibbilanċjata”, li fiċ-ċentru tagħha m’għandhiex il-persuna umana, imma l-flus. Aħna lkoll imsejħin neħduha kontra din il-kultura velenuża ta’ l-iskart!
Aħna l-Insara, flimkien mal-bnedmin kollha ta’ rieda tajba, aħna msejħa nibnu bis-sabar soċjetà differenti, li kapaċi iżjed tilqa’, hi iżjed umana, iżjed inklużiva, li m’għandhiex bżonn tarmi lil min hu dgħajjef fil-ġisem u fil-moħħ, anzi, soċjetà li tkejjel il-“pass” tagħha propju fuq dawn il-persuni.
Bħala Nsara u bħala ċittadini, aħna msejħin nistħajlu, b’fantasija u għerf, it-toroq li bihom nistgħu naffrontaw din l-isfida. Poplu li ma jiħux ħsieb tan-nanniet u ma jittrattahomx tajjeb hu poplu bla futur! Għaliex bla futur? Għax qed jitlef il-memorja, u qed jinqata’ mill-istess għeruq tiegħu. Imma attenti: intom għandkom ir-responsabbiltà li żżommu ħajjin dawn l-għeruq ġo fikom stess! Bit-talb, bil-qari tal-Vanġelu, l-għemejjel ta’ ħniena. Hekk nibqgħu bħal siġar ħajjin, li lanqas fix-xjuħija ma jieqfu li jagħmlu l-frott. Waħda mill-isbaħ affarijiet fil-ħajja tal-familja, fil-ħajja umana tagħna ta’ familja, hi li mmellsu tarbija ċkejkna u li nħallu jmellsuna n-nannu jew in-nanna. Grazzi!
Miġjub mit-Taljan għall-Malti minn Francesco Pio Attard