L-Evanġelizzazzjoni Ġdida!
Kif?
Kwalitajiet u Karatteristiċi tal-Evanġelizzazzjoni
Ġdida
Joe Farrugia
Sa mill-bidu
tal-pontifikat tiegħu, il-Beatu Papa Ġwanni Pawlu II, saħaq
fuq il-bżonn ta’ Evanġelizzazzjoni Ġdida, iżda kien fl-enċiklika
tiegħu Redemptoris Missio (RM) li fiha huwa mhux
biss spjega x’inhija din l-evanġelizzazzjoni iżda wkoll
daħal f’dettal dwar x’għandhom ikunu l-kwalitajiet tagħha.
Id-dokument kien pubblikat fis-7 ta’ Diċembru 1990, propju
għeluq il-25 sena mid-digriet tal-Konċilju Vatikan II,
Ad Gentes. Fih il-Papa juri kif id-differenzi fil-ħidma
tal-missjoni waħdanija tal-Knisja, ma jiġux mill-missjoni
nfisha, imma miċ-ċirkostanzi li fiha trid isseħħ.
L-ewwel tip ta’
ħidma missjunarja tal-Knisja hi dik li ssir ma’ popli jew
gruppi li ma jafux bi Kristu. Hemm imbagħad dik il-ħidma
pastorali li ssir ma’ komunitajiet insara fejn il-fidi hija
waħda ħajja, fejn l-insara jagħtu xhieda tal-evanġelju
f’pajjiżhom u jħossu li huma fid-dmir li jagħtu sehemhom
fil-missjoni universali tal-Knisja. It-tielet ħidma ssir ma’
dawk in-nazzjonijiet fejn gruppi sħaħ ta’ nsara tilfu s-sens
ħaj tal-fidi, forsi wkoll iqisu ruħhom li m’għadhomx membri
tal-Knisja, jew qegħdin jgħixu ħajja 'l bogħod minn Kristu u
mill-evanġelju tiegħu. F’dan il-każ hi meħtieġa
“evanġelizzazzjoni ġdida”, biex dawn il-komunitajiet jerġgħu
jiġu evanġelizzati. (RM 33)
Minkejja li
kienet pubblikata 21 sena ilu, madankollu din l-enċiklika
forsi saret aktar attwali llum minn meta nkitbet. F’pajjiżna
qiegħed dejjem jikber u jinħass aktar il-bżonn ta’ ħidma
pastorali serja li tindirizza b’mod ġdid il-ħtiġijiet ta’
kultura, tradizzjonalment nisranija, imma li tant hija ‘l
bogħod milli tifhem u tħaddan bis-serjetà l-messaġġ
tal-evanġelju. U dan minkejja li certi attivitajiet jew
ċelebrazzjonijiet, hekk immsejħa “reliġjużi” bħal donnhom
kibru u żdiedu.
Għalhekk biex din l-evanġelizzazzjoni ġdida titwettaq tajjeb
u b’mod li tħalli l-frott, ikun tajjeb li niflu sewwa dawk
il-kwalitajiet, li skont l-istess Papa Ġwanni Pawlu II, hija
għandu jkollha.
Kristoċentrika.
L-evanġelizzazzjoni ġdida trid qabel xejn tkun iċċentrata
kompletament fuq il-persuna ta’ Ġesù Kristu. Il-Knisja mhux
biss trid ixxandar il-kelma ta’ Alla, mwassla lilha
mill-Imgħallem tagħha, iżda trid qabel xejn twassal lilu
stess għaliex kif naqraw fl-istess prologu tal-evanġelju
skont San Ġwann, Kristu nnifsu huwa l-Kelma nfisha.
Fir-Redemptoris
Missio, il-Papa Ġwanni Pawlu II juri li l-Knisja, sa
mill-ewwel predikazzjoni tagħha wasslet lil Ġesù bħala
l-uniku Feddej tal-bniedem. Huwa jinsisti li min jipprova
jifred il-kelma mill-persuna ta’ Ġesù Kristu jkun qed imur
kontra l-istess fidi nisranija (RM 5 u 6)
Illum huwa
mportanti ħafna li kontinwament infakkru dwar il-ħtieġa ta’
evanġelizzazzjoni Kristoċentrika għaliex huwa faċli ħafna li
naqgħu għat-tentazzjoni li nwasslu evanġelju mingħajr
Kristu. Mhux darba jew tnejn nisemgħu priedki sħaħ u
korsijiet ta’ eżerċizzi, suppost spiritwali, fejn nippruvaw
inwasslu valuri f’kuntest purament soċjali, iżda li fih
donnu Kristu ma għandu ebda post. Inkella nistgħu nitfgħu
l-attenzjoni tagħna aktar fuq dawk is-sinjali tal-Knisja, li
jidħru minn barra, milli fuq Kristu, li dawn is-sinjali
suppost jkunu kollha jippuntaw lejH.
Korresponsabiltà.
L-evanġelizzazzjoni ġdida hija r-responsabiltà tal-poplu ta’
Alla kollu. Din saħaq dwarha il-Konċilju Vatikan II, l-aktar
fid-dokument Lumen Gentium, iżda minnkejja li
għaddew kważi ħamsin sena, bosta nsara għadhom iħossu lilhom
infushom esklużi jew eżentati minn dan id-dmir li huwa
mogħti lil kull persuna dakinhar tal-magħmudija.
Ħasra li llum
bosta għadhom jaħsbu li dmirhom fil-Knisja huwa biss li
joqgħodu bilqegħda u fedelment jirċievu dak li huwa mgħoddi
lilhom mis-saċerdoti. Jaħsbu li fil-Knisja huma biss il-ftit
li xogħolhom huwa biex jagħtu u jamministraw, waqt li
l-maġġoranza, qegħdin hemm biss biex jirċievu. Mill-banda
l-oħra, anke fost l-istess lajċi mpenjati fil-ħidma
tal-Knisja, għad hemm bosta li jħarsu lejn din il-ħidma
tagħhom bħala għajnuna f’xogħol li huwa tas-saċerdot u
għalhekk huma qegħdin biex jgħinu minnħabba n-nuqqas ta’
saċerdoti.
Tul
l-eżortazzjoni appostolika, Christifideles Laici,
il-Papa Ġwanni Pawlu II jinsisti dwar ir-responsabiltà
tal-lajċi fil-ħidma tal-Knisja. Imma wkoll fir-Redemptoris
Missio huwa jsemmi r-responsabbiltà tal-lajċi f'din
il-missjoni, li hija mpenn tal-poplu t’Alla kollu. Huwa
jikteb dwar dawk il-lajċi li jsiru evanġelizzaturi, l-aktar
bħala katekisti, imma jinsisti li biex jgħixu aħjar il-fidi
tagħhom, huma l-insara lajċi kollha li għandhom joffru xi
ftit mill-ħin tagħhom lill-Knisja. (RM 71-74)
Kulturali.
L-enċiklika Redemptoris Missio titkellem dwar dak
li ssejjaħlu l-inkarnazzjoni tal-evanġelju fil-kulturi
tal-popli. Dan ifisser li l-evanġelizzazzjoni ma tridx tkun
biss immirata lejn individwi iżda lejn kulturi sħaħ. (RM 52)
Dan ma jgħoddx
biss għal dawk il-popli li qatt ma ħaddnu l-evanġelju, iżda
wkoll għal dawk li għalkemm huma tradizzjonalment insara,
madankollu, bl-influwenza tal-sekulariżmu, anke l-istess
drawwiet insara tagħhom, illum ġew paganizzati. Fejn seħħ
dan, jew qiegħed iseħħ issa, huwa dmir ta’ dawk l-insara li
għadhom iħaddnu t-twemmin tagħhom b’kunvinzjoni, li
bil-kelma u bl-eżempju tal-ħajja tagħhom jinfluwenzaw
il-kulturi ta’ madwarhom biex fihom jinkarna mill-ġdid
l-evanġelju ta’ Ġesù Kristu.
Katekeżi.
Barra minn hekk irridu nifhmu li l-evangelizzazzjoni ġdida
ma tinkludix biss it-tħabbir mill-ġdid tal-kelma, iżda hija
proċess sħiħ ta’ kristjanizzazzjoni u għalhekk trid tkun
imsieħba minn katekeżi kontinwa. Jgħidilna Ġwanni Pawlu II
li t-tħabbira tal-evanġelju, biex tkun sħiħa, irid ikollha
wkoll katekeżi ekklesjali u sagramentali. (RM 23)
Sfortunatament,
f’pajjiżna din il-katekeżi hija spiss limitata
għall-klassijiet tad-duttrina li jattendu t-tfal qabel
jersqu għall-ewwel tqarbina jew għall-konfirmazzjoni. Xi
għaqdiet reliġjużi joffru wkoll katekeżi limitata
għall-membri tagħhom u f’ċerti każi din hija miftuħa wkoll
għal oħrajn li m'humiex. Iżda l-obbligu ta’ programm tajjeb
ta’ katekeżi huwa tal-parroċċa. U dan irid ikun maħsub biex
jilħaq lil kulħadd, mit-tfal sal-anzjani. Naħseb li llum
fil-parroċċi kollha ssib il-Kummissjoni Kateketika, iżda ma
naħsibx li nkun żbaljat jekk ngħid li bosta minn dawn
il-kummissjonijiet jipprovdu biss għall-klassijiet tad-duttrina
tat-tfal.
Kontemplazzjoni.
Min-naħa tagħhom, dawk li jridu jwettqu fedelment din
il-missjoni, għandhom jaħsbu fuq id-dmir li għandhom li
jkollhom dik il-qdusija li jitlob minnhom id-don ta’ din
il-vokazzjoni. Huma jridu kuljum jiġġeddu fl-ispirtu u
jaġgornaw il-formazzjoni dottrinali u pastorali tagħhom.
Huwa u jaqdi l-ħidma tiegħu, in-nisrani jeħtieġlu jkun
bniedem kontemplattiv. Irid isib it-tweġiba għall-problemi
tiegħu fid-dawl tal-Kelma ta’ Alla u fit-talb, kemm
personali u kif ukoll komunitarju. (RM 91)
Kuraġġ.
F’intervista li ta f’Diċembru tal-2010, l-Isqof Rino
Fisichella, President tal-Kunsill Pontifiċju
għall-Evangelizzazzjoni Ġdida, qal li l-evanġelizzazzjoni
ġdida ma ssirx għaliex qed ngħixu fi żminijiet ta’ kriżi.
Madankollu nafu
li meta soċjetà tradizjonalment nisranija bħal tagħna tkun
sekularizzata u tgħaddi minn esperjenza bħal ta’ eklissi ta’
Alla, allura għan-nisrani dan jista’ jkun ta’ skoraġġiment
kbir. Il-Papa Ġwanni Pawlu II kiteb fir-Redemptoris
Missio, illi jekk nagħtu ħarsa lid-dinja tal-lum, naraw
ħafna fatturi negattivi, li jistgħu jwasslu għall-pessimiżmu.
Iżda dan hu bla sens għaliex aħna nemmnu f’Alla, il-Missier
u Sidna, u fit-tjieba u l-ħniena tiegħu. Imbagħad f’nota
qawwija ta’ ottimiżmu jkompli li llum Alla qiegħed iħejji
rebbiegħa nisranija tassew tal-għaġeb, li tagħha ġa qegħdin
naraw is-sebħ. (RM 86)
Fi ftit ġimgħat
oħra fil-parroċċi Maltin jibdew isiru l-Assembleji
Parrokkjali annwali. F’dawn il-jiem ukoll, kemm fid-djoċesi
kif ukoll f’kull parroċċa suppost qiegħed jitħejja l-pjan
pastorali li fuqu trid titfassal il-ħidma pastorali ta’
pajjiżna matul it-tliet snin li ġejjien. F’dan kollu, jista’
jkollna t-tentazzjoni kbira li nżommu l-istatus quo
u nibqgħu għaddejjin bil-programm li dejjem imxejna fuqu tul
l-aħħar għexieren ta’ snin.
L-alternattiva
titlob minna impenn kbir u determinazzjoni sħiħa biex ilkoll
flimkien inwieġbu għal din is-sejħa li qed tagħmlilna
l-Knisja. Imma hija waħda li fi kliem il-Papa Ġwanni Pawlu
II, (RM 91) twassal għas-sebħ ta’ żmien missjunarju ġdid,
jum li għad ikun jiddi kollu frott. Qatt daqs illum ma
kellha l-Knisja opportunitajiet u okkażjonijiet li twassal
l-evanġelju lill-bnedmin u lill-popli. Basta aħna lkoll
inwieġbu b’ġenerożita u qdusija kbira għall-sfidi u
l-appelli ta’ żmienna.
Tista’ ssib l-Enċiklika Redemptoris
Missio bil-Malti billi tikklikkja hawn...
» |